Muzeum Diecezjalne w Opolu ma 25 lat

Mszą św. pontyfikalną rozpoczną się w niedzielę 2 grudnia uroczystości związane z jubileuszem 25-lecia istnienia Muzeum Diecezjalnego w Opolu. Zaplanowano też specjalny koncert oraz wernisaż wystawy. W Opolu obradować będzie również działająca przy episkopacie Rada ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturalnego. – Muzeum współczesne to muzeum żywe, które odgrywa wielką rolę edukacyjną – mówi ks. prof. Piotr Maniurka, dyrektor placówki.

Obchody jubileuszu Muzeum Diecezjalnego w Opolu rozpoczną się o godz. 16.00 od uroczystej Mszy św. w opolskiej katedrze. Po niej w gmachu muzeum odbędzie się okolicznościowy koncert „Tota Pulchra est Maria” w wykonaniu sopranistki Klaudii Romek, wiolonczelistki Joanny Zub i pianistki Brygidy Tomali.

Z okazji 25-lecia istnienia zaplanowano też wernisaż wystawy „Z dziedzictwa wiary”, na której zaprezentowane zostaną zbiory Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu. W poniedziałek obradować będzie też działająca przy episkopacie Rada ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturalnego.

– Muzeum współczesne to muzeum żywe, które ma za zadanie nie tylko eksponowanie i ochronę zabytków, ale również odgrywa wielką rolę edukacyjną – podkreśla dyrektor muzeum i diecezjalny konserwator oraz kustosz zabytków ks. prof. Piotr Maniurka. W muzeum diecezjalnym regularnie odbywają się zajęcia z historii sztuki nie tylko dla studentów, ale także dla szkół. To także miejsce spotkań twórców. – Mamy się czym szczycić i chwalić. Nasze zbiory spokojnie można by zaprezentować w wielu stolicach europejskich – w Berlinie, Wiedniu, czy w Pradze, i nie mielibyśmy się czego wstydzić – podkreśla ks. Maniurka.

Decyzja o powołaniu muzeum zapadła pod koniec lat siedemdziesiątych dwudziestego wieku. Postanowiono wówczas, że zostanie ono zbudowane od podstaw nieopodal opolskiej katedry. Taka inwestycja wiązała się w tamtych czasach z szeregiem utrudnień narzucanych przez ówczesne władze PRL. – Na wszystko trzeba było mieć zezwolenie. Nie tylko na samą budowę, ale również na wszelkie materiały, które były przydzielane odgórnie przez urząd do spraw wyznań – mówi dyrektor muzeum.

Był to wówczas jedyny w Polsce budynek, który od początku powstawał z zamysłem przeznaczenia go na muzeum diecezjalne. Jego projektantem był opolski architekt Zdzisław Budziński, a pieczę nad budową trzymał ks. Józef Mikołajec. Jednocześnie studia z zakresu historii sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim odbywał przyszły dyrektor placówki ks. Piotr Maniurka.

– Kiedy przyjechałem ze studiów i zastałem duże puste sale wystawowe, olbrzymie przestrzenie, to wszystko przeraziło mnie trochę. Miałem świadomość, że wiele cennych zabytków jest w terenie, ale nie lada wyzwaniem było ich sprowadzenie i zaprezentowanie. Nie mówiąc już o tym, że w niektórych parafiach księża byli mocno przywiązani do zabytków, które powinny znaleźć się w muzeum – wspomina kustosz diecezjalnych zabytków.

Nieoceniona na tym etapie była rola ówczesnego biskupa opolskiego Alfonsa Nossola, który zwrócił się do proboszczów o przekazanie muzeum obiektów należących do parafii, a pozostających poza kultem. – Taka właściwie była zasada naszego działania, że niczego nie „wyciągaliśmy” z wnętrz kościelnych. Do muzeum trafiało tylko to, co znajdowało się na plebaniach, w salkach katechetycznych czy w innych pomieszczeniach przyparafialnych – podkreśla ks. Maniurka.

Następnym etapem w organizacji placówki, po zebraniu przyszłych eksponatów, było przygotowanie koncepcji wystawienniczej. Urządzono dwie sale ze stałą ekspozycją. Sala Gotycka zawiera przede wszystkim rzeźby. Znajduje się tu twórczość Martina Schongauera, eksponaty warsztatu Wita Stwosza, czy też praskiej szkoły Parlerów. Druga z sal, zwana Eucharystyczną, łączy się z ośrodkiem nyskim, który przed wojną, jako biskupie księstwo nysko-otmuchowskie, odgrywał wielką rolę w historii archidiecezji wrocławskiej. Sala ta gromadzi przede wszystkim doskonałe dzieła złotników wrocławskich i nyskich. Są to kielichy, monstrancje oraz inne naczynia potrzebne do sprawowania Mszy świętych i nabożeństw.

– Złotnictwo nyskie to dzieła na miarę takich ośrodków jak Augsburg. Zresztą nasi złotnicy mieli różne koligacje, a nawet rodzinne powiązania z artystami augsburskimi, stąd zauważalne wpływy ośrodka augsburskiego – zaznacza ks. Maniurka.

Trzecia sala, która przeznaczona jest na ekspozycje czasowe, od początków muzeum do dziś gościła blisko 200 wystaw różnych twórców. To właśnie tu w niedzielę, 2 grudnia, zaprezentowane zostaną dzieła ze zbiorów Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu.

Rolą Muzeum Diecezjalnego w Opolu jest też opieka nad zabytkami i dziedzictwem kulturowym „w terenie”. Dyrektor placówki pełni równorzędnie funkcję Diecezjalnego Konserwatora i Kustosza Zabytków. – Nie tylko staramy się za pośrednictwem różnych instytucji państwowych pozyskiwać środki na ratowanie cennych obiektów, ale poprzez szkolenia i prelekcje pomagamy też księżom we właściwej opiece nad nimi – mówi ks. Maniurka.

Muzeum Diecezjalne w Opolu mieści się przy ul. Kominka 1 (wejście od strony ul. Książąt Opolskich). Czynne jest w każdy wtorek i czwartek w godz. od 10.00 do 12.00 i od 14.00 do 17.00, a także w pierwsze niedziele miesiąca w godz. od 14.00 do 17.00. Informacje o muzeum i jego bieżących inicjatywach śledzić można na stronie www.muzeum.diecezja.opole.pl