Metropolita Hilarion proponuje pielgrzymki do świętych miejsc Rosji i Polski

Organizowanie pielgrzymek do sanktuariów i miejsc związanych z historią w Polsce i Rosji zaproponował metropolita Hilarion. Podczas konferencji prasowej w Warszawie mówił on także o coraz większej potrzebie spotkania między prawosławnym patriarchą moskiewskim i papieżem.

Uczestniczący w konferencji „Przyszłość chrześcijaństwa w Europie. Rola Kościołów i narodów Polski i Rosji” przewodniczący Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych (OWCS) stwierdził, że Kościół prawosławny jest nieodłączną częścią narodu polskiego. Także Rosja nie jest krajem wyłącznie prawosławnym, gdyż żyją w niej wyznawcy innych Kościołów i religii.

Odnosząc się do procesu porozumienia, zapoczątkowanego ubiegłorocznym katolicko-prawosławnym Wspólnym Przesłaniem do Narodów Polski i Rosji, metropolita przypomniał, że został on pomyślany jako dialog między większościowym Kościołem prawosławnym w Rosji a większościowym Kościołem katolickim w Polsce. Ale postanowiono też, że powinny w nim uczestniczyć prawosławni z Polski i katolicy z Rosji. Naszym celem jest pojednanie narodów polskiego i rosyjskiego, w którym powinni uczestniczyć wszyscy prawosławni i katolicy z obu krajów – wskazał Hilarion.

Pytany o dalsze kroki w tym dialogu przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Józef Michalik wyraził przekonanie, że budzenie świadomości ekumenicznej oraz bliskości Kościoła prawosławnego i katolickiego zaowocuje konkretnymi działaniami „na dole”, takimi jak np. wymiana studentów czy działalność tych samych ruchów rodzinnych w Polsce i Rosji. Oczekuje on, że w parafiach, w których są prawosławni, będą oni traktowani po bratersku i nie będą się czuli obco, oczywiście bez naruszania własnej tożsamości czy łamania kościelnych przepisów. Zwykłe relacje ludzkie zrodzą dalsze owoce – ma nadzieję metropolita przemyski. Za ogromnie ważne uznał też wspólne odpowiadanie na wyzwania współczesności, związane z laicyzacją i sekularyzacją, wobec których „wspólnie będzie nam łatwiej zająć stanowisko”.

Do wymiany kulturalnej między narodami i Kościołami przywiązuje dużą wagę także metropolita Hilarion. Obok wymiany naukowej i studenckiej, proponuje on „wymianę pielgrzymkową”. Zauważył bowiem, że wielu Rosjan przyjeżdża na Jasną Górę, by modlić się przed ikoną Matki Boskiej Częstochowskiej, czczoną także przez Kościół prawosławny w Rosji. Z kolei w Rosji jest wiele świętych miejsc, do których przyjeżdżają katolicy z Polski (w Moskwie, Siergijew Posadzie, Petersburgu, Nowym Walaamie, na Wyspach Sołowieckich…). Są też miejsca związane z tragicznymi dziejami naszych narodów: poligon butowski w Moskwie czy Katyń (gdzie spoczywają nie tylko polscy oficerowie, ale też wielu Rosjan). – W duchu pojednania możemy organizować grupy pielgrzymkowe, które odwiedzałyby te święte miejsca, składałyby hołd tym, którzy niewinnie zginęli, ale i poznawałyby współczesne życie religijne – wskazał metropolita.

Przypomniał, że w latach 20. i 30. XX w. prawosławni byli prześladowani w Polsce. W tym samym czasie, gdy niszczono cerkwie w Rosji, w Warszawie zburzono prawosławny sobór. Kościół prawosławny w Rosji ma „nowych męczenników” z czasów sowieckich, a Kościół prawosławny w Polsce – męczenników chełmskich i podlaskich. – Jako chrześcijanie powinniśmy o nich pamiętać, nie po to, by szukać winnych, lecz by uczcić pamięć tych, którzy niewinnie ucierpieli – zaznaczył hierarcha. Dodał, że nie możemy zamykać oczu na ciemne karty naszej historii, ale ona trwa i piszemy nowe karty naszych wspólnych dziejów.

Odpowiadając na pytanie o możliwość spotkania papieża Franciszka z patriarchą Cyrylem z Moskwy, przewodniczący OWCS uznał je za możliwe, ale „musi być dobrze przygotowane” – nie od strony protokolarnej, lecz gdy chodzi o treść. Zaznaczył, że na razie nie było mowy ani o jego czasie, ani o miejscu. – Przed naszymi Kościołami stoi wiele wspólnych wyzwań, dlatego konieczność takiego spotkania jest coraz bardziej oczywista – oświadczył metropolita.

Wymienił dwa przykłady spraw, którymi mogliby się zająć papież i patriarcha. Pierwszą jest sytuacja chrześcijan na Bliskim Wschodzie i w innych regionach świata, gdzie stoją oni w obliczu już nie nagonki, ale wręcz ludobójstwa i „nasze Kościoły muszą zjednoczyć wysiłki, by pomóc prześladowanym braciom i siostrom”. Hilarion przypomniał swą niedawną wizytę w Libanie i spotkania z tamtejszymi chrześcijanami, którzy wręcz prosili go o współdziałanie w ich sprawie z Kościołem rzymskokatolickim. Z kolei papież prosił w liście do prezydenta Rosji, by Władimir Putin powstrzymał przywódców światowych od bombardowania Syrii. Drugą sprawą jest absolutna konieczność wspólnej obrony tradycyjnych, chrześcijańskich wartości rodzinnych wobec zmian w tej dziedzinie, zachodzących w państwach zachodnich.