Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”

Ponad 750 wykonawców bierze udział w rozpoczętym 1 maja XIV Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”. Do 6 maja, w czasie 14 imprez – koncertów, wernisaży i spektakli – prezentowany będzie przede wszystkim dorobek kulturalny krajów wstępujących do Unii Europejskiej.

*”Gaude Mater” zainaugurowany został* specjalnie przygotowanym na tę okazję widowiskiem słowno-muzycznym, prezentującym historię Polski w muzyce. – Chcieliśmy w ten sposób zaakcentować pozycję polskiej kultury na tle kultury innych krajów – powiedziała organizatorka festiwalu Małgorzata Nowak, dyrektor Ośrodka Promocji Kultury „Gaude Mater”.

Podczas koncertu w jasnogórskiej bazylice wykonano kompozycje od polskiego chorału gregoriańskiego o patronach Polski, poprzez utwory renesansowe Mikołaja Gomółki, Wacława z Szamotuł, barokowe kompozycje Grzegorza Gorczyckiego, aż po Moniuszkę, Szymanowskiego, czy wreszcie współczesnych twórców: Henryka Mikołaja Góreckiego i Wojciecha Kilara. Teksty literackie Mikołaja Reja, Galla Anonima i Czesława Miłosza recytowali częstochowscy aktorzy: Marian Florek i Marek Ślosarski oraz gościnnie Joanna Szczepkowska.

Autorką scenariusza oraz reżyserem widowiska zatytułowanego „Ars longa, vita brevis” (Życie przemija, sztuka trwa) była dyrektor Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie Katarzyna Deszcz. – Chciałam opowiedzieć o Polsce, jej historii i duchowości. Widowisko prezentuje bogactwo naszej kultury, muzyki, myśli religijnej i politycznej. Wszystko to, co stanowi o dziedzictwie narodowym Polaków – powiedziała Katarzyna Deszcz.

W projekcie wzięli udział: Zespół Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia”, Chór Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Częstochowskiej oraz Zespół Muzyki Dawnej „Kapela Jasnogórska”. Dyrygent chóru UKSW ks. Kazimierz Szymonik zwrócił uwagę, że gdy przystępujemy do Unii Europejskiej, szczególnie mocno brzmią słowa jednej z pieśni wykonywanych podczas inauguracji: „Ojczyzno ma, gdybym ciebie zapomniał, niech język przyschnie do mego podniebienia”.

*Liturgiczna inauguracja festiwalu odbyła się 2 maja w bazylice jasnogórskiej*. Od lat na uroczystą Mszę św. przygotowuje się oprawę w postaci współczesnego cyklu mszalnego. W tym roku jego autorem jest Marek Jasiński, członek rady artystyczno-programowej „Gaude Mater”.

Kompozytor przyznał, że pomysł napisania mszy dojrzewał w nim od dłuższego czasu. Jego zdaniem najważniejsze jest nastawienie do muzyka sakralnej, ponieważ niesie ona pewne przesłanie i posiada źródło inspiracji. – Jeśli tego zabraknie trudno napisać utwór przynajmniej o pewnych znamionach sakralności – powiedział kompozytor. Marek Jasiński jest absolwentem Wydziału Wychowania Muzycznego oraz Wydziału Teorii, Kompozycji i Dyrygentury w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu. W roku 1984 otrzymał I i II nagrodę na Konkursie Episkopatu Polski.

W homilii bp Antoni Długosz podkreślił, że piękno i wartości świata kultury prowadzą do odkrycia Boga i umacniają wiarę. Zaś kontakt ze sztuką pomaga wyrazić głęboką znajomość człowieka i troskę o jego przyszłość. Przyszłość ta, powiedział biskup Długosz, może być zagrożona bez umiłowania Chrystusa.

Hierarcha wyraził zdziwienie, że tak wielu boi się imienia Chrystusa, chcąc budować fundamenty zjednoczonej Europy bez Boga. – Wydaje się, że częstochowski festiwal może przyczynić się do przezwyciężenia stereotypów i myślenia ciasnymi kategoriami materialistycznego fundamentalizmu – stwierdził. Poprzez sztukę, uważa biskup Długosz, orędzie Ewangelii może docierać do współczesnych instytucji, przejawiających ducha niewiary i lekceważących religię.

W programie tegorocznego festiwalu znalazły się koncerty w wykonaniu litewskiego zespołu „Jauna Muzika” z Wilna, łotewskej „Schola Cantorum Riga”, estońskiego zespołu „Hortus Musicus” czy Chóru Kameralnego „Legenda” z Ukrainy. Festiwal ma za zadanie ukazywać szeroko pojętą muzykę sakralną, dlatego do udziału zaproszono w tym roku także zespół z Izraela. Publiczności zaprezentuje się „The Jerusalem Great Synagogue Choir”. Na „Gaude Mater” zagości także muzyka gospel w wykonaniu „The Johnny Thompson Singers” ze Stanów Zjednoczonych.

Podczas festiwalu odbędą się również dwa rocznicowe koncerty. Z okazji 150 rocznicy śmierci Józefa Elsnera, kompozytora i nauczyciela Fryderyka Chopina oraz koncert finałowy w 100. rocznicę śmierci Antoniego Dvoraka. Nie zabraknie także spektakli. Scena Plastyczna Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego przedstawi sztukę „Odchodzi”, natomiast Teatr „A” z Gliwic „Apokalipsę”.

Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”, organizowany od 1991 r. pod patronatem Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Sekretariatu Episkopatu Polski, jest jedną z największych imprez muzycznych i jedyną o tak szerokiej formule w Polsce. Zalicza się również do czołówki festiwali w Europie.