„Chrześcijanie mogą uszanować tajemnicę Izraela. A Żydzi mogą uszanować tajemnicę Kościoła. Możemy być sojusznikami mimo ciemnych kart historii” – mówił prof. Stanisław Krajewski, jeden z laureatów Nagrody im. Ks. Stanisława Musiała. Wyróżnienia wręczono 6 marca w Krakowie.

Prof. Stanisław Krajewski za całokształt twórczości na rzecz dialogu i pojednania oraz Mirosław Skrzypczyk za ocalanie pamięci o polskich Żydach – zostali laureatami Nagrody im. Ks. Stanisława Musiała za 2013 r.

W kategorii „za twórczość w duchu dialogu i współpracy chrześcijańsko-żydowskiej i polsko-żydowskiej” nagrodę otrzymał prof. Stanisław Krajewski.

„Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że prof. Stanisław Krajewski, Żyd, idzie tą samą drogą co katolicki ksiądz – jezuita Stanisław Musiał – mówił w czasie laudacji prof. Wojciech Nowak, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego. I choć czyni to spokojniej, w sposób inaczej wyważony, to wykazuje przy tym ogromną cierpliwość. Jest w nim ta sama otwartość i pragnienie zrozumienia drugiego człowieka, ta sama mądrość i odwaga. Tylko nieliczni znają cenę, jaką przychodzi mu za to zapłacić” – kontynuował prof. Nowak.

Rektor UJ dodał także, że tajemnicą Poliszynela jest gotowość prof. Krajewskiego do udziału w spotkaniach naukowych, religijnych mających na celu dialog chrześcijańsko-żydowski i to obojętnie gdzie one się odbywają.

Sam laureat przyznał, że najbardziej w nagrodzie ceni to, że nosi ona imię ks. Stanisława Musiała. „Czuję z nim związek. Miałem okazję nie tylko go znać, ale być z nim blisko” – mówił prof. Krajewski i opowiadał, jak odwiedzał z żoną ks. Musiała, który żywo interesował się ich sprawami. Laureat podkreślił też ewolucję poglądów jezuity, któremu niektórzy zarzucają nadwrażliwość na tematykę Holocaustu i jego skutków. „Był on jedną z tych osób, które dla mnie prezentują jasną i czystą twarz chrześcijaństwa” – dodał.

Dziękując za wyróżnienie mówił, co zawdzięcza chrześcijaństwu. Przywołał żydowską myśl, zgodnie z którą chrześcijanie są jedynymi przyjaciółmi Żydów. „Chrześcijanie mogą zrozumieć, a jeśli nie do końca zrozumieć, to naprawdę uszanować tajemnicę Izraela. A my – jestem o tym przekonany – możemy uszanować tajemnicę Kościoła. Możemy być sojusznikami mimo ciemnych kart historii” – zapewniał prof. Krajewski.

Prof. Stanisław Krajewski to matematyk i filozof, który jest byłym członkiem Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej a także członkiem Rady Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, współtwórcą i współprzewodniczącym Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów.

W latach 1992–1998 był członkiem komitetu wykonawczego Międzynarodowej Rady Chrześcijan i Żydów (ICCJ). Wielokrotnie – jako polski Żyd – zabierał głos w debacie publicznej. Znany z subtelnej myśli i cierpliwego działania. Autor licznych artykułów na temat judaizmu, historii Żydów, filozofii religii i dialogu chrześcijańsko-żydowskiego oraz książek: „Żydzi, judaizm, Polska”, „54 komentarze do Tory dla nawet najmniej religijnych spośród nas”, „Nasza żydowskość”, „Poland and the Jews. Reflections of a Polish Jew”, „Tajemnica Izraela a tajemnica Kościoła”.

W kategorii „za inicjatywy społeczne na rzecz dialogu i współpracy chrześcijańsko-żydowskiej i polsko-żydowskiej” nagrodzony został Mirosław Skrzypczyk za ocalanie pamięci o polskich Żydach.

„Bez pamięci o Żydach, bez świadomości, że stanowią istotny element nie tylko naszej historii, ale też naszej tożsamości, nie jesteśmy w stanie odpowiedzieć na pytanie o to, kim jesteśmy – mówiła w laudacji Magdalena Sroka. Bez przywracania pamięci, bez wysiłku laureata, nie możliwe jest abyśmy we współczesnym świecie mogli funkcjonować zachowując godność zarówno własną, jak i ludzi, których spotykamy” – gratulowała wiceprezydent Krakowa.

Laureat wspominał o pierwszym swoim spotkaniu z Żydami. W dzieciństwie jego ojciec otrzymywał świąteczne kartki od Żyda, któremu dziadek pomagał w czasie wojny. „Wydaje mi się, że bez tych kartek i bez mojego dziadka, nie byłoby mnie tu dziś” – mówił Mirosław Skrzypczyk po odebraniu nagrody.

„Dziękuję wszystkim państwu za to, że jesteśmy tutaj razem – w swej różnorodności połączeni niczym dwa kawałki drewna z opowieści Dawida Bidermana, wierni wspólnemu przekonaniu, że ocalanie pamięci, dialog i przymierze mają głęboki sens” – zakończył Skrzypczyk.

Mirosław Skrzypczyk jest nauczycielem języka polskiego w Zespole Szkół w Szczekocinach, który zrealizował liczne projekty poświęcone tematyce żydowskiej; zorganizował wiele sesji popularnonaukowych i warsztatów edukacyjnych. Jest jednym z głównych organizatorów Szczekocińskiego Festiwalu Kultury Żydowskiej oraz corocznych wyjazdów uczniów do Treblinki w celu upamiętnienia zagłady szczekocińskich Żydów.

Współorganizuje spotkania młodzieży polskiej i izraelskiej oraz kursy dla nauczycieli, poświęcone historii i kulturze Żydów. Jest współtwórcą dorocznego „Święta Ciulimu i Czulentu” w Lelowie a także pomysłodawcą projektu „Polacy i Żydzi razem – wielokulturowość ziemi lelowskiej”.

Kapituła Nagrody im. ks. Stanisława Musiała SJ dokonała wyboru laureatów spośród kandydatów nominowanych wcześniej przez Klub Chrześcijan i Żydów „Przymierze”. Oprócz nagrodzonych nominacje otrzymali także ks. Romuald Jakub Weksler-Waszkinel i Centrum Badań nad Zagładą Żydów oraz Agnieszka Cahn i ks. Wojciech Lemański.

Uroczystość wręczenia Nagrody odbyła się 6 marca w Auli Collegium Novum. Wykład „Pamięć o Zagładzie i problemy tożsamości Polaków” wygłosił prof. Zdzisław Mach.

Nagroda im. Księdza Stanisława Musiała SJ została ustanowiona w 2008 roku przez krakowski Klub Chrześcijan i Żydów „Przymierze”. Jest przyznawana corocznie w dwóch kategoriach. Jej fundatorami są: rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezydent Miasta Krakowa i Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie.

W ubiegłych latach laureatami Nagrody byli: Jan Błoński oraz Miasto i Gmina Chmielnik (2009); Joanna Tokarska-Bakir i Bogdan Białek (2010); Bożena i Jerzy Wyrozumscy oraz Tomasz Pietrasiewicz i Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” w Lublinie (2011); Anna Lebet-Minakowska i ks. Manfred Deselaers (2012); Stefan Wilkanowicz i nieformalna Grupa Przyjaciół z Olkusza: Ireneusz Cieślik, Olgerd Dziechciarz, Krzysztof Kocjan i Dariusz Rozmus (2013).

Patron nagrody ks. Stanisław Musiał był filozofem, publicystą „Tygodnika Powszechnego”, rzecznikiem współpracy katolicko-żydowskiej, członkiem Komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem. Za opublikowany w „Tygodniku Powszechnym” tekst „Czarne jest czarne”, otrzymał nagrodę Grand Press w kategorii publicystyki. W artykule apelował, aby hierarchia Kościoła zareagowała na antysemickie wypowiedzi niektórych duchownych.

Otrzymał również nagrodę im. Jana Karskiego i Poli Nireńskiej za rok 2001, przyznawaną przez Żydowski Instytut Naukowy dla osób badających stosunki polsko-żydowskie oraz wkład polskich Żydów w kulturę polską.
Ks. Musiał zmarł 5 marca 2004 roku. Pomysłodawcą Nagrody jest krakowskie stowarzyszenie Klub Chrześcijan i Żydów „Przymierze”.

Laureatami Nagrody im. ks. Stanisława Musiała zostali w tym roku Stefan Wilkanowicz oraz Grupa Przyjaciół z Olkusza: Ireneusz Cieślik, Olgerd Dziechciarz, Krzysztof Kocjan i Dariusz Rozmus. Wręczenie nagrody przyznawanej przez stowarzyszenie Klub Chrześcijan i Żydów "Przymierze" odbyło się 5 marca w Urzędzie Miasta Krakowa.

Nagroda im. ks. Stanisława Musiała, jezuity, została ustanowiona w 2008 r. Przyznawana jest za zasługi na rzecz pojednania polsko-żydowskiego w dwóch kategoriach: za twórczość promującą ducha dialogu oraz za podejmowanie inicjatyw społecznych na rzecz pojednania.

Stefan Wilkanowicz został laureatem w kategorii I: za twórczość w duchu dialogu i współpracy chrześcijańsko-żydowskiej i polsko-żydowskiej – za całokształt twórczości na rzecz dialogu i pojednania. Nieformalna Grupa Przyjaciół z Olkusza: Ireneusz Cieślik, Olgerd Dziechciarz, Krzysztof Kocjan i Dariusz Rozmus zostali uhonorowani za inicjatywy społeczne na rzecz dialogu i współpracy chrześcijańsko-żydowskiej i polsko-żydowskiej – za ocalanie pamięci o Żydach olkuskich.

W uroczystości uczestniczyli m.in. rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Wojciech Nowak, bp Tadeusz Pieronek, przedstawiciele zakonu jezuitów, Tadeusz Jakubowicz, przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie.

Podczas uroczystości Janusz Poniewierski, prezes krakowskiego Klubu Chrześcijan i Żydów „Przymierze” przypomniał, że dzisiaj przypada 9. rocznica śmierci ks. Musiała, w tym roku przypada 75. rocznica jego urodzin oraz 70. rocznica likwidacji krakowskiego getta. „Jesteśmy tu po to, aby pamiętać” – mówił. I podkreślił jak ważna jest troska o to, by świat nie zapomniał o zagładzie żydów.

Z kolei prezydent Krakowa prof. Jacek Majchrowski w laudacji na cześć Stefana Wilkowicza powiedział, że „przez całe życie niestrudzenie przypomina co dla siebie znaczą chrześcijanie i żydzi”.
Prezydent zwrócił uwagę na to, że Stefan Wilkanowicz to katolicki intelektualista od kilkudziesięciu lat działający na rzecz pojednania chrześcijańsko-żydowskiego. To z jego inicjatywy jako prezesa krakowskiego KIK-u w 1970 r. odbyły się tzw. Rekolekcje oświęcimskie, będące próbą namysłu nad chrześcijańską odpowiedzialnością za Auschwitz.

Wilkanowicz był redaktorem naczelnym „Znaku”. W 1983 r. ukazał się 400-stronicowy numer miesięcznika poświęcony problematyce żydowskiej („Żydzi w Polsce i w świecie. Katolicyzm – judaizm”). Zeszyt ten, wydany w 40. rocznicę powstania w Getcie Warszawskim, odegrał ważną rolę w ożywieniu wrażliwości polskich katolików i obudzeniu ich pamięci. W 1989 r. premier Tadeusz Mazowiecki mianował Wilkanowicza nieformalnym pełnomocnikiem ds. rozwiązania konfliktu wokół klasztoru karmelitanek w Oświęcimiu. Wilkanowicz przyczynił się do powstania Międzynarodowej Rady Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau (1990), przekształconej następnie w Międzynarodową Radę Oświęcimską (2000), której był do 2012 r. wiceprzewodniczącym.
Stefan Wilkanowicz nadal pełni funkcję przewodniczącego Rady Programowej Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście.

Po przejściu na emeryturę założył Fundację Kultury Chrześcijańskiej „Znak”, którą kieruje do dzisiaj. W jej ramach uruchomił internetowe „Forum: Żydzi-Chrześcijanie-Muzułmanie”. Dzięki zaangażowaniu Wilkanowicza Polska Rada Chrześcijan i Żydów oraz Rada Wspólna Katolików i Muzułmanów ogłosiły m.in. wspólną Deklarację Europejską i Wezwanie do współodpowiedzialności za Ziemię Świętą.

„Jestem wdzięczny za tę nagrodę, która zobowiązuje mnie do refleksji nad naszą cywilizacją, która potrzebuje odnowy, która czasem przestaje wiedzieć kim jest człowiek i jakie są jego zadania” – mówił laureat.

Grupa Przyjaciół z Olkusza to przede wszystkim: Ireneusz Cieślik, Olgerd Dziechciarz, Krzysztof Kocjan i Dariusz Rozmus. Dzięki nim ukazało się kilka prac na temat Żydów olkuskich, opisano też dwa znajdujące się w mieście cmentarze żydowskie. Grupa Przyjaciół ma charakter nieformalny, choć każdy z nagrodzonych wyraźnie kontynuuje działalność nieistniejącego już dziś – a założonego w drugiej połowie lat 90. – Olkuskiego Stowarzyszenia Kulturalnego „Brama”, którego kolejnymi prezesami byli Maciej Włodarczyk i Jerzy Roś. „Brama” organizowała w Olkuszu koncerty muzyki klezmerskiej, spotkania autorskie (np. z Szewachem Weissem), prace porządkowe na cmentarzach żydowskich, ratowała macewy przed zniszczeniem, wydawała ważne książki.

Z inicjatywy laureatów co roku w Olkuszu odbywa się marsz pamięci w rocznicę zagłady getta. „Nasze działania wynikają z potrzeby sumienia i własnego człowieczeństwa oraz z myślenia o historii, jako historii ludzkiej” – mówił Ireneusz Cieślik w imieniu laureatów.

Patron nagrody ks. Stanisław Musiał był filozofem, publicystą "Tygodnika Powszechnego", rzecznikiem współpracy katolicko-żydowskiej, członkiem Komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem. Za opublikowany w "Tygodniku Powszechnym" tekst "Czarne jest czarne", otrzymał nagrodę Grand Press w kategorii publicystyki. W artykule apelował, aby hierarchia Kościoła zareagowała na antysemickie wypowiedzi niektórych duchownych.

Otrzymał również nagrodę im. Jana Karskiego i Poli Nireńskiej za rok 2001, przyznawaną przez Żydowski Instytut Naukowy dla osób badających stosunki polsko-żydowskie oraz wkład polskich Żydów w kulturę polską.
Ks. Musiał zmarł 5 marca 2004 roku. Pomysłodawcą Nagrody jest krakowskie stowarzyszenie Klub Chrześcijan i Żydów "Przymierze". Jej fundatorami rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezydent Miasta Krakowa i Gmina Wyznaniowa Żydowska.

Profesor Bożena Wyrozumska i profesor Jerzy Wyrozumski oraz Tomasz Pietrasiewicz i Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” zostali laureatami nagrody im. ks. Stanisława Musiała. Nagrody wręczono w piątek w Auli Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

Nagroda im. ks. Stanisława Musiała, jezuity, jest przyznawana od 2009 roku za zasługi na rzecz pojednania polsko-żydowskiego w dwóch kategoriach: za twórczość promującą ducha dialogu oraz za podejmowanie inicjatyw społecznych na rzecz pojednania. Fundatorami nagrody jest rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego i prezydent Miasta Krakowa.

Prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Andrzej Mania powiedział podczas uroczystości, że ks. Musiała pamiętamy jako osobę o wielkiej odwadze, aktywności. „Był niepokorny, gdy trzeba było walczyć o realizację swych ideałów, to są wartości, które są nam bliskie” – mówił prorektor.

Podczas spotkania kard. Stanisław Dziwisz, metropolita krakowski podkreślił, że nagroda przyznawana za zasługi na rzecz pojednania polsko – żydowskiego okazała się bardzo dobrym pomysłem. „ Inicjatywa ta odsłania przestrzeń wrażliwości, życzliwości, dobra, jakie tworzą się w wyznawcach Jezusa z Nazaretu w relacjach ze swymi starszymi braćmi w wierze” – zaznaczył kardynał. Jego zdaniem Nagroda ks. Musiała przypomina wszystkim o tym, że pogłębianie wzajemnych relacji to nasz obowiązek i przywilej, a czynimy to w imię prawdy, że jesteśmy dziećmi jednego Boga – podkreślił hierarcha.

Bożena Wyrozumska oraz Jerzy Wyrozumski to profesorowie historii związani z Uniwersytetem Jagiellońskim i Polską Akademią Umiejętności. Otrzymali nagrodę za wkład w rozwój badań nad historią Żydów w Polsce, a w szczególności w Krakowie oraz promowanie studiów żydowskich i polepszanie relacji polsko-żydowskich. Nagrodę wręczyła Elżbieta Lęcznarowicz, zastępca prezydenta miasta Krakowa.

Tomasz Pietrasiewicz jest pomysłodawcą i dyrektorem Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” w Lublinie, który od blisko 20 lat konsekwentnie realizuje działania edukacyjne, artystyczne i animacyjne mające na celu odtworzenie i uzdrowienie polsko-żydowskiej pamięci. Nagrodę wręczył prof. dr hab. Andrzej Mania prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Ks. Stanisław Musiał był filozofem, publicystą "Tygodnika Powszechnego", rzecznikiem współpracy katolicko-żydowskiej, członkiem Komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem. Za opublikowany w "Tygodniku Powszechnym" tekst "Czarne jest czarne", otrzymał nagrodę Grand Press w kategorii publicystyki. W artykule apelował, aby hierarchia Kościoła zareagowała na antysemickie wypowiedzi niektórych duchownych.

Otrzymał również nagrodę im. Jana Karskiego i Poli Nireńskiej za rok 2001, przyznawaną przez Żydowski Instytut Naukowy dla osób badających stosunki polsko-żydowskie oraz wkład polskich Żydów w kulturę polską.
Ks. Musiał zmarł 5 marca 2004 roku. Pomysłodawcą Nagrody jest krakowskie stowarzyszenie Klub Chrześcijan i Żydów "Przymierze".