Na Wileńszczyźnie odrestaurowano dwa sarkofagi

Niedawno odrestaurowano dwa sarkofagi znajdujące się w kaplicy w Wace Trockiej na Wileńszczyźnie. Kaplica będąca częścią zespołu pałacowego w Wace służyła niegdyś hrabiom Tyszkiewiczom za rodzinne mauzoleum.

Pierwszy odrestaurowany sarkofag to sarkofag Jana Józefa Tyszkiewicza (1867–1903), który w 1898 roku zaprosił słynnego francuskiego ogrodnika i architekta krajobrazu Édouarda Françoisa André do zaprojektowania pałacowego parku w Wace Trockiej. Drugi odnowiony sarkofag – jego żony Elżbiety Marii z Krasińskich Tyszkiewiczowej (1871–1906).

„Sarkofagi były w dość kiepskim stanie, uległy korozji, w wielu miejscach były popękane, a miejscami widoczne były dziury” – podał w komunikacie litewski Departament Dziedzictwa Kultury. Dwa metalowe sarkofagi od 2015 roku wpisane są do rejestru zabytków kultury jako obiekty dziedzictwa kulturowego o wartości historycznej, artystycznej i religijnej. Przed restauracją sarkofagów przeprowadzono szczegółowe ich badania.

„W podziemiach kaplicy-mauzoleum znajduje się więcej sarkofagów rodu Tyszkiewiczów. To miejsce jest otwarte dla zwiedzających w czasie Zaduszek. Nazwiska na sarkofagach intrygują, by poznać losy żyjących tu ludzi, spuściznę ich działalności. Nie mniej interesująca jest sama kaplica, odnowiona siedem lat temu. Gdy tylko wchodzimy przez drzwi, na posadzce kaplicy widzimy zachowaną autentyczną mozaikę – herb rodu Tyszkiewiczów, używany od XVI wieku” – czytamy w komunikacie Departamentu Dziedzictwa Kultury.

Ojciec Jana Józefa Tyszkiewicza, którego sarkofag został odrestaurowany, Jan Witold Emanuel (1831–1892) był marszałkiem powiatu wileńskiego. To on w 1875 roku zaczął budować w Wace Trockiej, według projektu architekta Leandro Marconiego, neorenesansowy pałac, który stoi tu do dziś. Pałac jest wzorowany na warszawskich Łazienkach. W 2020 roku odnowiono elewację pałacu.

Nie jest znana dokładna data zbudowania kaplicy w Wace Trockiej, będącej częścią zespołu pałacowego. Jak informuje Departament Dziedzictwa Kultury, historyk Liliana Tyszkiewicz dotarła do źródeł, według których kaplica została zbudowana w 1856 roku. W innych źródłach podaje się jako rok budowy 1870. W krypcie kaplicy byli chowani członkowie rodu Tyszkiewiczów. Pierwsze szczątki rodu sprowadzono z Wołożyna położonego w guberni mińskiej (obecnie Białoruś), gdy władze carskiej Rosji odebrały Tyszkiewiczom i przekształciły w cerkiew ufundowany przez nich kościół, będący jednocześnie mauzoleum rodu.