Krajowy duszpasterz powołań: trzeba odzyskać rodzinę jako miejsce rozeznawania powołań

W czwartą niedzielę po Wielkanocy, zwaną Niedzielą Dobrego Pasterza, przypada Światowy Dzień Modlitw o Powołania, w tym roku będzie obchodzony już po raz 60. W Polsce rozpoczyna on Tydzień Modlitw o Powołania do Kapłaństwa i Życia Konsekrowanego, który potrwa od 30 kwietnia do 6 maja pod hasłem „Powołani w Kościele”. – Trzeba odzyskać rodzinę jako środowisko, w którym rozeznawane są powołania, także do kapłaństwa – mówił ks. prof. dr hab. Marek Tatar, krajowy duszpasterz powołań, podczas spotkania z dziennikarzami w siedzibie Episkopatu Polski w Warszawie.

Światowy Dzień Modlitw o Powołania Kapłańskie, Zakonne i Misyjne, obchodzony co roku w IV Niedzielę Wielkanocną, to inicjatywa papieża Pawła VI, który postanowił, że jedna z niedziel okresu wielkanocnego będzie przeznaczona na modlitwę o powołania do stanu kapłańskiego i życia zakonnego. Była to odpowiedź papieża na utrzymujący się, a nawet pogłębiający się już wówczas kryzys w Kościele, którego jednym z przejawów był spadek powołań, i to zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet.

Światowy Dzień Modlitw o powołania po raz pierwszy był obchodzony 12 kwietnia 1964 r. Co roku z okazji tego Dnia papież kieruje do wierzących swoje orędzie. W polskich diecezjach i parafiach organizowane są w tym czasie spotkania modlitewne w intencji powołań do kapłaństwa i życia konsekrowanego, a także dyskusje i konferencje poświęcone tematowi powołania.

Zdaniem ks. prof. Marka Tatara, kwestia powołań kapłańskich i zakonnych wymaga szerszego spojrzenia. – Całe życie duszpasterskie Kościoła koncentruje się na dojrzałości człowieka do właściwego wyboru swojej drogi życia i rozpoznania czy to jest ta właściwa droga. Często skupiamy się na powołaniach kapłańskich czy zakonnych. Nasz niepokój i troskę budzi spadająca liczba tych powołań – mówił. Jak jednak dodał, powołanie nie jest czymś, co się wypracowuje. – Powołanie jest przede wszystkim Bożym darem a od człowieka zależy rozeznanie tego powołania – zaznaczył.

Wyjaśnił, że każda diecezja, zgromadzenie zakonne, instytut życia konsekrowanego czy katolickie stowarzyszenie w Polsce ma w swoim gronie osoby odpowiedzialne za duszpasterstwo powołań. Wedle wskazań zawartych w nowym „Ratio studiorum”, czyli dokumencie poświęconym zasadom formacji do kapłaństwa, Krajowa Rada Duszpasterstwa Powołań chce położyć duży nacisk na tworzenie w diecezjach zespołów, które będą zajmowały się pracą nad powołaniami – nie tylko do kapłaństwa, życia zakonnego i misyjnego, ale przede wszystkim będą pomagały w „rozeznaniu fundamentalnego powołania, od którego tak naprawdę zależy pozostałe powołania, czyli powołania do życia małżeńskiego i rodzinnego”.

– Jeśli przyjrzymy się sytuacji małżeństwa i rodziny, ich stabilności i sakramentalności, to widzimy jak bardzo mocno zliberalizowało się rozumienie tych kwestii. Przecież każde powołanie bierze swój początek właśnie z tego podstawowego seminarium, podstawowego nowicjatu, jakim jest dom rodzinny – powiedział ks. prof. dr hab. Marek Tatar.

Wytłumaczył, że w duszpasterstwie powołań nie chodzi tylko o proste propagowanie zwiększenia kandydatów do kapłaństwa, a w tym kontekście jego zdaniem niezbyt dobrze brzmią np. akcje typu „dzień otwarty w seminarium”. Tu chodzi o „specyficzny sposób życia i nie można tego łączyć np. z otwartymi dniami uniwersytetu czy innej instytucji”.

– Musimy bowiem mieć świadomość, że powołanie to obranie pewnego stylu życia, to również pewna tajemnica między człowiekiem a Bogiem. Ta tajemnica potrzebuje jednak pomocy – rozeznania. Dlatego zależy nam także na tym, aby profesjonalnie przygotować tych, którzy mają pomagać młodym ludziom, towarzysząc im w tym rozeznawaniu, czy to jest powołanie małżeńskie, kapłańskie, zakonne czy misyjne. Wszystkie te powołania są wobec siebie komplementarne – jedno bez drugiego naprawdę żyć i rozwijać się nie może – powiedział ks. prof. Tatar.

Krajowa Rada Duszpasterstwa Powołań chce w związku z tym podjąć próbę analizy fenomenu powołania, na wzór studiów, które prowadzone są np. na Papieskim Uniwersytecie Salezjańskim w Rzymie. Inicjatywa ta ma przybrać postać specjalistycznego kierunku studiów z zakresu teologii i pedagogiki powołań.

– Jeżeli mówimy o spadku powołań, musimy wiedzieć, dlaczego tak się dzieje, co jest przyczyną, jakie są uwarunkowania w decyzji młodego człowieka. Musimy mieć świadomość, że to dzisiejsze przesunięcie rozeznawania powołania jest dość duże. Wcześniej ktoś rozeznawał powołanie przed wstąpieniem do seminarium duchownego lub zakonnym nowicjatem, a rozpoczynając formację w seminarium czy zakonie właściwie tylko potwierdzał lub weryfikował to powołanie. W tej chwili młody człowiek przychodzi do seminarium i mówi: „tu dopiero mam rozpoznać rodzaj powołania” – wskazywał ks. prof. Tatar.

Istotną zmianą w porównaniu z dawniejszymi czasami jest też przesunięcie wieku, w którym kandydaci do kapłaństwa trafiają do seminarium. – Coraz więcej mamy kandydatów, którzy ukończyli studia i już pracowali. To zupełnie inna kategoria kandydatów, którzy wymagają innej formacji – dodał krajowy duszpasterz powołań.

„Bardzo nam zależy na tym, aby odzyskać rodzinę jako miejsce powołania i miejsce jego rozeznawania. I chodzi o to, aby uwrażliwić, że każde duszpasterstwo w diecezji jest ukierunkowane właśnie na powołanie. To jest esencja życia chrześcijańskiego” – powiedział ks. prof. Marek Tatar.

Do wszystkich polskich diecezji trafiły specjalne materiały formacyjne (drukowane i elektroniczne) dotyczące tego Tygodnia Modlitw o Powołania. Są to m.in. propozycje homilii, katechez dla młodzieży i spotkań grup młodzieżowych w parafiach i różnego rodzaju ruchach katolickich.

13 maja na Jasnej Górze odbędzie się 24. Pielgrzymka Rodzin Osób Powołanych i Wspierających Powołania.

Krajowa Rada Duszpasterstwa Powołań (KRDP) jest organem przy Konferencji Episkopatu Polski. Powołuje ją Delegat KEP ds. Powołań, który jest jednocześnie przewodniczącym Rady. Podstawowym celem KRDP jest inspiracja działalności duszpasterskiej na rzecz powołań kapłańskich, zakonnych, misyjnych oraz powołań do świeckich instytutów życia konsekrowanego, a także koordynacja działań powołaniowych i promowanie współpracy na polu powołaniowym między duchowieństwem diecezjalnym oraz osobami konsekrowanymi.