„Mea culpa” biskupów Kraju Basków

Biskupi hiszpańskiego Kraju Basków przeprosili za milczenie w sprawie egzekucji 14 duchownych wykonanej przez oddziały generała Francisco Franco podczas wojny domowej w Hiszpanii (1936-39).

Hierarchowie podczas sobotniej Mszy św. w katedrze w Victoria, wyznali żal za „nie dające się usprawiedliwić milczenie oficjalnych instancji Kościoła” wobec tych morderstw.

Czternastu duchownych, wśród nich dwóch zakonników, zostało zamordowanych przez frankistowskie wojska. Po przejęciu władzy w Madrycie przez Franco znaczna większość biskupów Hiszpanii – również z Kraju Basków – opowiedziała się po stronie generała i dlatego wspominanie o ofiarach jego reżimu wydawało się im niezręczne.

W Mszy św., koncelebrowanej przez 200 księży w Victoria, uczestniczyło wielu polityków z Nacjonalistycznej Partii Basków PNV, z którą sympatyzowali zamordowani duchowni.

Biskup Victorii, Miguel Asurmendi powiedział w kazaniu, że Kościół Kraju Basków pragnie „wyrównać ciążącą na nim winę historyczną”. „Tak długie milczenie było nie tylko zaniechaniem, ale ciężkim uchybieniem przeciwko prawdzie, sprawiedliwości i miłości bliźniego” powiedział hierarcha i podkreślił, że „biskupi zamierzają opublikować fotografie i życiorysy zrehabilitowanych duchownych”.

Przed katedrą lewicowe ugrupowanie polityczne demonstrowało swoje poparcie dla „mea culpa” biskupów. Jednak uczestnicy tej demonstracji nie weszli do katedry twierdząc, że w swoim wnętrzu świątynia kryje symbole ery Franco.

Jesienią 2007 roku Kościół katolicki ogłosił błogosławionymi prawie 500 ludzi Kościoła z czasów hiszpańskiej wojny domowej. Były wśród nich ofiary lewicujących „republikanów”, którzy walczyli przeciwko Franco. Ogółem wśród republikańskich bojowników zginęło kilka tysięcy księży i zakonników. Rząd Joseluisa Rodrigueza Zapatero przeforsował w 2007 r. „ustawę w sprawie historycznej pamięci”, która ma na celu rehabilitację ofiar reżimu Franco. Generał rządził w Hiszpanii do śmierci w 1975 roku. Ogółem w hiszpańskiej wojnie domowej zginęło ok. pół miliona osób.