Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości: izraelska polityka osadnicza nielegalna

Zdaniem Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości ONZ działania Izraela na okupowanych terytoriach palestyńskich są niezgodne z prawem. Orzeczenie odczytane 19 lipca w Hadze wezwało Izrael do zaprzestania budowy osiedli oraz do wypłaty odszkodowań – w tym poprzez zwrot ziemi.

„Istnieją wystarczające dowody na to, że Izrael zachęca swoich obywateli do przenoszenia się na terytoria okupowane”, powiedział sędzia Nawaf Salam cytowany przez niemiecką agencję katolicką KNA. Ekspansja osiedli żydowskich opiera się na konfiskacie dużych ziem ludności palestyńskiej. Nielegalna jest również eksploatacja przez Izrael zasobów naturalnych na terytoriach okupowanych.  

Trybunał wezwał społeczność międzynarodową, aby nie uznawała sytuacji niezgodnej z prawem. Zgromadzenie Ogólne ONZ zleciło sporządzenie opinii już pod koniec 2022 r. – przed wybuchem obecnej wojny w Gazie.

W pierwszej reakcji ambasador Izraela przy ONZ Danny Danon określił przedstawione obecnie oceny jako „godne ubolewania, ale można się było ich spodziewać”. Jego zdaniem, Trybunał ONZ przerodził się w „cyrk polityczny”. „Państwo Izrael nigdy nie zrezygnuje ze swojego historycznego prawa do swojej ziemi” – oświadczył izraelski dyplomata. 

Wnioski Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości nie są prawnie wiążące, ale mogą zwiększyć presję dyplomatyczną na Izrael. W przesłuchaniach wzięli udział łącznie przedstawiciele z 52 krajów.

Izrael okupował Wschodnią Jerozolimę, Zachodni Brzeg, Gazę i Wzgórza Golan podczas wojny sześciodniowej w 1967 roku. Zgodnie z prawem izraelskim Wzgórza Golan i Jerozolima Wschodnia stały się później w drodze aneksji częścią Izraela, nad którą sprawuje on pełną suwerenność. W 2005 r. Izrael całkowicie wycofał się ze Strefy Gazy, ale odciął ten obszar po dojściu do władzy organizacji terrorystycznej Hamas w 2007 r.

Izraelskiej suwerenności nad Wschodnią Jerozolimą nie uznaje wiele państw. Przemoc ze strony radykalnych izraelskich osadników i masowa ekspansja osiedli żydowskich na okupowanych terytoriach palestyńskich są coraz częściej przedmiotem międzynarodowej krytyki.

Liczbę osadników żydowskich na terytoriach okupowanych, w tym w Jerozolimie Wschodniej, szacuje się na prawie 700 000. Niedawno kilka krajów, w tym USA i Unia Europejska, nałożyło sankcje na ekstremistycznych osadników. Obejmują one zamrożenie aktywów osób dotkniętych tą sytuacją i zakazy wjazdu.