Kraków: 400. rocznica śmierci Matki Katarzyny z Kłobucka – pierwszej polskiej augustianki

Siostry augustianki obchodzą jubileuszowy rok Matki Katarzyny z Kłobucka, współzałożycielki zgromadzenia, pierwszej polskiej augustianki. Jej życiu i działalności poświęcona będzie sesja naukowa, która 8 lutego odbędzie się na krakowskim Kazimierzu.

W niedzielę jubileuszową Mszę św. odprawił w kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej abp Marek Jędraszewski.

O Matce Katarzynie niewiele dziś wiadomo, jednak wciąż pozostaje inspiracją dla współczesnych augustianek. – Była kobietą energiczną i przedsiębiorczą. Nie bała się wyzwań – mówi zakonna archiwistka s. Krystyna. Pierwszą polską augustiankę porównuje się czasami ze św. Ritą, która czczona jest w augustiańskim kościele św. Katarzyny na krakowskim Kazimierzu.

Podobnie jak Rita, Katarzyna była wdową i poświęciła życie Bogu. Stała się też mistrzynią w przebaczaniu. – Gdy pierwsze augustianki kupiły budynek, zastały w nim lokatora, który nie chciał się wyprowadzić. Albert Widalty rzucił się na matkę Katarzynę z siekierą. Dostała obuchem w głowę. Przeżyła i… wybaczyła napastnikowi – opowiada s. Antonina Szeliga, przełożona generalna augustianek.

Zgromadzenie augustianek powstało w 1583 r., niedługo po Lutrze, który zanegował życie zakonne. – Matka założyła zgromadzenie, które stało się dobrą odpowiedzią na podziały i panujący wówczas zamęt. Dziś, gdy podziały się mnożą, warto wracać do przesłania, które mówi o wartości życia zakonnego, we wspólnocie, w jedności ducha i serca, jak pisał św. Augustyn – podkreślają siostry.

O świętości Katarzyny świadczy trwałość jej dzieła. Augustianki istnieją nieprzerwanie od ponad 400 lat, choć niewiele brakowało do kasacji wspólnoty. Gotowy był już nawet dekret prymasa Michała Jerzego Poniatowskiego, zakazujący przyjmowania kandydatek do wspólnoty. Siostry uratowała ich społeczna użyteczność – prowadzona przez nie działalność wychowawcza cieszyła się uznaniem i popularnością. – Jeśli Panu Bogu jakieś dzieło jest niepotrzebne, to się rozpada. A my wciąż trwamy – przekonuje s. Antonina.

Zgromadzenie istnieje tylko w Polsce, a wszystkich augustianek jest ok. 60. – Podobnie jest z naszymi dziełami. W przedszkolu mamy ok. 100 dzieci, w szkołach łącznie ok. 400 uczniów. Nie ma mowy o anonimowości – podkreśla s. Antonina.

Herbem Zakonu św. Augustyna jest płonące serce, przebite strzałą, na tle księgi Ewangelii. – To obraz słów naszego zakonodawcy: „Swoim słowem zraniłeś serce moje i pokochałem Cię, Panie” – wyjaśniają siostry.

Katarzyna z Kłobucka habit zakonny przyjęła w 1578 r., śluby złożyła w dzień św. Augustyna 28 sierpnia 1579 r., a ponowiła je uroczyście 30 marca 1605, mając lat 53. Przyjmuje się, że pierwsza polska augustianka urodziła się w 1551 lub 1552 r.

Współzałożycielem wspólnoty augustianek był o. Szymon Mniszek, który w latach 1580-1591 sprawował urząd prowincjała. Katarzyna z Kłobucka została pierwszą przełożoną wspólnoty. Początkowo siostry mieszkały przy ul. Piekarskiej w drewnianym domu, darowanym im przez Wawrzyńca Justimonti. Wkrótce potem po uzyskaniu zgody króla Stefana Batorego na fundację Katarzyna rozpoczęła budowę klasztoru przy ul. św. Stanisława (dziś Skałecznej).

Wspomnienie św. Katarzyny Aleksandryjskiej obchodzone jest u sióstr augustianek również jako dzień imienin Matki Katarzyny. W 2004 r. rozpoczęto przygotowania do otwarcia jej procesu beatyfikacyjnego.