Kryzys wiary po zjednoczeniu Niemiec

Z okazji 20. rocznicy zjednoczenia Niemiec i obchodzonego 3 października Dnia Jedności niemiecka agencja katolicka KNA opracowała raport z którego wynika, że od 1990 roku Kościoły: katolicki i ewangelickie odnotowują spadek liczby wiernych.

Wskazują na to dane dotyczące przynależności religijnej, zamieszczone w specjalnym opracowaniu Rocznika Statystycznego 2010, zatytułowanym „20 lat jedności Niemiec – życzenia i realia”. Publikacja, zaprezentowana 1 października w Berlinie, ujawnia znaczne różnice między wschodnią a zachodnią częścią Niemiec. Według niej, w wielu dziedzinach pozytywny rozwój odnotowują wspólnoty żydowskie. W statystykach nie ujęto islamu ze względu na znaczne różnice w systematyce wspólnot muzułmańskich.

Po upadku ateistycznego socjalizmu, w 1991 roku ponad jedna trzecia mieszkańców NRD przyznawała się do jednego z Kościołów, natomiast w Niemczech Zachodnich – czterech na pięciu mieszkańców: było więc 24,2 mln katolików i 27,1 mln protestantów. W zjednoczonych Niemczech początkowo żyło więcej protestantów – 29,2 mln niż katolików – 28,2 mln. Jednakże wcześniejsza ogólna liczba członków Kościołów (57,4 mln) zmalała do 50 milionów w 2008 r., co stanowiło ok. 60 proc. ludności Niemiec.

Większy ubytek wiernych odnotowali ewangelicy, a to na skutek wystąpień z Kościoła, zgonów i mniejszej liczby chrztów. W nowych krajach związkowych (dawnej NRD) liczba katolików zmniejszyła się o jedną czwartą, a ewangelików – o 38 procent. Na terenie dawnej RFN Kościół ewangelicki stracił 12 procent, a Kościół katolicki 10 procent wiernych. Tym samym pod względem liczby wiernych Kościół katolicki wyprzedził ewangelików.

Nie wiadomo, jak będzie później. Według statystyki, w 2008 r. Kościołowi katolickiemu ubyło 121155 wiernych, a przybyło 4388 nowych i powróciło 9546. Kościół ewangelicki odnotował 169728 wystąpień i 56506 nowych rejestracji.

Z Rocznika Statystycznego 2010 wynika ponadto, że w minionych latach coraz bardziej rozwijała się wspólnota żydowska w Niemczech. Tylko od 2004 roku liczba gmin wzrosła z 87 do 108, rabinów z 32 do 50, a synagog – z 74 do 95. Jednakże w tym samym okresie zmniejszyła się liczba członków wspólnoty żydowskiej ze 105733 do 104241.

W ostatnich latach zwiększała się też wspólnota muzułmańska. Dotychczas jednak Urząd Statystyczny nie dysponuje miarodajnymi danymi, a to dlatego, że w odróżnieniu od zarejestrowanych prawnie Kościołów w islamie nie istnieje oficjalne członkostwo. Ocenia się, że w Niemczech żyje ok. 3,5 miliona muzułmanów. Urząd zamierza objąć również niemieckich muzułmanów w spisie narodowym, planowanym na 2011 rok, z podziałem na szyitów, sunnitów i alewitów.