Lublin: 50. rocznica nadania kościołowi dominikanów tytułu bazyliki mniejszej

Dzisiejszy jubileusz nakłania nas, aby spojrzeć na krzyż, na Ukrzyżowanego, albowiem w tym spojrzeniu jest życie – powiedział Prymas Polski abp Wojciech Polak podczas Mszy z okazji 50. rocznicy ustanowienia bazyliką mniejszą, lubelskiego kościoła dominikanów. Uroczystej Eucharystii przewodniczył nuncjusz apostolski w Polsce abp Salvatore Pennacchio.

W uroczystości wzięli udział także metropolita lubelski abp Stanisław Budzik, nuncjusz apostolski w Skandynawii abp Henryk Nowacki, biskup senior archidiecezji lubelskiej Ryszard Karpiński. Obecni byli także przedstawiciele władz samorządowych: wojewoda lubelski Przemysław Czarnek, prezydent Lublina Krzysztof Żuk oraz przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego.

W swojej homilii abp Polak mówił o roli, jaką lubelska bazylika pełni od półwiecza. Sanktuarium relikwii Krzyża Świętego, jest szczególnym miejscem, przypominającym o potrzebie ciągłego pójścia za Jezusem do końca. „Dzisiejszy jubileusz nakłania nas, aby spojrzeć na krzyż, na Ukrzyżowanego, albowiem w tym spojrzeniu jest życie. Widzieć więc i patrzeć, to znaczy nade wszystko pojąć, czyli wewnętrznie przyjąć, przyjąć z wiarą przesłanie o tej jedynej śmierci, w której jest życie” – powiedział hierarcha

Jak zauważył, kroczenie drogami wiary jest dzisiaj wyzwaniem, które nie każdy chce podjąć. „Wielu naszych współczesnych odrzuca konieczność rezygnacji z tego, co nam wydaje się odpowiednie i konieczne. Trudno tak do końca uwierzyć, że On ma rację i że się przecież nie zawiedziemy” – stwierdził Prymas Polski.

Prymas odwołał się także do obchodzonego w zeszłym roku 800-lecia istnienia Zakonu Kaznodziejskiego. Stwierdził, że inicjatywy podejmowane przez lubelską wspólnotę, są współczesną odpowiedzią na pytania ludzi, którzy poszukują Boga. „Czyż zatem odpowiedzią na to zagubienie współczesnego człowieka nie jest chociażby Debata dwóch ambon, podczas której od wielu już lat szukacie wspólnie odpowiedzi na trudne pytania i trudne sprawy współczesnego świata? Czy taką odpowiedzią, nie są podejmowane konferencje, wydarzenia kulturalne, koncerty i festiwale, warsztaty czy wystawy?” – pytał metropolita gnieźnieński.

Na zakończenie Eucharystii głos zabrał abp Salvatore Pennacchio – „Cieszę się, że mogłem razy z wami świętować ten jubileusz ustanowienia bazyliką mniejszą tego kościoła. Jest to wyróżnienie które zobowiązuje do szczególnej troski o liturgie i przepowiadania. Widzę że ojcowie dominikanie, usilnie się wywiązywać z tego zadania. Wasza wspólnota jest pod szczególną opieką św. Stanisława. Ten krakowski biskup, który oddał życie za wiarę, związał swoje życie z krzyżem Chrystusa. U was ten krzyż doznaje wyjątkowej czci w relikwiach Świętego Drzewa„ – powiedział nuncjusz apostolski w Polsce.

Po Mszy wojewoda lubelski Przemysław Czarnek odznaczył przeora lubelskiego klasztoru o. Grzegorza Kluza, srebrnym Krzyżem Zasługi.

Obecność dominikanów w Lublinie wiąże się z misją ewangelizacyjną jaką zakon podjął na Rusi Kijowskiej w I poł XIII w. Staromiejski klasztor został erygowany w 1253 r. W tym samym roku przypadła kanonizacja św. Stanisława ze Szczepanowa, a lubelska świątynia stała się pierwszą w Polsce pod jego wezwaniem.

Od XV w. lubelski kościół jest kustoszem relikwii Krzyża Świętego, do którego pielgrzymują wiele tysięcy wiernych, wśród nich polscy królowie. To właśnie w dominikańskiej świątyni zebrani na sejmie posłowie 1 lipca 1569 r. odśpiewali dziękczynne Te Deum z okazji podpisania Unii Polsko-Litewskiej.

W nocy z 9 na 10 lutego 1991 r. dokonano kradzieży relikwiarza z fragmentami krzyża Chrystusa. Do dnia dzisiejszego nie udało odnaleźć cennego artefaktu. Od tamtej pory kultem w dominikańskiej świątyni otaczany jest znacznie mniejszy fragment relikwii.

21 czerwca 1967 r. błogosławiony papież Paweł VI podniósł kościół dominikanów w Lublinie do godności bazyliki mniejszej.