Modernizacja budynku dawnej synagogi dzięki zewnętrznym dotacjom

Unijne i rządowe wsparcie pozwoli na rozpoczęcie modernizacji budynku dawnej kieleckiej synagogi, która w formie opuszczonego obiektu stoi w centrum miasta. Informację tę przekazano dziś podczas briefingu przed wejściem do dawnej synagogi przy alei IX Wieków Kielc. W spotkaniu uczestniczyli Agata Wojdy, prezydentka Kielc oraz Bartłomiej Sienkiewicz, były minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego i kandydat do europarlamentu.

Kielecka synagoga od lat stoi pusta, a władze miasta od dawna przymierzają się do remontu i zarazem wyboru odpowiedniej formuły zagospodarowania budynku o wielkim znaczeniu historycznym. Po opuszczeniu go przez Archiwum Państwowe w 2010 r. powstawały różne koncepcje, m.in. jeden projektów opracował znakomity architekt światowej sławy Peter Zumthor. Brakowało jednak funduszy na realizację kolejnych pomysłów.

Bartłomiej Sienkiewicz miał możliwość zobaczyć dzisiaj po raz pierwszy wnętrze dawnej synagogi.  – To jedna z najbardziej niezwykłych przestrzeni w Kielcach, 800 metrów kw. dwóch wielkich sal, taki kapitał nie może się zmarnować – powiedział.

– Z uwagą obserwowałem lawinę krytyki, która wylała się na prezydentkę [Agatę Wojdę, przyp. red.] za park między jezdniami. Drzewa rosną dłużej, niż remontują się budynki. Logiczne było zacząć całe przedsięwzięcie od budowy dojścia. To przestrzeń, która będzie całością. Funkcjonalność tego miejsca stanie się jedną z istotnych przestrzeni w mieście na spotkania, koncerty, życie społeczne – powiedział Sienkiewicz. – Cieszę się, że pani prezydent zdecydowała się podjąć tego zadnia i doprowadzić tę historię do końca. Fundusze rządowe z programu FEnIKS są po to, żeby pomagać w takich przedsięwzięciach – dodał polityk.

Agata Wojda zapowiedziała, że jest na etapie szukania finansowania modernizacji dawnej synagogi. Są dwie możliwości: albo unijne pieniądze, albo szybsze w uzyskaniu z rządowego programu FEnIKS, o którym wspomniał b. minister kultury. Obie ścieżki zostały uruchomione. – Jeżeli chodzi o możliwości finansowe realizacji tego przedsięwzięcia, są one związane z Funduszami Europejskimi dla Świętokrzyskiego. Miasto Kielce złożyło już fiszkę o uzyskanie 30 mln złotych na modernizację budynku. Natomiast ministerstwo kultury i dziedzictwa narodowego może dofinansować to przedsięwzięcie z programu FEnIKS – dodaje.

Z kolei modernizacja terenu przed synagogą została zrealizowana dzięki rządowemu dofinansowaniu, które miasto otrzymało w ramach programu Polski Ład. Stworzenie przy dawnej synagodze tzw. Skweru Wolności oraz Wyspy Zrozumienia kosztowało 3 mln zł.

Synagogę wzniesioną według projektu Stanisława Szpakowskiego w latach 1902–1909 ufundował Mojżesz Pfeifer. W 2009 r., w 100. rocznicę dedykowania bożnicy, w ramach Szabatonu odbył się pierwszy od 70 lat szabat. Poza tym jednostkowym faktem obiekt od 70 lat nie służy jako miejsce modlitwy, okazjonalnie – na wydarzenia kulturowe związane z upamiętnieniem kieleckich Żydów.