Czego Mongolia oczekuje od papieża Franciszka?

W Mongolii żyje tylko około 1500 katolików. Wizyta papieża jest ważna nie tylko dla nich, tłumaczył mongolski religioznawca Dembrel Sukhbaatar z Narodowego Uniwersytetu Mongolii w rozmowie z Domradio archidiecezji kolońskiej. Zwrócił uwagę, że Kościół – mimo, że mały liczebnie – odgrywa dużą rolę w kraju.

Domradio: Mongolia jest krajem w większości buddyjskim. Jak więc wygląda u was współistnienie religijne?

Demberel Sukhbaatar: W położonej w środkowej Azji Mongolii demokrację mamy dopiero od 1990 roku. W procesie demokratyzacji zmienił się też nasz stosunek do religii. Wolność religijna jest na trwale zagwarantowana w konstytucji, dlatego każdy z nas ma swobodę wyboru swojego duchowego kierunku.

Od 1990 roku do naszego kraju przybywali misjonarze różnych religii i zaczęli budować kościoły oraz swoje wspólnoty. Według spisu ludności, w 2020 roku w kraju żyje 60 proc. buddystów, cztery procent chrześcijan, spośród nich najwięcej protestantów .

Katolików jest w Mongolii ok. 1500. Kolejne 4 procent, to muzułmanie, przede wszystkim na zachodzie kraju. W ostatnich latach w kraju obserwujemy coraz większą aktywność nowych wspólnot religijnych m.in. z Korei Południowej.

Domradio: Jak więc żyją razem różne religie? Mają miejsce konflikty?

– Na nasze religijne współistnienie patrzymy trochę tak, jak na gospodarkę wolnorynkową. Każdy ma możliwość przedstawienia swojej oferty. W ten sam sposób każdy ma możliwość wyboru spośród tych opcji tej, która najbardziej mu odpowiada. Istnieje wolna konkurencja.

Jednak od czasu do czasu pojawiają się spory dotyczące niektórych wyznań i sekt, które twierdzą, że reprezentują najlepszą i prawdziwą doktrynę, prawdziwą drogę do zbawienia. Dlatego bardzo ważne jest, abyśmy opierali dialog międzyreligijny na stabilnych podstawach, aby doprowadzić do lepszej wymiany między różnymi tradycjami.

W naszej długiej historii religia była zawsze czymś oczywistym. Tak było od czasów Czyngis-chana. Zawsze byliśmy bardzo tolerancyjni i respektowaliśmy różne nauki religijne. Jak widać, nasza współczesna wolność religijna ma długą tradycję.

Domradio: Pierwsi misjonarze katoliccy są w Mongolii dopiero od lat 90. Czy ludzie czują niechęć do Kościoła katolickiego? Czy nie uważają go za wpływ z zewnątrz?

– Być może będzie to dla wielu zaskoczeniem, ale Kościół rzymskokatolicki ma u nas długą tradycję – 800 lat, od wielkiego Imperium Mongołów. Tak długo istnieją nasze stosunki dyplomatyczne ze Stolicą Apostolską. Wtedy papież Innocenty IV przysłał do nas pierwszych misjonarzy i dyplomatów. W naszej dawnej stolicy jest szereg kościołów, klasztorów i świątyń z tamtego czasu.

Współczesna misja katolicka rozpoczęła się faktycznie dopiero po 1990 roku. Jak już wspomniałem, jesteśmy bardzo tolerancyjni dla innych religii. Dlatego też nie ma żadnych problemów z misjonarzami katolickimi, ani ograniczeń dla ich pracy.

Domradio: Co Mongołowie myślą dziś o Kościele katolickim?

– Kościół ma bardzo wysoką pozycję, gdyż mimo że jest mały, pełni ważna funkcję w naszym społeczeństwie. Myślę tu o jego działalności charytatywnej o pracy socjalnej i pomocy humanitarnej. Wszystko to rozpoczęło się w latach 90. Za to zaangażowanie jesteśmy bardzo wdzięczni.

Po upadku Związku Radzieckiego i naszego reżimu komunistycznego w Mongolii przeżywaliśmy w kraju szereg problemów socjalnych, bezrobocie, uzależnienie od narkotyków. Swoim zaangażowaniem Kościół katolicki był dla nas wielką pomocą.

Również bardzo pozytywnie oceniamy i to, że katolicy mają wielki szacunek dla innych religii i nie chcą nikomu narzucać swoich poglądów. Nikt nie jest zmuszany do przejścia na katolicyzm.

Domradio: A co się myśli o papieżu i jego wizycie w Mongolii?

– Jego wizyta apostolska odgrywa wielką rolę na różnych płaszczyznach. Papieża zaprosił oficjalnie nasz prezydent Uchnaagijn Chürelsüch. Chodzi więc nie tylko o wymiar religijny, lecz także o to, że składa u nas oficjalną wizytę głowa państwa. Wizyta państwowa jest też wyrazem wielkiego szacunku dla naszego małego kraju liczącego tylko trzy miliony mieszkańców.

Oczywiście z pełnym szacunkiem uznawany jest fakt, też, że Franciszek jest głową 1,3 miliarda katolików na świecie; jest duchowym zwierzchnikiem największego wyznania chrześcijańskiego. Ta wizyta może być historyczna na poziomie politycznym, duchowym i kulturowym.

Ważne jest również i to, że wizyta papieża rzuca światło na edukację religijną. Przed 1990 rokiem religia nie cieszyła się w naszym kraju dobrą reputacją. Była uważana za „opium dla ludu”, jak powiedział Karol Marks. Kiedy zapowiedziano wizytę papieża, wzbudziło to zainteresowanie. Wielu ludzi w naszym kraju zapoznało się z życiorysem papieża i znaczeniem Kościoła katolickiego.

Kościół katolicki wywarł ogromny wpływ na cywilizację zachodnią, w sztuce, społeczeństwie czy nauce. Wielu z nas dopiero teraz zdaje sobie z tego sprawę.

Domradio: Jak Pan sądzi, co będzie najważniejszym aspektem tej wizyty?

– W ramach swojej wizyty papież zorganizował spotkanie międzyreligijne. W zglobalizowanym świecie żyje osiem miliardów ludzi. Mongołowie żyją i pracują razem z ludźmi z najróżniejszych środowisk kulturowych i religijnych. Musimy nie tylko szanować te światopoglądy, ale także nauczyć się je rozumieć. Dlatego tak ważne jest, że papież kładzie nacisk na dialog międzyreligijny.