Miechów: wyjątkowy odpust w bazylice Grobu Bożego w łączności z Jerozolimą

Kilkudziesięciu rycerzy i dam Zakonu Bożogrobców oraz tłumy wiernych i pątników wzięły udział w poniedziałkowych uroczystościach odpustowych w miechowskiej bazylice Grobu Bożego – przy prawdopodobnie najstarszej kopii Grobu Bożego na świecie. Mszy św. przewodniczył bp Piotr Skucha – biskup pomocniczy diecezji sosnowieckiej.

Odpust miechowski w bazylice Grobu Bożego ma charakter niezwykły, ponieważ łączy się z faktami i datami osadzonymi w historii Ziemi Świętej – przypomniał je ks. kan. Franciszek Siarek, kustosz i proboszcz sanktuarium.

Odpust nigdy nie jest przenoszony, odbywa się dokładnie w dniu poświęcenia nowego kościoła parafialnego w Miechowie w 1802 r. Dokonał go, z polecenia papieża Piusa VII, biskup Tomasz Nowina-Nowiński, generał Zakonu Bożogrobców-Miechowitów.

– Jest to także 920. rocznica zdobycia Jerozolimy przez krzyżowców w 1099 roku. Data wiąże się także z 870. rocznicą poświęcenia bazyliki Grobu Bożego w Jerozolimie w 1149 r. – powiedział ks. Siarek. – Podczas uroczystości odpustowej wspominaliśmy również rocznicę przywrócenia Łacińskiego Patriarchatu Jerozolimy i odnowienia Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie przez Stolicę Apostolską (23 lipca 1847) oraz rocznicę śmierci Gotfryda z Bouillon, legendarnego założyciela Zakonu, 18 lipca 1100 r. – dodał.

Podczas uroczystej Eucharystii homilię wygłosił bp Piotr Skucha. Przypominając związki Miechowa z Ziemią Świętą, mówił o potrzebie budowania Kościoła na skale, do czego powołany był najpierw Piotr. Hierarcha zachęcał do wierności Chrystusowi, przypominał że droga do Niego prowadzi przez Kościół, który jest dziełem Chrystusa.

Uroczystości odpustowe rozpoczęły charakterystyczne Godzinki o Bożym Grobie, które ułożył tuż przed kasatą zakonu generał Radliński, tutejszy proboszcz, na przełomie XVIII i XIX wieku. W Miechowie są one ponownie śpiewane od pięciu lat.

Mszę św. poprzedziło wprowadzenie historyczne i pastoralne. Łączono się duchowo z bazyliką Grobu Bożego w Jerozolimie, gdzie także obchodzony był odpust z okazji wspomnienia rocznicy poświęcenia kościoła własnego, pod przewodnictwem o. Francesco Pattona OFM, gwardiana Góry Syjon i Grobu Bożego w Jerozolimie.

Grób, który obecnie znajduje się w Miechowie, to kopia pochodząca z roku 1530. Musiał on zostać odbudowany po pożarze klasztoru w 1506 roku. Nową kaplicę i nowy grób wybudował ówczesny proboszcz generalny Tomasz Bykica z Olkusza. Podobnie jak w Miechowie, również w Jerozolimie trzeba było odbudować Grób Pański, zniszczony w wyniku wielkiego trzęsienia ziemi. Kopia jerozolimska pochodzi z końca XVI wieku, jest więc zatem młodsza niż kopia miechowska.

Kamień z Grobu Pańskiego został przywieziony do Miechowa w czasach średniowiecznych. Wydobyto go ze skały, w której był wykuty grób Chrystusa. Po wiekach, ks. infułat Stanisław Wesołowski nakazał oprawić go w koronę cierniową odlaną z brązu i wbudować w ścianę Kaplicy Grobu Pańskiego. Pielgrzymi z zainteresowaniem i czcią podchodzą także do kopii Całunu Turyńskiego, spędzając chwile na modlitwie i medytacji w tym specjalnym miejscu w miechowskiej bazylice.

Dzieje bożogrobców sięgają XI-wiecznej Jerozolimy. W 1099 r. Gotfryd de Bouillon osadził grupę 20 kanoników świeckich przy Bazylice Grobu Bożego w Jerozolimie. W 1114 r. powstało zgromadzenie bożogrobców, aby stróżować przy najświętszym miejscu chrześcijaństwa – Grobie Chrystusa.

Małopolski komes Jaksa herbu Gryf z pielgrzymki do Ziemi Świętej w 1163 r. przywiózł kilku braci ze Zgromadzenia Zakonnych Stróżów Grobu Chrystusowego w Jerozolimie i ufundował im kościół i klasztor w swych dobrach – w Miechowie, na złożonym kopczyku ziemi z Jerozolimy. Miechów przez wieki był łącznikiem z Ziemią Świętą i podtrzymywał istnienie Bożogrobców w krytycznych momentach ich historii.

Miechowski kościół pw. Grobu Chrystusa i św. Jakuba Młodszego oraz zabudowania klasztorne zostały wzniesione na przełomie XIV i XV w. Przebudowa zespołu w duchu renesansowym, rozpoczęta staraniem prepozyta Tomasza z Olkusza po pożarze w 1506 r., trwała do 1534 r. W 2. poł. XVIII w. dokonano przebudowy świątyni w stylu późnego baroku.