KUL: prezentacja ekumenicznego vademecum dla biskupów

Papieska Rada dla Popierania Jedności Chrześcijan opublikowała liczący ok. 50 stron dokument pt. Biskup i jedność chrześcijan: vademecum ekumeniczne. Polska prezentacja tekstu odbyła się na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II z udziałem biskupów i teologów zajmujących się ekumenizmem. Dokument opisuje, jaka powinna być ekumeniczna postawa katolików, zwłaszcza biskupów oraz charakteryzuje ekumeniczne struktury Kościoła i jego sposoby działalności.

W konferencji prasowej wzięli udział przewodniczący Komisji Nauki Wiary KEP i metropolita lubelski abp Stanisław Budzik, przewodniczący Rady ds. Ekumenizmu KEP bp dr Krzysztof Nitkiewicz, dziekan Wydziału Teologii KUL ks. prof. Przemysław Kantyka oraz kierownik Sekcji Ekumenizmu KUL i sekretarz Rady ds. Ekumenizmu KEP ks. dr hab. Sławomir Pawłowski.

O dotychczasowym modelu budowania jedności chrześcijan w ramach prac Konferencji Episkopatu Polski mówił bp Krzysztof Nitkiewicz, przewodniczący komisji KEP ds. ekumenizmu. Zauważył, że ten temat od lat 60-tych znajduje się wśród najważniejszych spraw podejmowanych przez polskich biskupów. – Oczywiście rozmowy nt. ekumenizmu mają miejsce na posiedzeniach plenarnych konferencji episkopatu Polski. Ponadto istnieją struktury: rady, zespoły czy komisje, które już bezpośrednio wchodzą w dialog. Pierwszą taką radą jest Rada ds. ekumenizmu, której celem jest przede wszystkim analiza sytuacji ekumenicznej w Polsce – mówił.

– Drugą domeną działalności Rady ds. ekumenizmu, chyba najbardziej znaną, jest organizowanie tygodnia modlitw o jedność chrześcijan. Jego organizacja wiąże się z dużą pracą, ponieważ należy przygotować materiały, przetłumaczyć je na język polski i koordynować różnego rodzaju nabożeństwa czy inicjatywy. W sytuacjach, gdy powstaje różnica zdań czy niedoinformowanie, Rada ds. ekumenizmu interweniuje. Oprócz Rady istnieją mniejsze grupy zajmujące się już dialogiem bilateralnym, bądź jakimiś specyficznymi kwestiami – tłumaczył ordynariusz sandomierski.

Z kolei abp Stanisław Budzik, przewodniczący Komisji Nauki Wiary KEP mówił o zadaniach duszpasterzy i jego współpracowników w kościołach lokalnych związanych z dążeniem ku zjednoczeniu się z innymi wyznawcami Chrystusa. – Jednym z głównych zadań komisji jest przełożenie ekumenicznych dokumentów Kościoła na konkretne działanie dostosowane do lokalnej sytuacji. Celem formacji ekumenicznej jest przygotowanie wiernych do zaangażowania się w dialog z innymi chrześcijanami. Uczestnicy dialogu winni podchodzić do swego zadania z umiłowaniem prawdy, z miłością i pokorą, z poszukiwaniem jedności. Prowadzi nas do pełniejszego zrozumienia objawionej prawdy Bożej.

– Powinniśmy wyjaśniać wiarę katolicką głębiej i prościej, w taki sposób i w takim języku, aby również bracia odłączeni mogli ją dobrze zrozumieć. Postawa miłości wymaga, by katolicy unikali polemicznego przedstawiania chrześcijańskiej historii i teologii, ale podkreślali to, co nas łączy. W ten sposób praca formacyjna pomoże nam usunąć przeszkody w dialogu między nami a innymi chrześcijanami – mówił metropolita lubelski.

Dziekan Wydziału Teologii KUL ks. prof. Przemysław Kantyka przedstawił zasady „ekumenizmu duchowego. – Podział jest grzechem, a grzech podziału dotyka cały Kościół. Nie taka była wola jego założyciela, Jezusa Chrystusa – mówił. – Wobec tego potrzeba nam najpierw nawrócenia, które ma objąć pamięć oraz każdego z nas osobiście. Mamy wobec siebie grzechy z przeszłości – chrześcijanie bardzo często źle się nawzajem traktowali, dochodziło nawet do wojen religijnych i do aktów przemocy.

– To wszystko musi podlegać nie tylko pamięci historycznej, ale również wypowiedzeniu słowa „przepraszam” i „przebaczam”. To wzajemne przebaczenie i przyjęcie tego przebaczenia oczyszcza drogę. Jeżeli jedność naszą mamy odzyskać w Panu Bogu, to potrzeba, żeby każdy z nas zbliżał się do Boga. Zbliżamy się tym bardziej, im bardziej jesteśmy święci wewnętrznie i bardziej staramy się nawracać z grzechu. Każdy z nas, nawet indywidualnie w swojej wspólnocie wyznaniowej i podejmując dzieło nawrócenia, zbliża do innych braci chrześcijan – mówił ekumenista.

O sensie tzw. ekumenizmu praktycznego mówił ks. prof. Sławomir Pawłowski, kierownik Sekcji Ekumenizmu KUL, który zwrócił uwagę, że ta forma działania na rzecz jedności, nie jest wyłącznie zadaniem hierarchii, ale wszystkich wiernych. – Dialog miłości to ma być ekumenizm życia codziennego i nagromadzenie prostych inicjatyw i coś, co jest w zasięgu ręki każdego wiernego. To także promowanie kultury spotkania, wzajemnego słuchania się. Vademecum wskazuje, że to katolicy powinni robić pierwszy krok w kierunku innych braci i sióstr, że nie mają czekać, aż oni do nich przyjdą.

– W kwestiach bardziej dla biskupa, zaleca się zapoznać się z osobami odpowiedzialnymi za inne wspólnoty chrześcijańskie, modlić się osobiście i publicznie za innych liderów wspólnot chrześcijańskich. Nie tylko z nimi, ale także za nich. Możliwie uczestniczyć w liturgii ich święceń, ordynacji, powitaniach osób odpowiedzialnych za inne wspólnoty, a także zapraszać na własne celebracja lub ważne wydarzenia – mówił sekretarz Rady ds. Ekumenizmu KEP.

4 grudnia 2020 Papieska Rada dla Popierania Jedności Chrześcijan opublikowała liczący ok. 50 stron dokument pt. Biskup i jedność chrześcijan: vademecum ekumeniczne. Jak stwierdził kard. Kurt Koch, Przewodniczący Papieskiej Rady dla Popierania Jedności Chrześcijan, dokument ma być przewodnikiem, „busolą” w ekumenicznej drodze biskupa wraz z jego diecezją. Vademecum bazuje na istniejących dokumentach Kościoła katolickiego na temat ekumenizmu, ale wybiera z nich treści najbardziej praktyczne, uwzględniając najnowsze osiągnięcia ruchu ekumenicznego.

Dokument opisuje, jaka powinna być ekumeniczna postawa katolików, zwłaszcza biskupów, charakteryzuje ekumeniczne struktury Kościoła i jego sposoby działalności: „ekumenizm duchowy”, „dialog miłości”, „dialog prawdy” i „dialog życia”, który zawiera w sobie „ekumenizm duszpasterski”, „ekumenizm praktyczny” i „ekumenizm kulturowy”.

Do Vademecum dołączono niezwykle użyteczny aneks, który zawiera syntetyczny opis partnerów Kościoła katolickiego w ekumenicznym dialogu międzynarodowym. Odnajdziemy tam krótką charakterystykę najważniejszych Kościołów i organizacji chrześcijańskich, obejmującą ich historię, strukturę, niekiedy liczebność, ich akcenty doktrynalne i duchowe oraz zaangażowanie ekumeniczne w dialogu z Kościołem katolickim (np. fazy dialogu, nazwy komisji i tytuły dokumentów).