Mielniki: na cmentarzu wojennym pochowano szczątki ekshumowanych żołnierzy

W Mielnikach na Ukrainie (woj. wołyńskie) na cmentarzu wojennym odbyła się uroczystość złożenia ekshumowanych szczątków żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP) oraz funkcjonariusza Policji Państwowej poległych we wrześniu 1939 r. w bitwie stoczonej z Armią Czerwoną pod Szackiem i zamordowanych po wzięciu do sowieckiej niewoli.

Uroczystości na cmentarzu rozpoczęła Msza św. polowa sprawowana przez biskupa diecezji łuckiej Witalija Skomarowskiego. Homilię wygłosił ks. płk SG Zbigniew Kępa, dziekan Straży Granicznej i notariusz ordynariatu polowego.

Duchowny podkreślił, że uroczystość złożenia do grobów szczątków obrońców ojczyzny to chwila głęboko poruszająca, przypominająca o tragedii wojny. Dodał, że modlitwa w intencji poległych jest obowiązkiem i powinnością wobec tych, którym odebrano prawo do godnego pogrzebu. – Nie towarzyszył im kapłan, który by poświęcił miejsce ich pochówku. Nie towarzyszył im kapelan wojskowy, który by zaniósł gorącą modlitwę za tych, którzy za ojczyznę poświęcili życie – przypomniał ks. Kępa.

Kapelan ordynariatu zauważył, że wojskowe cmentarze są przestrogą przypominającą o okrucieństwie wojny i apelem o pokój dla kolejnych pokoleń. Zachęcał do zachowania pamięci o bohaterskiej postawie żołnierzy KOP oraz funkcjonariuszy Policji, którzy stanęli do nierównej walki o niepodległość ojczyzny we wrześniu 1939 r.

Mszę św. koncelebrowali równieżkapłani diecezji łuckiej, m.in. ks. Jan Buras, wikariusz generalny diecezji łuckiej, i o. Leszek Koszlaga, proboszcz z Włodzimierza Wołyńskiego. Obecni byli m.in. Waldemar Strzałkowski, przedstawiciel Kancelarii Prezydenta, i dr hab. Andrzej Kunert, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Stronę ukraińską reprezentował m.in. Swiatosław Szeremeta, szef rządowej Komisji Upamiętnienia Ofiar Totalitaryzmów.

W uroczystościach uczestniczyli także przedstawiciele miejscowych władz, m. in. Aleksander Sergiejewicz Kuśko, burmistrz Mielnik, żołnierze Wojska Polskiego i funkcjonariusze Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej. Oprawę muzyczną liturgii zapewniła Orkiestra Wojskowa z Rzeszowa. Obecny był także proboszcz miejscowej cerkwi o. Piotr Granicki.

Uroczystość złożenia szczątków żołnierzy KOP oraz funkcjonariuszy policji poprzedziła modlitwa ekumeniczna przedstawicieli Kościołów rzymskokatolickiego i prawosławnego.

– Nasza dzisiejsza uroczystość to dowód na to, że Rzeczpospolita pamięta o żołnierzach i funkcjonariuszach poległych w obronie ojczyzny – podkreślił Andrzej Kunert. Sekretarz ROPWiM przypomniał, że niedawno we Włodzimierzu Wołyńskim odbył się pogrzeb półtora tysięcy żołnierzy, którzy spoczęli obok 700 poległych w walkach z sowietami i pochowanych w poprzednich latach. – Naszą obecnością chcemy pokazać, że dzisiejsza uroczystość, choć skromniejsza, jest dla nas równie ważna. Jest też dowodem na to, że Państwo Polskie nie zapomina, troszczy się i pamięta o każdej żołnierskiej mogile – podkreślił.

Znalezienie szczątków siedmiu żołnierzy KOP oraz funkcjonariusza Policji Państwowej to efekt poszukiwań grobów poległych w bitwie pod Szackiem, w końcu września 1939 roku. Szacuje się, że w bitwie tej zginęło około 500 polskich żołnierzy, z których część dostała się do niewoli i została zamordowana przez sowietów.

We wrześniu 2002 r. na zlecenie ROPWiM została przeprowadzona ekshumacja oficerów polskich zamordowanych przez sowietów w Mielnikach we wrześniu 1939 r. Szczątki 18 mężczyzn złożono w pojedynczych trumnach i uroczyście pochowano na miejscowym cmentarzu prawosławnym. Na mogile umieszczono przywieziony z Polski drewniany krzyż i tymczasową tabliczkę z napisem w języku polskim.

W 2010 roku na zlecenie ROPWiM został wybudowany w Mielnikach cmentarz wojenny, na którym upamiętniono zamordowanych oficerów i podoficerów z KOP z Grupy Operacyjnej gen. Wilhelm Orilka-Ruckemana.

W roku 2014 odnaleziono i ekshumowano z okolic Szacka szczątki bezimiennych żołnierzy KOP i policjanta, które spoczęły na cmentarzu wojennym w Mielnikach.

Badania archeologiczne w celu odszukania kolejnych mogił będą kontynuowane w następnych latach. Naukowcy przeprowadzą poszukiwania m.in. w okolicach miejscowości Tynne koło Sarn oraz Piszczy.