Kujawsko-Pomorski Kongres „Ku Trzeźwości Narodu”

Bóg jest wielkim miłośnikiem wolności. Potrzeba radykalnych i konsekwentnych działań, byśmy byli wolni i zdolni podejmować dobre decyzje oraz realizować swoje powołanie – powiedział bp Wiesław Śmigiel na rozpoczęcie Kujawsko-Pomorskiego Kongresu „Ku Trzeźwości Narodu”, który odbył się 14 czerwca w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu.

Kongres miał na celu integrację działań środowisk walczących ze zjawiskiem alkoholizmu w Polsce, m.in. z rządem, parlamentem, władzami samorządowymi, szkołami, rodzinami i Kościołem. Na rozpoczęcie spotkania w krótkich wystąpieniach głos zabrali biskup toruński Wiesław Śmigiel oraz marszałek województwa kujawsko-pomorskiego Piotr Całbecki. Odczytano także list od posłanki Anny Sobeckiej.

Prof. Krzysztof Wojcieszek, współautor ogłoszonego przez Komisję Episkopatu Polski w lutym br. „Narodowego Programu Trzeźwości” (NPT), w wystąpieniu „Ku trzeźwości narodu” mówił o trzech głównych nurtach NPT. Jako pierwsze wymienił hasło „Nie upijaj się”. Ci spośród Polaków, którzy piją, piją za dużo i jest to alkohol wysokoprocentowy. Celem takiego spożycia jest upicie się. Drugi nurt wyznacza hasło „Mniej jest lepiej”. Nie zakłada on całkowitego wyeliminowania spożycia alkoholu etylowego, ale chce zmienić styl picia. Jako przykład prelegent wskazał Włochy, w których upicie się jest nieakceptowanym społecznie zachowaniem, bo Włosi „drinkują”, nie doprowadzając do upojenia. Trzeci nurt kryje się pod hasłem „A najlepiej wcale”. Wynika on z faktu, że wiele sytuacji życiowych wyklucza używanie alkoholu. Mowa tu o pracy, kierowaniu pojazdami i maszynami, ciąży i karmieniu czy uprawianiu sportów.

W dalszej części swej wypowiedzi mówca wskazał, że Narodowy Program Trzeźwości zaleca konieczność powrotu narodu polskiego do trzeźwego trybu życia. Powrotu, bo przodkowie, którzy walczyli o niepodległość Polski i uzyskali ją po latach zaborów, spożywali 10 razy mniej alkoholu niż współcześni Polacy. Zwrócił jednak uwagę na fakt, że problem alkoholowy dotyczy mniejszości Polaków. Posłużył się obrazowym przykładem gości na imprezie rodzinnej. Jeśli na 10 gości przypadnie 10 butelek wódki to jedna osoba wypije sześć butelek, trzy osoby wypiją trzy a pozostałych sześć osób – jedną butelkę. Tak piją Polacy.

O odpowiedzialności rodziny i szkoły w zakresie propagowania postawy trzeźwości mówiła Jolanta Terlikowska z Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA) i Ruchu „Światło – Życie”. Zwróciła szczególną uwagę na czynniki chroniące, a wśród nich na tworzenie silnej więzi między dzieckiem a rodzicami. „Kochaj i wymagaj, bo wymagania są źródłem rozwoju” – powiedziała prelegentka. Przypomniała również, że w ramach Narodowego Programu Zdrowia PARPA i Ruch „Światło-Życie” prowadzą kampanie edukacyjne dotyczące budowania więzi w rodzinie (www.nierozerwalni.org) oraz upowszechniania wiedzy na temat szkód w rozwoju płodu wynikających z picia alkoholu przez matkę w czasie ciąży (www.ciazabezalkoholu.info).

Dr Wojciech Kosmowski, psychiatra z Bydgoszczy, poruszył kwestię odpowiedzialności państwa i samorządu lokalnego w trosce o trzeźwość. Posłużył się przykładem władz lokalnych z Łomży, które przeprowadziły działania zmierzające do zmiany skojarzeń społecznych przypisanych temu miastu z uwagi na istnienie tam browaru. Na przykładzie miasta Paderborn w Niemczech prelegent przedstawił system lecznictwa uzależnionych w tym kraju.

W dziedzinie walki z alkoholizmem duże znaczenie ma rola Kościoła, o czym mówił ks. prof. Piotr Kulbacki z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, członek-założyciel Krucjaty Wyzwolenia Człowieka. Podkreślił, że wytyczne Episkopatu Polski dla kościelnej działalności trzeźwościowej, przyjęte już w 1959 r. i ich późniejsze nowelizacje, są nadal aktualne. Kapłan zwrócił uwagę na etyczny wymiar dobrowolnej abstynencji. „Musimy jako dorośli pokazywać, że można żyć inaczej. Umiar nie pokazuje, że można żyć bez alkoholu, abstynencja tak” – powiedział. Podkreślił także, że każdy, kto podejmuje posługę w parafii: ksiądz, katecheta, ale też zakrystianin czy sekretarka, styka się z problemem alkoholowym i powinien posiadać wiedzę w tym zakresie. Należy jednak pamiętać, że ksiądz to z reguły nie terapeuta i trzeba odróżnić duszpasterstwo specjalistyczne od zwyczajnego.

Jako ostatnia głos zabrała Elżbieta Rachowska, kierownik Ośrodka Terapii Odwykowej Uzależnień – placówki Wojewódzkiego Ośrodka Terapii Uzależnień i Współuzależnienia, która przedstawiła programy i projekty Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko–Pomorskiego, dotyczące profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

Na zakończenie spotkania odbyła się dyskusja panelowa.

Przed częścią wykładową w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Toruniu o godz. 10. sprawowano Mszę św. rozpoczynającą kongres. Eucharystii przewodniczył ks. Wacław Dokurno, a koncelebransami byli księża zaangażowani w ruchy abstynenckie.

Organizatorami kongresu byli: Fundacja „Światło-Życie” i Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Wydarzenie zostało zainspirowane ogłoszonym przez Zespół Konferencji Episkopatu Polski ds. Apostolstwa Trzeźwości „Narodowym Programem Trzeźwości” i stanowiło kontynuację Narodowego Kongresu Trzeźwości, który odbył się w dniach 21-23 września 2017 r. pod patronatem prezydenta RP Andrzeja Dudy.