Ks. Strzelczyk: aberracje teologiczne Pawła M. wiązały się z odwróceniem hierarchii źródeł teologicznych

Wspólnym mianownikiem aberracji teologicznych Pawła M. wykazanych w raporcie Komisji badającej jego sprawę, jest, zdaniem ks. dr. Grzegorza Strzelczyka, błędne podejście do źródeł teologicznych polegające na odwróceniu ich hierarchii: postawienie indywidualnego doświadczenia duchowego w miejscu Pisma św. i dogmatów. W tekście opublikowanym na stronie strzelczyk.edu.pl teolog zwraca uwagę, że z ignorowaniem hierarchii źródeł teologicznych mamy obecnie w Kościele w Polsce do czynienia bardzo często.

Oto treść komentarza opublikowanego na stronie strzelczyk.edu.pl:

dopowiedzenie do raportu w sprawie Pawła M. OP

Myślę, że przydatne będzie pewne analityczne dopowiedzenie do teologicznej części raportu w sprawie Pawła M. OP. Zastrzegam, że bazuję na materiale z raportu. Publikuję rzecz na osobistej stronie, bo to po prostu osobiste dopowiedzenie teologa, poza kontekstami „politycznymi” (w które pociągnęłaby za sobą, niestety, publikacja gdziekolwiek indziej). Będzie zwięźle.

Otóż w części teologicznej raportu wskazane są przykłady aberracji teologicznych Pawła M. OP. Koniecznie – moim zdaniem – trzeba zwrócić uwagę na ich wspólny mianownik. W mojej ocenie jest nim błędne podejście do źródeł teologicznych polegające na odwróceniu ich hierarchii. W miejsce źródeł natchnionych (księgi Pisma Świętego) i nieomylnych (dogmaty), które powinny być punktem wyjścia i kryterium interpretacji wszystkich innych wstawione zostaje indywidualne doświadczenie duchowe. To, co jawi się w przeżyciu uznanym za duchowe (także własnym!) staje się wprost źródłem decydującym i kryterium interpretacji innych źródeł, w tym Pisma i dogmatu. Poszczególne błędy wskazane w raporcie są prostymi konsekwencjami tego odwrócenia.

Niestety z ignorowaniem hierarchii źródeł teologicznych mamy obecnie w Kościele w Polsce do czynienia nader często (poczynając od części pobożności ludowej karmionej „objawieniami”, po niektóre środowiska związane z nurtem charyzmatycznym). To jest groźne. I każe stawiać pytanie o jakość nauczania hermeneutyki teologicznej w czasie studiów teologicznych (chodzi zwłaszcza o praktyczną umiejętność stosowania jej zasad).

Szerzej o relacji doświadczenia wiary i teologii pisałem przed laty w: Doświadczenie wiary a teologia. Próba wstępnej systematyzacji problematyki, w: Teologia w Polsce 1,1 (2007), s. 37-49. Do tego tekstu odsyłam dla szerszego oglądu zagadnienia.