„Drogi wolności” – pod takim hasłem będą przebiegały 16. Dni Tischnerowskie, które w dniach 20-23 kwietnia odbędą się w Krakowie. Gościem specjalnym wydarzenia będzie amerykański historyk Timothy Snyder.

„Powinniśmy wrócić do Tischnera, bo w gruncie rzeczy nie mieliśmy, nie mamy myśliciela, który by powiedział nam tyle, co on. I od czasu jego odejścia nikt niczego mądrzejszego nam nie powiedział. A myślę, że trochę zapominamy to, co nam powiedział, więc dobrze jest tego na nowo poszukać” – mówi Anna Karoń-Ostrowska z Instytutu Myśli Józefa Tischnera, który współorganizuje 16. Dni Tischnerowskie.

Temat przewodni tegorocznych Dni Tischnerowskich brzmi: „Drogi wolności”. W programie wydarzenia znalazły się aż cztery debaty poświęcone temu zagadnieniu. Pierwsza z nich to nowość: spotkanie z laureatami Nagrody Znaku i Hestii im ks. Józefa Tischnera z lat ubiegłych, które zaplanowano już w pierwszy wieczór (20 kwietnia). W debacie zatytułowanej „Nieszczęsny dar wolności” udział wezmą: s. Barbara Chyrowicz SSpS, filozofka specjalizująca się w problematyce etycznej, Janina Ochojska, założycielka i szefowa Polskiej Akcji Humanitarnej, oraz Piotr Kłodkowski, politolog i znawca Orientu. Dyskusję moderować będzie Łukasz Tischner.

W kolejnych dniach (21 i 22 kwietnia) zaplanowano dyskusje o charakterze bardziej naukowym: „Współczesne wizje wolności”, „Wolność sumienia a autorytet Kościoła”, „Wychowanie a wolność”. W debatach udział wezmą filozofowie, psychologowie, pedagodzy, duszpasterze i prawnicy, m.in. o. Jan Andrzej Kłoczowski, Tadeusz Sławek, Bogusław Śliwerski, Karol Tarnowski, o. Ludwik Wiśniewski i Andrzej Zoll.

Gościem głównym 16. Dni Tischnerowskich będzie amerykański historyk Timothy Snyder, wykładowca Uniwersytetu Yale i członek Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu, autor bestsellerowych książek „Skrwawione ziemie” i „Czarna ziemia”, w nowatorski sposób opisujących dwudziestowieczne systemy totalitarne. Wykład gościa głównego odbędzie się w piątek 22 kwietnia, a po nim przewidziano „Jaskinię filozofów”, w której obok Timothy`ego Snydera zasiądą: historyk Wojciech Roszkowski, filozof i socjolog Paweł Śpiewak oraz filozof Zbigniew Stawrowski, a rozmowę moderować będzie Dominika Kozłowska.

W programie Dni nie zabraknie Mszy św. w intencji ks. prof. Józefa Tischnera i przeglądu filmów (20 kwietnia), Jacek Romanowski przeczyta fragmenty „Etyki solidarności” w ramach cyklu „Czytamy Tischnera” (21 kwietnia), a w ostatnim dniu imprezy (23 kwietnia) odbędą się Warsztaty Filozoficzne Młodych i wręczenie Nagrody Znaku i Hestii im ks. J. Tischnera połączone z koncertem „Poeci Tischnera” z udziałem m.in. Ewy Kaim i Iwony Konieczkowskiej.

Główny program Dni wzbogacony zostanie tradycyjnie przez Strefę Tischnera, w ramach której odbędzie się m.in. pokaz filmu o wojnie w Syrii, dyskusja o tym, co można zrobić, by przerwać tę wojnę, i wspierająca działania polskich organizacji humanitarnych akcja „Przepisuję ten wiersz” (14 kwietnia), a także lekcje czytania Tischnera dla młodzieży (20 kwietnia), zajęcia z cyklu „ Pofilozofuj-my” dla najmłodszych (17 kwietnia) oraz dodatkowe spotkanie z Timothy`m Snyderem (23 kwietnia). Wszystkie wspomniane imprezy odbywać się będą w ramach Strefy Tischnera w budynku Radia Kraków przy al. Słowackiego, a akcja „Przepisuję ten wiersz” dodatkowo w – także objętej Strefą – księgarnio-kawiarni „De Revolutionibus” na ul. Brackiej.

Organizatorami 16. Dni Tischnerowskich są Instytutu Myśli Józefa Tischnera, Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna im. Ludwika Solskiego w Krakowie, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie oraz wydawnictwo Znak.

Wszystkie imprezy – zarówno w Strefie Tischnera, jak i w trakcie trwania Dni Tischnerowskich – są bezpłatne. Na niektóre (wykład głównego gościa i wręczenie Nagrody Tischnera) przygotowano zaproszenia, które będą do odebrania w różnych punktach miasta.

Szczegóły na stronie: Tischner.pl.

„Spotkanie” – to temat przewodni XII Dni Tischnerowskich, które rozpoczną się 25 kwietnia w Krakowie. W ramach wydarzenia odbędą się wykłady i dyskusje poświęcone myśli i twórczości ks. Józefa Tischnera, w których udział wezmą filozofowie, naukowcy, aktorzy i reżyserzy.

Dni Tischnerowskie tradycyjnie rozpocznie Msza św. w kolegiacie Św. Anny, której przewodniczyć będzie bp Grzegorz Ryś.

W ramach spotkania wręczone zostaną Nagrody Znaku i Hestii im. ks. J. Tischnera. Tegorocznymi laureatami zostali s. Małgorzata Chmielewska, socjolog Karolina Wigura i prof. Jerzy Szacki.

W kategorii inicjatyw duszpasterskich i społecznych współtworzących „polski kształt dialogu Kościoła i świata” nagrodzona została s. Małgorzata Chmielewska, przełożona polskiej Wspólnoty Chleb Życia, „za cierpliwą i pełną niespożytej inwencji pracę na rzecz bezdomnych i wykluczonych. Siostra Chmielewska uczy mądrej miłości i przypomina, że ubogi powinien mieszkać w sercu Kościoła”.

Natomiast w kategorii pisarstwa religijnego lub filozoficznego stanowiącego kontynuację „myślenia według wartości” nagrodzony został socjolog i historyk myśli społecznej, emerytowany profesor Uniwersytetu Warszawskiego Jerzy Szacki. Wyróżnienie otrzyma „za całokształt twórczości, w której łączy najwyższe standardy rzetelności naukowej z wrażliwością na los konkretnego człowieka poddanego naciskowi procesów historyczno-społecznych. Jerzy Szacki zaskakuje niezaspokojoną ciekawością, która każe mu wciąż poszerzać i rewidować zdobytą już wiedzę” – napisali jurorzy.

W kategorii publicystyki lub eseistyki na tematy społeczne, która uczy Polaków przyjmować „nieszczęsny dar wolności” nagrodzona została adiunkt w Instytucie Socjologii UW Karolina Wigura za książkę „Wina narodów. Przebaczenie jako strategia prowadzenia polityki o aktach pojednania między narodami podejmowanych w cieniu totalitarnej przeszłości”. Zdaniem jurorów, laureatka „imponuje wszechstronnością opisu, w którym polityka spotyka się z filozofią i teologią, a dociekliwość naukowa sprzymierza się z temperamentem publicystki”.

Głównym tematem tegorocznych Dni jest „spotkanie”. Zdaniem Wojciecha Bonowicza, publicysty, autora biografii Tischnera, dziś przeżywamy pewien kryzys spotkania, zaufania, współpracy i relacji. „Ludzie mają ze sobą wiele kontaktów, ale najczęściej się mijają, czasem zderzają, ale nie są to spotkania w głębokim sensie tego słowa, o jakim myślał Tischner” – mówi Bonowicz.

Podczas wydarzenia o spotkaniach Tischnera z teatrem dyskutować będą jego uczniowie, a dziś wybitni reżyserzy. Z kolei esej „Fenomenologia spotkania” przypomną aktorzy Anna Polony i Jerzy Trela. Następnie odbędzie się dyskusja z udziałem filozofów Zbigniewa Stawrowskiego i Adama Workowskiego. O „spotkaniu z Innym” rozmawiać będą goście „Jaskini filozofów”, m.in. Janina Ochojska, Wojciech Jagielski i Paweł Śpiewak. W ramach „Colloquia Tischneriana” wykład wygłosi wybitny fenomenolog prof. Anna Teresa Tymieniecka z USA, uczennica Romana Ingardena i o. Józefa Marii Bocheńskiego. Zaplanowano też wieczór filmów o ks. Tischnerze, który poprowadzi Wojciech Bonowicz.

XII Dniom Tischnerowskim towarzyszyć będą liczne publikacje. Nakładem Znaku ukazało się kolejne wydanie „Filozofii dramatu”, a Instytut Myśli Józefa Tischnera w najbliższych dniach opublikuje „Współczesną filozofię ludzkiego dramatu” (wykłady wygłaszane przez ks. Tischnera na PWST w roku akademickim 1982/1983).

Głównym organizatorem tegorocznych Dni Tischnerowskich jest Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna wraz z Uniwersytetem Jagiellońskim, Wydawnictwem Znak, Instytutem Myśli Józefa Tischnera i Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II. Szczegółowy program XII Dni Tischnerowskich można znaleźć na stronie www.tischner.pl.

Ks. prof. Józef Tischner (1931-2000), kapłan archidiecezji krakowskiej, był uznawany za jednego z najwybitniejszych współczesnych europejskich filozofów chrześcijańskich, dziekanem Wydziału Filozoficznego Papieskiej Akademii Teologicznej, wykładowcą filozofii dramatu w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie.

Był szeroko znany poza granicami kraju, był autorem licznych książek, tłumaczonych na wiele języków. Był założycielem i prezesem Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu. Wśród jego osobistych przyjaciół znaleźli się m.in.: kard. Franz König, Hans Georg Gadamer, Paul Ricoeur, Leszek Kołakowski i Emmanuel Levinas. W 1999 roku otrzymał Order Orła Białego – najwyższe polskie odznaczenie.