Kontrowersje wokół Nagrody Nobla dla UE

10 grudnia odbędzie się w Oslo uroczystość wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla dla Unii Europejskiej. To wysokie wyróżnienie odbiorą przewodniczący najwyższych organów unijnych: Rady Europy – Herman Van Rompuy, Komisji Europejskiej – Jose Manuel Barroso oraz Parlamentu Europejskiego – Martin Schulz.

Związane z nagrodą pieniądze – w przeliczeniu ok. 930 tysięcy euro – Unia Europejska przeznaczy na projekt pomocy dzieciom w regionach ogarniętych wojną i konfliktami zbrojnymi. Obok słów uznania przyznanie nagrody dla UE spotkało się, m. in. z krytyką obrońców praw człowieka.

Komitet Noblowski ogłosił w październiku br., że przyznając Pokojową Nagrodę pragnął uhonorować Unię Europejską za to, że przez sześć dziesięcioleci „wspierała i rozwijała w Europie pokój, pojednanie, demokrację i prawa człowieka”. Zaszczytne wyróżnienie ma przypominać o stabilizującej roli Unii w tworzeniu pokojowego kontynentu.

Niemiecka agencja katolicka KNA przypomniała, że wiadomość o “pokojowym Noblu” dla UE została z radością przyjęta przez przedstawicieli polityki i życia publicznego. Przewodniczący Komisji Europejskiej Manuel Barroso, a także prezydent Niemiec Joachim Gauck podkreślili, że Unia jest „jedynym w swoim rodzaju projektem pokojowym”. Dla przewodniczącego Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej COMECE, kard. Reinharda Marxa, to wyróżnienie dowodzi, iż Europa „może stanowić wkład na rzecz lepszego świata. Mają w tym wielki udział chrześcijanie”.

Z krytyką natomiast wystąpili obrońcy praw człowieka. „Unia wyraźnie nie ma wiodącej roli dla pokoju” – stwierdzili trzej poprzedni laureaci Pokojowej Nagrody Nobla: Desmond Tutu, były anglikański arcybiskup Kapsztadu, argentyński obrońca praw człowieka Adolfo Perez Esquivel i pani Mairead Maguire z Irlandii Północnej. Przewodnicząca komisji praw człowieka w Parlamencie Europejskim, Barbara Lochbihler z Partii Zielonych zarzuciła państwom członkowskim UE, że eksportują broń w regiony ogarnięte kryzysem.

Pokojową Nagrodę Nobla ustanowił szwedzki przemysłowiec Alfred Nobel. Od 1901 roku jest ona przyznawana w Oslo. Wśród wcześniejszych laureatów są m.in. prezydent USA Barack Obama, Matka Teresa z Kalkuty, Amnesty International i b. prezydent RP Lech Wałęsa. Tradycyjnie uroczystość wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla odbywa się 10 grudnia w Oslo, w rocznicę śmierci Alfreda Nobla.