Kraków: o twórczości Becketta w Dominikańskiej „Szkole Czytania”

„Czekając na Godota” – dzieło irlandzkiego noblisty, Samuela Becketta będzie tematem kolejnego spotkania literackiego, organizowanego przez Dominikańską „Szkołę Czytania”, które odbędzie się 29 stycznia w Krakowie. W ramach seminarium zaplanowano pięć spotkań, podczas których uczestnicy pochylą się nad tekstami jednego z największych pisarzy i dramaturgów XX w., w których bohaterowie zadają pytania o sens życia i miejsce człowieka na ziemi.

„Beckett jest autorem, do którego lektury trudno zabrać się samemu. Po pierwsze dlatego, że dzieła sceniczne (a tym poświęcone jest seminarium "Szkoły Czytania") powinno się oglądać, a nie czytać. Beckett zaś jest w Polsce zbyt rzadko wystawiany, a często polskie inscenizacje sztuk irlandzkiego noblisty są po prostu złe” – powiedział KAI o. Janusz Pyda, pomysłodawca „Szkoły Czytania”.

„Reżyser, który nie rozumie Becketta, nie pomoże widzowi w zrozumieniu jego sztuk. Trudność w odbiorze Becketta polega również na tym, iż jest to twórca niezwykle radykalny w – z jednej strony – "ascetyzmie" środków wyrazu, z drugiej strony w precyzji konstruowania struktury formalnej swoich dzieł” – uważa o. Pyda. Jego zdaniem asceza środków wyrazu i formalna precyzja to chyba ważny wyznacznik dzieła Becketta. „Te cechy zaś wymagają od odbiorcy skupienia, powagi, cierpliwości i chęci zrozumienia. Dlatego właśnie zdecydowaliśmy się poprosić najlepszego w Polsce znawcę i tłumacza dzieł Becketta, a także wybitnego reżysera jego sztuk – Antoniego Liberę – aby pomógł nam wejść w tę trudną, ale naprawdę wielką twórczość” – podkreślił.

O. Pyda, zapytany o to, czy twórczość Becketta jest nadal aktualna, odpowiedział, że niewątpliwie stanowi ona swoistego rodzaju portret współczesności i współczesnego człowieka. „Cała trudność polega jedynie na tym, iż portret ów jest arcy-prawdziwy, namalowany bez żadnych "upiększeń". Beckett jest w swych tekstach i sztukach brutalnie szczery” – wyjaśnia dominikanin.

Dominikanin przyznał, że kiedy myśli o twórczości Becketta i jej aktualności dla nas przypomina mu się książka innego Irlandczyka – "Portret Doriana Graya" Oskara Wilda. „Tytułowy Dorian Gray prezentuje się wszystkim, którzy się z nim stykają jako piękny młodzieniec, człowiek bez skazy. W istocie całe zło i brzydota jego postaci odbijają się na rysach portretu Doriana Graya, którego to obrazu nikt nie może zobaczyć, bo jest głęboko schowany” – powiedział.

„Nasza kultura jest jak Dorian Gray – prezentuje się świetnie: demokratycznie, radośnie, zabawowo, tolerancyjnie. Ale gdzieś ukryty jest portret pokazujący prawdę o niej – tym portretem jest twórczość Becketta. Nie jest łatwo na nią patrzeć, ale można w niej zobaczyć prawdę o nas samych” – uważa o. Pyda.

Wspólna lektura tekstów Samuela Becketta – to najnowszy cykl spotkań literackich organizowanych przez Dominikańską „Szkołę Czytania”. Seminarium prowadzi Antoni Libera, tłumacz Becketta i reżyser jego sztuk. Spotkania odbywają się raz w miesiącu w „Czułym Barbarzyńcy“ w Krakowie, przy ul. Powiśle 11. Seminarium składa się z pięciu części. Na każdym spotkaniu omawiany jest inny tekst pisarza. Podczas pierwszego spotkania Antoni Libera omawiał tekst „Ostatnia taśma”.

„Szkoła Czytania” to projekt edukacyjny i społecznościowy. Jest to pomysł ojców dominikanów na poprawienie złych wyników czytelnictwa w Polsce. Multimedialny portal www.szkolaczytania.org.pl ruszył w październiku ub. roku. Organizatorzy zaproponowali internautom m.in. Indeks Ksiąg Nakazanych, czyli zestaw książek, które należy znać. Ich wyboru dokonała specjalna komisja m.in. Maria Dzielska, Antoni Libera, Andrzej Szczeklik, Michał Zabłocki. Misją projektu jest promocja czytelnictwa oraz szeroko pojęta edukacja humanistyczna oparta na systematycznej i wspólnej lekturze klasycznych dzieł należących do kanonu literatury polskiej, europejskiej i światowej. W ramach projektu organizowane są spotkania literackie.
„Bez znajomości tych książek nie można właściwie odczytywać kodów współczesnej kultury, dlatego właśnie uważamy, że taki Indeks jest konieczny – mówił wówczas o. Janusz Pyda.
Wydawcą portalu jest Fundacja „Dominikańskie Studium Filozofii i Teologii”, która powstała jako odpowiedź na wyraźną potrzebę edukacji w zakresie podstaw filozoficznych i teologicznych niezbędnych do zrozumienia wiary i miejsca Kościoła w świecie współczesnym.