Kościół w Etiopii cieszy się z Pokojowej Nagrody Nobla dla szefa rządu

Wiadomość o przyznaniu 13 października Pokojowej Nagrody Nobla premierowi Etiopii Abiy Ahmedowi ucieszyła także Kościół katolicki tego kraju. „Jako Etiopczycy wszyscy jesteśmy szczęśliwi z przyznania Pokojowego Nobla premierowi Abiyowi Ahmedowi. Głównym motywem jego działań jest przesłanie, że jedność w różnorodności jest możliwa”, powiedział cytowany przez międzynarodowe katolickie dzieło misyjne „missio Monachium” o. Petros Berga, bliski współpracownik arcybiskupa Addis Abeby kard. Berhaneyesusa Demerewa Souraphiela.

Premierowi Abiyowi udało się uspokoić spory między partiami politycznymi, doprowadzając je do wspólnego stołu, stwierdził zakonnik. Podkreślił, że tam, gdzie inni załatwiają swoje interesy z użyciem broni, premier idzie drogą jednoczenia i dialogu. Kolejnym wielkim wyzwaniem będą najbliższe wybory. Jeśli będą utrzymane w standardach demokratycznych i międzynarodowych, Etiopia będzie mogła być przykładem dla całej Afryki, powiedział o. Berga, koordynator pracy duszpasterskiej w archidiecezji Addis Abeba.

O przyznaniu Pokojowej Nagrody Nobla za 2019 rok 43-letniemu Abiyowi poinformował 13 października norweski Komitet Noblowski. Polityk został uhonorowany za „zdecydowane” zaangażowanie w rozwiązanie konfliktu granicznego między Erytreą i Etiopią. W lipcu 2018 r. oba kraje podpisały układ pokojowy, oficjalnie kończący trwający od kilkudziesięciu lat spór. Gotowość szefa rządu Etiopii do kompromisu odegrała decydującą rolę na drodze przełomu. Ponadto premier Abiy także w innych regionach Afryki opowiadał się za pokojem i pojednaniem, uzasadniał Komitet Noblowski.

Premier Etiopii jest synem muzułmanina z plemienia Oromo. Matka, prawosławna chrześcijanka, jako młoda dziewczyna wstąpiła do Kościoła luterańskiego. Według różnych mediów Abiy należy do ewangelikalnego Kościoła Zielonoświątkowego. Od pierwszych miesięcy rządów polityk ten ma opinię zdecydowanego reformatora. W Etiopii jest m.in. gorącym zwolennikiem szerokiej demokratyzacji życia oraz większego udziału kobiet w polityce. W lutym 2018 r. mianował katolickiego kardynała Souraphiela szefem krajowej Komisji Pokoju i Pojednania. Celem komisji jest opracowanie wewnątrzpolitycznych konsekwencji wieloletniego konfliktu z sąsiedzką Erytreą.

W styczniu premiera Abiya przyjął w Watykanie papież Franciszek. Tematami rozmowy, jak informowało biuro prasowe Stolicy Apostolskiej, były wkład Etiopii w stabilizację w Rogu Afryki oraz powrót do stosunków dyplomatycznych z Erytreą. Natomiast w etiopskim Kościele prawosławnym w 2018 r. Abiy okazał się wielką pomocą dla zakończenia trwającej przez ponad 25 lat schizmy.

Zdaniem przewodniczącego Konferencji Biskupów Katolickich Etiopii, kard. Berhaneyesusa Demerewa Souraphiela premier jest „człowiekiem jedności”. Już od pierwszych miesięcy rządów Abiy zawsze przypomina, że „ludzie muszą sobie nawzajem wybaczać, prowadzić do pojednania i pokojowo rozwiązywać konflikty”.

Szacuje się, że ok. 65 proc. mieszkańców Etiopii stanowią chrześcijanie, a ok. 34 proc muzułmanie. Większość chrześcijan to wyznawcy Etiopskiego Kościoła Ortodoksyjnego (koptyjskiego). Kościół katolicki jest niewielką mniejszością, a należy do niego niecały 1 proc. spośród 92 mln mieszkańców. Według przewodniczącego „missio Monachium”, Wolfganga Hubera, Pokojowy Nobel jest zapłatą za mozolną pracę szefa rządu Etiopii. Jego pracę należy w dalszym ciągu wspierać, gdyż sytuacja w regionie granicznym z Erytreą jest wciąż trudna. „Decydującym czynnikiem będzie tu Kościół katolicki Etiopii. Choć liczbowo niewielki, od początku towarzyszył procesowi pokojowemu”, zauważył szef monachijskiej „missio”.

Pokojowa Nagroda Nobla należy do najbardziej renomowanych wyróżnień na świecie. Pierwszymi jej laureatami byli w 1901 r. Szwajcar Henri Dunant, założyciel Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża oraz francuski pacyfista Frédéric Passy.

Nagroda nosi imię szwedzkiego chemika i wynalazcy Alfreda Nobla (1833-1896), który w swoim testamencie zapisał, że jego spadek ma tworzyć podstawę dla pięciu międzynarodowych nagród w dziedzinie fizyki, chemii, literatury, medycyny i pokoju. W 1968 r. została jeszcze dołączona nagroda w dziedzinie ekonomii. Zgodnie z życzeniem Nobla Nagroda Pokojowa powinna być przyznawana osobie, która najbardziej się zasłużyła w rozwijaniu braterstwa między narodami, lub organizowała kongresy pokojowe. Ponadto fundator zadecydował, że nagrody w czterech dziedzinach ma przyznawać szwedzki Komitet Noblowski, natomiast kandydata do Pokojowego Nobla ma wyszukiwać pięciu członków parlamentu norweskiego. Wysokość nagrody zależna jest od aktualnego stanu posiadania fundacji noblowskiej. Podczas pierwszej edycji nagrody było to 150 800 koron szwedzkich, w tym roku nagroda wynosi dziewięć milionów koron (ok. 3,8 mln zł).

Wśród najbardziej znanych laureatów Pokojowej Nagrody Nobla są: Nelson Mandela (1993), Barack Obama (2009), św. Matka Teresa z Kalkuty (1979), Albert Schweitzer (1952) i Lech Wałęsa (1983). W 2018 r. laureatami byli: iracka jazydka Nadia Murad i lekarz z Konga Denis Mukwege za ich wkład w działania przeciw przemocy seksualnej jako broni w wojnach i konfliktach zbrojnych.