Niedopuszczalna jest komercjalizacja ludzkich organów

Za niedopuszczalne z etycznego punktu widzenia należy uznać działanie prowadzące do komercjalizacji ludzkich organów lub do traktowania ich jako przedmiotów wymiany lub handlu.

Mówił o tym moralista ks. dr Jarosław Wojtkun, rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Radomiu, który uczestniczył w konferencji poświęconej transplantologii "Podaruj cząstkę siebie". Spotkanie odbyło się 29 października w Radomiu.

Ks. Wojtkun wygłosił referat "Przeszczep – dar z siebie jako akt miłości bliźniego". Prelegent przypomniał, że za niedopuszczalne z etycznego punktu widzenia uznamy np. działanie prowadzące do komercjalizacji ludzkich organów lub do traktowania ich jako przedmiotów wymiany lub handlu. Podkreślał, że decyzja o tym, kto powinien mieć pierwszeństwo jako biorca danego organu, winna natomiast być podejmowana na podstawie kryteriów immunologicznych i klinicznych. Jakiekolwiek inne kryterium – mówił dalej ks. Wojtkun – byłoby całkowicie arbitralne i subiektywne, oznaczałoby też brak uznania wewnętrznej wartości każdej ludzkiej osoby jako takiej, wartości niezależnej od jakichkolwiek okoliczności zewnętrznych.

Nawiązując do tematu swojego wystąpienia ks. Wojtkun powiedział, że przekazanie swojego organu, nerki do przeszczepu jest darem w pełni bezinteresownym. – W grożącej nam dziś logice liczenia wszystkiego w kategoriach korzyści, własnego pożytku, jest to potężny wkład do budowania cywilizacji miłości. I to "promieniowanie" miłości sprawia, że między biorcą i dawcą tworzy się szczególna więź, która też stanowi jeden z ważnych wymiarów każdej ludzkiej miłości, umacnia cywilizację miłości – mówił wykładowca teologii moralnej. Dodał, że "ten kto daje dar, daje świadectwo miłości bezinteresownej, ten kto otrzymuje, odbiera jakieś wielkie dobro, ale i sam uczy się, jak być dobrym, być może właśnie, uczy się, na czym polega miłość i jak tę miłość w sobie doskonalić".

Ks. Jarosław Wojtkun przypomniał, że dla dawcy narządu ofiarowanie czegoś z siebie staje się okazją duchowego i osobowego wzrostu, jako przejaw miłości bliźniego w stopniu heroicznym. Mówił, że o ile każdy zły czyn degraduje człowieka, pomniejsza go, a Jan Paweł II mówił, że "przez grzech człowiek staje się wydziedziczony ze swego człowieczeństwa", tak dobry czyn uwzniośla człowieka, buduje go, doskonali, uczłowiecza. W ten kontekst – mówił prelegent – wpisuje się zachęta do ofiarowania narządów do przeszczepu zawarta w liście biskupów polskich 23 września 2007, na temat przeszczepiania narządów. Ks. Wojtkun przypomniał, że dokument Episkopatu Polski jest nie tylko potwierdzeniem akceptacji Kościoła dla transplantacji narządów, ale stanowi zachętę do ich przekazywania innym.

Wiele uwagi ks. Wojtkun poświęcił przeszczepom nazywając go "logiką bezinteresownego daru". – Zwłaszcza wówczas, gdy narząd pobierany jest od żywego dawcy. Korzystając z danych o charakterze medycznym okazuje się, że przeżycie nerki od żywego dawcy jest lepsze niż nerki przeszczepionej ze zwłok – wynosi ono po 5 latach 74%, po 10 latach 61%, a po 20 latach 43 proc. Dla dawcy sam zabieg pobrania nerki nie stanowi istotnego zagrożenia życia. Praktycznie wypadki śmiertelne nie zdarzają się, poważniejsze komplikacje występują w 1,8% przypadków, komplikacje drobne – w 15%. Według szacunków towarzystw ubezpieczeniowych skądinąd, dawca nerki skraca swe życie o 5 lat. Wszystko to nie może jednak przesłaniać faktu, że dla żywego dawcy pobranie nerki oznacza ciężkie zranienie jego organizmu. Oddanie jednej nerki naraża dawcę na wiele niebezpieczeństw: na bezpośrednie zagrożenie życia w czasie operacji, na możliwość różnorakich powikłań pooperacyjnych, na codzienne ryzyko życia z jedną tylko nerką – mówił ks. Jarosław Wojtkun.

W konferencji udział wzięli: prof. Roman Danielewicz, dyrektor Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego do Spraw Transplantacji "Poltransplant", prof. Paweł Nyckowski, koordynator programu "Partnerstwo dla transplantacji" oraz dr Robert Trześniewski, szpitalny koordynator pobrań w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Radomiu. Organizatorem konferencji było Stowarzyszenie Środowisko Inicjatywa w Radomiu.