Kraków: obchody 100. rocznicy urodzin Jerzego Turowicza

Debata na temat dziedzictwa Jerzego Turowicza, przekazanie jego publikacji Uniwersytetowi Jana Pawła II w Krakowie, uroczysta Msza św. pod przewodnictwem kard. Stanisława Dziwisza, czytanie poezji i wystawy – tak zapowiadają się krakowskie obchody 100. rocznicy urodzin Jerzego Turowicza, publicysty, działacza katolickiego i redaktora naczelnego "Tygodnika Powszechnego". Wydarzenia odbędą się 9 i 10 grudnia.

Michał Okoński, zastępca redaktora naczelnego Tygodnika Powszechnego, zwrócił uwagę na charakterystyczne dla Turowicza spojrzenie na Kościół. „Twierdził, że Kościół nie ma bać się świata, ale o świat. Nie ma bać się człowieka, ale o człowieka, gdy jest zdechrystianizowany” – podkreślił. „W czasach gdy Kościół miał naprawdę trudno, on przyjmował postawę troski i zawsze wychodził tym trudnościom naprzeciw” – dodał publicysta.

Zwrócił uwagę, że jedną z cech legendarnego szefa "Tygodnika" był jego nieomylny instynkt i przywiązanie do idei Kościoła ubogiego. „Jako pierwszy przedstawiał społeczeństwu postać Matki Teresy z Kalkuty, czy Brata Rogera, a za tymi postawami i jego ciekawością szło przekonanie, że Kościół powinien być ubogi i dawać odważne świadectwo” – podkreślił zastępca redaktora naczelnego TP. Dodał, że jeżeli Turowicz w jakiś tekstach krytykował Kościół, "to zawsze w trosce o to, by stawał się on coraz piękniejszy”.

Według publicysty Turowicz był bardzo przywiązany do rozmów, ciekawy ludzi i świata. „Dzisiaj wszyscy na siebie krzyczą, dlatego potrzeba takiego stylu ciekawości, otwarcia na drugiego i spokojnej dyskusji” – zaznaczył redaktor.

Krakowskie obchody stulecia urodzin Jerzego Turowicza rozpoczną się 9 grudnia o godz. 10.15 Odsłonięciem tablicy pamiątkowej na domu przy ul. Sobieskiego 7, w którym 100 lat temu urodził się Jerzy Turowicz.

Natomiast o godz. 12.00 w Teatrze im. Juliusza Słowackiego odbędzie się specjalne spotkanie Salonu Anny Dymnej pt. „Wiersze u Turowicza”, poświęcone poezji opublikowanej na łamach „Tygodnika Powszechnego” w czasach, kiedy redaktorem naczelnym pisma był Jerzy Turowicz.

Ponadto będzie można zobaczyć prezentację znaczka Poczty Polskiej „100. rocznica urodzin Jerzego Turowicza” oraz folderu okolicznościowego prezentującego sylwetkę naczelnego „Tygodnika Powszechnego” i koperty, również przygotowane przez Pocztę Polską. Oprócz tego w teatrze będzie można podziwiać mini-wystawę Poczty Polskiej „Przyjaciele Jerzego Turowicza na znaczkach Poczty Polskiej” oraz wystawę planszową „Urodziny Turowicza”.

Z kolei o godz. 18 Krakowski Klub „Tygodnika Powszechnego” zaprasza na spotkanie bp. Grzegorzem Rysiem. Będzie to okazja do wspólnej refleksji nad przesłaniem i wyzwaniami współczesnego chrześcijaństwa w nawiązaniu do myśli Jerzego Turowicza. Rozmowę poprowadzi zastępca redaktora naczelnego TP Michał Okoński. Dyskusja odbędzie się w sali konferencyjnej Herbewa, ul. Lubelska 29.

Natomiast w poniedziałek, 10 grudnia na godz. 9 zaplanowano uroczyste przekazanie księgozbioru Jerzego Turowicza Bibliotece Uniwersytetu Papieskiego im. Jana Pawła II połączone z otwarciem wystawy biograficznej. Wydarzenie odbędzie się w bibliotece UPJPII, przy ul. Bobrzyńskiego 10.

O godz. 11.30 prezydent Krakowa, prof. Jacek Majchrowski, odsłoni tablicę pamiątkową na domu przy ul. Lenartowicza 3, w którym Jerzy Turowicz mieszkał w latach 1945-1999.

Natomiast o godz. 17 rozpocznie się Msza św. w intencji Jerzego Turowicza w stulecie jego urodzin, którą odprawi w kolegiacie Św. Anny kard. Stanisław Dziwisz, metropolita krakowski.

O godz. 18 w Urzędzie Miasta Krakowa odbędzie się debata „Jerzy Turowicz na XXI wiek” z udziałem: o. Wiesława Dawidowskiego OSA, Jarosława Makowskiego, Piotra Mucharskiego i Róży Thun (prowadzenie: Adam Szostkiewicz). Spotkaniu towarzyszyć będzie promocja książki Witolda Beresia, Krzysztofa Burnetki i Joanny Podsadeckiej „Krąg Turowicza. Tygodnik, czasy, ludzie: 1945-99”.

Jerzy Turowicz (1912-1999) był dziennikarzem, publicystą i działaczem katolickim. Od 1945 r. do końca życia był redaktorem naczelnym „Tygodnika Powszechnego” – pisma, które w okresie rządów komunistycznych stanowiło unikalny ośrodek niezależnej myśli. Pismo nie angażując się bezpośrednio w politykę, starało się bronić stanu posiadania Kościoła i wartości zagrożonych przez nowy komunistyczny ustrój, polemizować z marksizmem, a równocześnie propagować model kultury zakorzenionej w chrześcijaństwie.

Jerzy Turowicz należał m. in. Kluby Inteligencji Katolickiej, Komisja Episkopatu ds. Apostolstwa Świeckich. Był sprawozdawcą z Soboru Watykańskiego II i z rzymskich sesji Synodu Biskupów. Jego podróże zagraniczne zaowocowały znajomością i przyjaźniami z wybitnymi postaciami świata chrześcijańskiego, był to m.in. założyciel wspólnoty Taizé Brat Roger, założycielka zgromadzenia Małych Sióstr Karola de Foucauld Mała Siostra Magdalena.

Po wyborze Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową Jerzy Turowicz brał udział w podróżach Jana Pawła II. Po Sierpniu 1980 pismo i jego Naczelny włączają się w ruch ,,Solidarności”. 13 grudnia 1981, po wprowadzeniu stanu wojennego, „TP” po raz drugi w historii zostaje zawieszony, tym razem na sześć miesięcy.

W 1988 r. Jerzy Turowicz wszedł w skład Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie, a w 1989 r. wygłaszał jedno z przemówień inaugurujących Okrągły Stół i uczestniczył w jego obradach. Otrzymał najwyższe polskie odznaczenie, Order Orła Białego.

Zmarł w Krakowie 27 stycznia 1999 r., pochowany został na cmentarzu w Tyńcu. Większość jego gromadzonej przez wiele lat biblioteki trafiła z woli spadkobierców do Uniwersytetu Papieskiego im. Jana Pawła II w Krakowie, natomiast ogromna korespondencja i inne papiery po uporządkowaniu stworzyły Archiwum Jerzego Turowicza.