Kongres Kultury Chrześcijańskiej wpisuje się w twórczy dialog Kościoła ze światem współczesnym

Kongres wpisuje się w twórczy dialog Kościoła ze światem współczesnym, prowadzony w zmieniających się warunkach kulturowych, naznaczonych sytuacjami wielorakich kryzysów, a zarazem poszukiwania sensu i trwałych fundamentów kultury – głosi przesłanie IV Kongresu Kultury Chrześcijańskiej, który pod hasłem „W poszukiwaniu człowieka w człowieku. Chrześcijańskie korzenie nadziei” obradował w dniach 27-30 września w Lublinie.

W przesłaniu przypomniano, że kongres odbywał się na progu ogłoszonego przez Benedykta XVI Roku Wiary oraz „w duchu nauczania zainaugurowanego 50 lat temu Soboru Watykańskiego II, nauki bł. Jana Pawła II i Benedykta XVI oraz świadectwa abp. Józefa Życińskiego, inicjatora lubelskich kongresów”.

W dokumencie przypomina się, że źródłem chrześcijańskiej nadziei jest Jezus Chrystus, który „objawia człowieka człowiekowi”. Podkreśla się, że „odwaga bycia chrześcijaninem dziś nie pozwala ani na nostalgię za modelami obecności wiary w kulturze znanymi z przeszłości, ani na przystosowywanie się do ducha czasu i rezygnację z chrześcijańskiego powołania zawartego w ideałach Chrystusowych błogosławieństw”.

W orędziu podkreślono, że kulturowe wyzwania współczesności, określanej jako postmodernizm -ponowoczesność, dotyczą nie tylko dla chrześcijan, ale także całej wspólnoty ludzkiej. Autorzy orędzia wskazują, że wskutek załamania się sekularystycznej ideologii postępu i emancypacji oraz po doświadczeniach niesprawiedliwości i tragicznych konfliktów, nie cofających się przed ludobójstwem, ludzkość coraz słabiej postrzega siebie jako wspólnotę. „Potrzebie Nowej Ewangelizacji towarzyszy potrzeba odbudowania kultury braterstwa wszystkich ludzi.

Autorzy orędzia wskazują na wagę personalistycznych intuicji Karola Wojtyły, a później humanistycznego i chrystocentrycznego nauczania Jana Pawła II szeroko obecnych w refleksji uczestników Kongresu. Przypomina się słowa Karola Wojtyły, który jako uczestnik Soboru Watykańskiego II przestrzegał przed mentalnością zamkniętą na wspólne poszukiwanie prawdy, co jest szczególnie ważne w epoce pogłębiającej się polaryzacji kultury tworzonej przez ludzi wiary i kultury rozwijanej przez środowiska laickie.

Przesłanie IV Kongresu Kultury Chrześcijańskiej w Lublinie

W dokumencie przestrzega się przed postawami fundamentalistyczny w kręgach chrześcijańskich i agresywnym laicyzmem będącym dziedzictwem oświecenia i racjonalizmu. Wskazuje się na potrzebę poważnej rozmowy wśród intelektualistów chrześcijańskich i laickich na temat źródeł racjonalności europejskiego dziedzictwa aksjologicznego.

„Chrześcijanie nie mogą ukrywać światła, które jest darem syntezy rozumu i wiary, dlatego nie sposób przecenić znaczenia świadectwa wyrosłego z Ewangelii dla przemian współczesnej kultury, aby stawała się ona kulturą bardziej godną człowieka” – czytamy w dokumencie. Przypomniano, że abp Józef Życiński „niestrudzenie głosił potrzebę ukazywania pięknych dusz stanowiących drogowskazy dla wątpiących i zgorzkniałych”.

Z uznaniem wspomina się chrześcijanie angażujący się żarliwie w obronę praw człowieka, realizujący przymierze rozumu i wiary, rozwijający wyobraźnię miłosierdzia, wrażliwi na ludzką godność i geniusz kobiety, potrafiący czerpać ze wspólnego dziedzictwa chrześcijaństwa Wschodu i Zachodu, nieobojętni na poziom dyskursu na współczesnych areopagach.

Orędzie zwraca uwagę, że „obecność pytań o zbawienie, często ukrytych w dziełach agnostycznych, dalekich od konfesyjności, parodystycznych, a nawet bluźnierczych, zdaje się potwierdzać słuszność pochodzącego z późnej starożytności stwierdzenia Tertuliana o duszy ludzkiej z natury swej otwartej na chrześcijaństwo”.

W orędziu podkreśla się, że wielokierunkowość procesów sekularyzacji i desekularyzacji, nowych synkretycznych religii zdaje się świadczyć o żywotności poszukiwania prawdy o człowieku w epoce ponowoczesności i zwraca się uwagę, że antynomie współczesnej kultury niczego jeszcze nie przesądzają, jako istotna natomiast jawi się wytrwałość w poszukiwaniu człowieka w człowieku.