Ks. prał. Kazimierz Kaczor laureatem Nagrody im. ks. bp. Romana Andrzejewskiego

W Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski wręczono w czwartek Nagrodę im. ks. bp. Romana Andrzejewskiego za rok 2016. Jej laureatem został ks. prał. Kazimierz Kaczor, kapłan diecezji przemyskiej, działacz społeczny i najdłużej posługujący diecezjalny duszpasterz rolników.

Uzasadniając wybór laureata Nagrody, przyznawanej z inicjatywy Fundacji „Solidarna Wieś”, członkowie kapituły przypomnieli, że ks. Kazimierz Kaczor walczył m.in. o odzyskanie do celów kultu bieszczadzkich kościołów i cerkwi, które dziś dzięki niemu „stanowią nie tylko miejsce modlitwy – są pomnikami światowego dziedzictwa kulturowego”. Podkreślili też zasługi kapłana dla powstania „Solidarności” rolników 12 maja 1981 r., a także jego zaangażowanie w kształcenie liderów ruchu ludowego i tworzenie katolickich uniwersytetów ludowych. W uchwale kapituły czytamy też, że ks. Kaczor przekazywał mieszkańcom wsi tę prawdę, którą głosił bp Andrzejewski, w myśl której „należy utrzymać ziemię, zachować wiarę i pielęgnować polskość”.

Fot. Eliza Bartkiewicz / episkopat.pl

W wygłoszonej laudacji abp Józef Michalik podkreślał rozległą działalność duszpasterską i społeczną ks. Kaczora. Przypomniał, że jest on także autorem kilkunastu książek, a w 1997 r. był głównym koordynatorem przygotowań do wizyty Jana Pawła II w Krośnie, połączonej z kanonizacją św. Jana z Dukli. Zapewnił, że, pomimo przejścia na emeryturę, ks. Kaczor nadal jest „wsparciem dla biskupów, konfratrów oraz wiernych, podejmując zlecane prace (…) chętnie i bez rozgłosu”.

Wielkie zasługi ks. Kaczora dla ojczyzny i Kościoła podkreślał też prezydent Andrzej Duda, który wystosował do laureata list, odczytany przez szefową Kancelarii Prezydenckiej minister Małgorzatę Sadurską. „Bardzo potrzebna jest dziś ta piękna lekcja patriotyzmu i chrześcijańskiej ofiarności, jakich ksiądz prałat udziela nam wszystkim swoją kapłańską i społeczną posługą” – napisał prezydent. Zwrócił także uwagę na symboliczny wymiar nagrody, którą przemyski kapłan otrzymał w 35. rocznicę utworzenia NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”.

Z kolei prymas Polski abp Wojciech Polski, który wręczył laureatowi nagrodę, porównał jego postawę i dzieło życia do ewangelicznej przypowieści o siewcy, a samego kapłana nazwał „hojnym siewcą, który uwierzył w moc ziarna” i na wzór Chrystusa siał je także w czasach trudnych i niebezpiecznych.

Na zakończenie spotkania głos zabrał laureat, który przyznał, że przyznana Nagroda jest dla niego wyróżnieniem i wyzwaniem. Zebranym gościom wręczył obrazki przedstawiające cudowną figurę Matki Bożej Bolesnej z Haczowa, której koronacji dokonał Jan Paweł II podczas wizyty w Krośnie, 10 czerwca 1997 r.

W uroczystości wręczenia Nagrody im. ks. bp. Romana Andrzejewskiego ks. Kazimierzowi Kaczorowi wzięli udział m.in. prymas Polski abp Wojciech Polak, abp Józef Michalik, szefowa Kancelarii Prezydenta RP minister Małgorzata Sadurska, wicemarszałek senatu Adam Bielan, przedstawiciele rządu, przewodnicząca „Solidarności Rolników Indywidualnych” Teresa Hałas, przewodniczący Rady Mediów Narodowych, Krzysztof Czabański, przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witold Kołodziejski, radca Nuncjatury Apostolskiej ks. Mychajło Tchorowski, przedstawicieli władz i instytucji działających na rzecz rolnictwa, członkowie kapituły Nagrody oraz jej laureaci z ostatnich lat. Współorganizatorami spotkania byli Fundacja „Solidarna Wieś” i Katolicka Agencja Informacyjna.

Nagrodę im. bp. Romana Andrzejewskiego ustanowiła w 2004 r. Fundacja „Solidarna Wieś”. Współzałożycielem i przewodniczącym Rady Fundacji oraz przewodniczącym kapituły nagrody jest Sławomir Siwek. Natomiast honorowym przewodniczącym tejże kapituły jest bp Alojzy Orszulik.

Dotychczasowymi laureatami nagrody są prof. Andrzej Stelmachowski, prof. Maria Radomska, kard. Józef Glemp, ks. prał. Bogusław Bijak, bp Alojzy Orszulik, dr Maria Stolzman, dr Barbara Fedyszak-Radziejowska, Roman Kluska, Josef Rottenaicher, abp Józef Michalik, prof. Alojzy Szymański i o dr. Stanisław Jaromi OFM Conv.

***

Ks. Kazimierz Kaczor – duszpasterz i rolnik

Ks. Kazimierz Kaczor urodził się 21 września 1942 roku w Korczynie (województwo podkarpackie). Po szkole podstawowej w Korczynie skończył Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Krośnie. W 1960 r. wstąpił do Seminarium Duchownego w Przemyślu. Na trzecim roku studiów został powołany do wojska.

Święcenia kapłańskie przyjął 26 czerwca 1966 r. z rąk bp. Stanisława Jakiela. Był wikariuszem w parafiach w Tarnowcu, Rybotyczach i Dydni. Następnie został proboszczem w Nowosielcach Kozielskich oraz w Haczowie, gdzie pełnił posługę do emerytury (w latach 1978-2013).

Czynnie uczestniczył w odzyskiwaniu dawnych kościołów greckokatolickich i przywracaniu ich do kultu. Cerkwie te na terenach diecezji przemyskiej były przez władze komunistyczne zamieniane na magazyny lub popadały w ruinę.

Fot. Eliza Bartkiewicz / episkopat.pl

Za to zaangażowanie, prowadzone wspólnie z wiernymi, spotkały go represje. Po odzyskaniu zabytkowej świątyni w Nowosielcach Kozickich, przeniesieniu jej do Jureczkowa i odbudowie na miejscu spalonego w latach 50. przez komunistów greckich osiedlonych w tym rejonie kościoła — został skazany na 3 lata więzienia i grzywnę. Wobec oporu wiernych władze nie zdecydowały się wykonać wyroku. Bp Ignacy Tokarczuk ustanowił go w 1978 r. proboszczem w Haczowie.

Podjął tam starania, by przywrócić do kultu zabytkowy kościół zamieniony przez władzę komunistyczną na magazyn maszyn rolniczych. Po remontach i konserwacji ta drewniana świątynia została w 2003 r. wpisana na listę światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego UNESCO.

Od 1978 r. ks. Kazimierz Kaczor czynnie włączył się w pomoc dla powoływanych nielegalnie organizacji rolników, które były początkiem tworzącej się „Solidarności” rolników indywidualnych. Pierwsze zebrania organizacyjne niezależnych związków rolników na terenie archidiecezji odbyły się w Soninie, Łowisku i właśnie w Haczowie. Parafianie jako pierwsi protestowali przeciwko funkcjonowaniu rządowego ośrodka w Arfamowie.

W 1980 r. władze postanowiły upaństwowić i przyłączyć do rządowego ośrodka w Arłamowie — zwanego „czerwonym księstwem” — 60 tys. ha gruntów. Oznaczało to wywłaszczenie i przesiedlenie rolników z kilku wsi bieszczadzkich. To była iskra. Ostre protesty rolników doprowadziły 29 grudnia 1980 r. do strajku i zajęcia urzędów w Ustrzykach Dolnych i w Rzeszowie. Przyczyniło się to do zjednoczenia niezależnych organizacji i powstania „Solidarności” rolników. Protesty bieszczadzkie były w istocie walką o prawo do prywatnej własności ziemi. Walka skończyła się sukcesem.

26 kwietnia 1981 r. w Haczowie odbył się pierwszy zjazd powstającej „Solidarności” rolników indywidualnych. Mszę św. w miejscowym kościele otwierającą zjazd odprawił bp Ignacy Tokarczuk w towarzystwie ks. Kaczora. Ksiądz koncelebrował także w katedrze warszawskiej Mszę św. po rejestracji NSZZ RI „Solidarność” 12 maja 1981 r. Zaliczał się do największych przyjaciół wspomagających „Solidarność” na wsi polskiej.

13 grudnia 1981 r. stan wojenny przywitał ks. Kazimierz Kaczor Mszą św. odprawioną w krośnieńskiej farze, gdzie wygłosił kazanie ostro oceniające to, co się stało. Rozpoczęły się represje — przesłuchania przez służbę bezpieczeństwa, nachodzenie w parafii, wreszcie napad na kościół i zbezczeszczenie Najświętszego Sakramentu.

Te szykany i obserwacje przez policję polityczną nie złamały woli pomocy dla podziemnej „Solidarności” rolników. Ks. Kazimierz Kaczor ukrywał drukarnię podziemnego wydawnictwa „Solidarność Podkarpacka”, zbierał i przechowywał fundusze „Solidarności”, pomagał represjonowanym.

Fot. Eliza Bartkiewicz / episkopat.pl

Uczestniczył w organizacji pierwszych Dożynek Jasnogórskich 5 września 1982 r. Po powstaniu 2 grudnia 1982 r. Komisji Episkopatu Polski do spraw Duszpasterstwa Rolników ks. Kaczor został powołany na funkcję Diecezjalnego Duszpasterza Rolników Archidiecezji Przemyskiej, którą pełni do dzisiaj, a zatem jest najdłużej sprawującym funkcję duszpasterzem rolników w kraju.

W stanie wojennym i po nim wybudował dom parafialny z salą na 600 osób, w której odbywały się wykłady w latach 1983— 1991 w ramach Katolickiego Uniwersytetu Ludowego pod patronatem Towarzystwa Przyjaciół KUL. Dotyczyły nie tylko spraw związanych z rolnictwem, były to również wykłady formacyjne z zakresu społecznej nauki Kościoła, historii Polski, aktualnych tematów politycznych czy kulturalnych. Ks. Kaczor propagował czytelnictwo, kolportował prasę i książki.

Pomagał tworzyć uniwersytety ludowe w innych parafiach i propagował programy Fundacji Zaopatrzenia Wsi w Wodę. Był organizatorem dożynek diecezjalnych oraz 30 pielgrzymek do sanktuariów na całym świecie. W 1997 r. abp Józef Michalik powierzył mu organizację pielgrzymki Jana Pawła II na Podkarpacie. W 2000 r. ustanowił go Duszpasterzem Policji.

Ksiądz Kazimierz Kaczor okazał się być nie tylko kapłanem, świetnym kaznodzieją, ale i doskonałym organizatorem, społecznikiem, nauczycielem młodzieży i… rolnikiem prowadzącym niewielkie parafialne gospodarstwo rolne!

Od 25 listopada 2013 r. jest emerytem—rezydentem w parafii pw. Wniebowstąpienia NMP w Haczowie.