Michniów: obchody 80-lecia pacyfikacji wsi – symbolu wszystkich spacyfikowanych wiosek polskich

Od Mszy św. koncelebrowanej pod przewodnictwem bp. Jana Piotrowskiego w Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskiej w Michniowie, rozpoczęły się trwające trzy dni obchody 80-lecia pacyfikacji, podczas której Niemcy wymordowali 204 mieszkańców, w tym maleńkie dzieci, co czyni z Michniowa symbol wszystkich polskich wsi spalonych przez niemieckiego okupanta.

W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, parlamentarzyści, delegaci gmin i wiosek z różnych stron Polski i m.in. goście z Niemiec.

Do pacyfikacji położonego w Górach Świętokrzyskich Michniowa doszło 12-13 lipca 1943 roku. Wówczas hitlerowski okupant zamordował 204 osoby. Był to odwet za pomoc mieszkańców wsi dla oddziałów partyzanckich oraz za przynależność do Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich.

Do tych bolesnych faktów nawiązał w homilii biskup kielecki.

– Dzisiaj mija 80. rocznica bestialskiego mordu mieszkańców wsi Michniów, jakiego dokonała policja SS i żandarmeria ściągnięta z sąsiednich miejscowości. To 80 lat, 960 miesięcy i 29200 dni bólu i pamięci o ponad 200 zabitych naszych braciach i siostrach, różnego wieku, rozstrzelanych lub spalonych żywcem w tutejszych stodołach. A najmłodszą ofiarą był 9-dniowy Stefanek Dąbrowa, spalony wraz z całą swoją rodziną – przypominał biskup. – Nawet z tak dalekiej perspektywy nie ma usprawiedliwienia dla tego okrutnego mordu – nawet wojna ma swoje prawa – podkreślił. Przypomniał zarazem uwarunkowania zbrodniczej polityki III Rzeszy i jej przywódców.

– Nikt zatem nie ma prawa bagatelizować ani ukrywać prawdy, bowiem tylko ona, również i ta historyczna, nawet bardzo bolesna, jest jedyną drogą do pojednania i wewnętrznej wolności od nienawiści – zaznaczył. – Taka drogę prawdy proponuje Jezus Chrystus – stwierdził bp Piotrowski.

– Bez duchowej dojrzałości nie ma pięknego i szlachetnego człowieka. Tym samym nie ma lepszego świata, dobrych relacji międzyludzkich, a nade wszystko pokoju, za którym tęskni każde ludzkie serce. Potrzeba nam zatem dojrzałej wiary i odwagi, aby Boże słowa kształtowały naszą przyszłość – dodał.

Zauważył także, że z modlitwy i prośby o pokój Bóg, Kościół – nikogo nie wykluczają.

Obecny na uroczystości minister rolnictwa i rozwoju wsi Robert Telus mówił, że Michniów to wyjątkowe miejsce, którego historię napisała krew polskich bohaterów.

– Stoję przed państwem jako syn polskiej wsi, syn żołnierza AK, syn partyzantów. Chcę w miejscu przesiąkniętym polską krwią upamiętnić tę część naszej historii. Polska wieś niejednokrotnie zwyciężała, jestem przekonany, że i teraz damy radę przetrwać to, co trudne, bo nasi przodkowie pokazali nam, jak zwyciężać – mówił minister.

Świętość miejsca zauważył także Władysław Kosiniak-Kamysz, prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego, podczas konferencji prasowej w Michniowie. Podkreślił, że Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej to dla wszystkich ludowców wspomnienie o bohaterach polskiej wsi, którzy ponieśli ofiarę.

Jan Krzysztof Ardanowski, przewodniczący rady do spraw Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP mówił o misji pamięci wobec małych wiosek, nie tylko państw czy dużych miast. – Ważne, by tu przyjeżdżać i by ta wiedza o wielkiej ofierze, jaką złożyła polska wieś przebiła się do świadomości społeczeństwa. Nie deprecjonując innych wielkich wydarzeń naszej historii, więcej wiemy o tym, co się działo w miastach, a o tej cichej ofierze tysięcy Polaków mordowanych przez okupantów wiemy jednak niewiele – stwierdził.

Mieszkańcy Michniowa rokrocznie uczestniczą w obchodach. – Kiedyś, gdy jeszcze żyli bezpośredni potomkowie, przyjeżdżały tutaj dosłownie rodzinne pielgrzymki, z Polski i zza granicy. Teraz to już wnuki i prawnuki – ale Michniów nie zapomni – mówią KAI mieszkanki wsi.

Po części oficjalnej okolicznościowy koncert dał kielecki Chór Fermata, po którym można było zwiedzać Mauzoleum w nowej formule, zbudowane w formie zbliżonej do spalonych chat, pełne nośników multimedialnych i ciekawych rozwiązań muzealnych.

13 lipca w czwartek o godz. 11 sprawowana będzie Msza św. w intencji ofiar pacyfikacji Michniowa, przy mogile, o godz. 16 – Leśna Droga Krzyżowa, a o 17 – Msza św. polowa przy miejscu pamięci poświęconym rodzinie gajowego Władysława Wikło.

Wydarzeniem artystycznym będzie „Oratorium Michniowskie” w wykonaniu orkiestry Filharmonii Świętokrzyskiej pod dyrekcją Jacka Rogali, który zapowiada je jako wielkie dzieło wokalno-instrumentalne z librettem Henryka Jachimowskiego i muzyką Pawła Łukowca, zatytułowane „817. W popiele diament”.