Koszalin: Marsz Pamięci w rocznicę Nocy Kryształowej

9 listopada po raz szósty mieszkańcy Koszalina uczczą rocznicę Kristallnacht – pogromu Żydów z 1938 r. Uczestnicy Marszu Pamięci odmawiając psalmy i paląc znicze upamiętnią w ten sposób dawnych mieszkańców miasta.

W nocy z 9 na 10 listopada 1938 r. w całych Niemczech funkcjonariusze SD, SS i Gestapo spowodowali antysemickie zamieszki. Wydarzenia „nocy kryształowej” nie ominęły niemieckiego Koszalina. Spalono wówczas synagogę, a większość osób żydowskiego pochodzenia została zamordowana.

– Noc kryształowa była pogromem zapowiadającym w praktyce i symbolicznie Holocaust, czyli całopalenie, poprzez niszczenie synagog, dewastację cmentarzy, wandalizm w całej Rzeczy, a więc w granicach dzisiejszych pięciu krajów europejskich – wyjaśnia ks. Henryk Romanik, koszaliński poeta i biblista, współorganizator akcji.

Trasę marszu wyznaczają obydwa koszalińskie żydowskie cmentarze i miejsce po spalonej podczas Kristallnacht synagodze. – To jest ta droga i obecność w miejscu, modlitwa psalmami oraz światełka, które przypominają naszą katolicką tradycję odwiedzania grobów. W Koszalinie marsz ma wyrażać również pewną solidarność z tymi, którzy już sami nie mogą upominać się o swoją godność. To także wyraz naszej wiary w zmartwychwstanie, oczekiwanie na Zbawiciela, który przy końcu czasów wezwie wszystkich na sąd, ale także do wspólnoty dzieci Bożych – mówi koszaliński duchowny. – A także wyraz niezgody na obojętność, na brak fundamentalnej wiedzy o lokalnym dziedzictwie, o tym, w jakim mieście żyjemy, po jakich cmentarzach depczemy i dlaczego te cmentarze zostały zniszczone.

W tym roku Marsz Pamięci będzie miał wymiar ekumeniczny. – Marsz Pamięci to nie jedynie modlitwa żałobna za spoczywających na wszystkich koszalińskich cmentarzach, pielgrzymowanie po miejscach związanych z obecnością religii żydowskiej w Koszalinie i wspominanie "nocy kryształowej" z listopada 1938 r., to coś więcej. Inicjatywa ta pokazuje, że jest w Koszalinie grono osób, które myślą o tym, co ważne dla każdego człowieka, tak współczesnego, jak i dawnego. I to bez względu na to, jakim dany człowiek posługuje się językiem lub też w jakiej kulturze i religii został wychowany. Warto sięgać do przeszłości miasta nad Dzierżęcinką, poszukując w niej tych wartości, które przydać się mogą właśnie dzisiaj. Mieszkańcami Koszalina byli, są i zapewne będą ludzie różnych światopoglądów i tradycji religijnych. Zaproszenie do udziału w Marszu Pamięci nie wyklucza nikogo. Ono miało i ma charakter nie tylko ekumeniczny czy też międzyreligijny, lecz po prostu człowieczy – wyjaśnia ks. Sebastian Niedźwiedziński z Kościoła ewangelicko-metodystycznego, przewodniczący Oddziału Koszalińskiego Polskiej Rady Ekumenicznej i współorganizator VI Marszu Pamięci.

Modlitewne spotkanie rozpocznie się o godz. 17.00 nabożeństwem żałobnym w cerkwi prawosławnej przy ul. Adama Mickiewicza. Powitanie i modlitwę wygłosi o. Mikołaj Lewczuk, proboszcz parafii pw. Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Koszalinie.
Następnie uczestnicy marszu przejdą alejkami parkowymi do pomnika upamiętniającego synagogę w Parku Książąt Pomorskich. Stamtąd wyruszą najpierw na tzw. stary cmentarz żydowski prze ul. Orlej i miejsce nowszej nekropolii przy ul. Racławickiej – obecnie na terenie Politechniki Koszalińskiej.