Niemcy: książka „Praca przymusowa i Kościół katolicki 1939-1945“

W Moguncji odbyła się prezentacja książki „Praca przymusowa i Kościół katolicki 1939-1945“, opublikowanej na zlecenie Konferencji Biskupów Niemieckich. – To ważny etap na drodze do budowania pojednanej przyszłości – stwierdził kard. Karl Lehmann.

Na 703 stronach książka dokumentuje losy liczącej niemal sześć tysięcy robotników przymusowych pracujących podczas drugiej wojny światowej w obiektach należących do Kościoła katolickiego.

Książka dokumentuje także proces wypłaty odszkodowań oraz inicjatywy na rzecz pojednania. Obok wprowadzenia historycznego, dokumentacji danych i raportów ze wszystkich 27 diecezji, omówiona została praca funduszu odszkodowawczego Kościoła katolickiego w Niemczech oraz inicjatywy kościelne na rzecz pojednania.

Publikacja – jak podkreślił kard. Lehmann – stanowi naukowe opracowanie „zapomnianego rozdziału współczesnej historii Kościoła“, a jednocześnie „stanowi wyraz pamięci o losie i cierpieniach kobiet, mężczyzn, młodzieży i dzieci, którzy zostali spędzeni do Niemiec na przymusowe roboty”. Jak wynika z posiadanych przez Kościół dokumentów, w latach 1939-1945 pracowało tam 4829 robotników cywilnych i 1075 jeńców wojennych. Zatrudnieni byli w 776 obiektach katolickich, m.in. w szpitalach, domach opieki, w gospodarstwach klasztorny i w plebaniach. Robotnicy przymusowi, pochodzący głównie z Polski, Ukrainy i Rosji, zatrudnieni byli przede wszystkim w rolnictwie i leśnictwie, a także pełnili prace w gospodarstwach domowych, ogrodach i na cmentarzach.

W stosunku do ogólnej liczby szacowanych na 13 milionów wszystkich robotników przymusowych, ich liczba w instytucjach kościelnych jest minimalna. „Mimo to stanowią oni historyczny ciężar, stanowiący wyzwanie dla naszego Kościoła również i w przyszłości“ – stwierdził były przewodniczący Konferencji Biskupów Niemieckich. Do zakończenia intensywnych poszukiwań byłych robotników przymusowych, czyli do 31 grudnia 2004 r., Kościół katolicki w Niemczech wypłacił 587 osobom kwotę 1,5 mln euro. Natomiast z funduszu pojednania zrealizowano 206 projektów na sumę 2,71 mln. euro. Choć w zasadzie sprawa wypłat odszkodowań jest zamknięta, każda nowo zgłoszona osoba, mająca uprawnienie do odszkodowania, otrzyma go – zapewnia Sekretariat Konferencji Biskupów Niemieckich.

Omawiając publikację „Praca przymusowa i Kościół katolicki 1939-1945“ kard. Lehmann wyraził uznanie dla pracy na rzecz pojednania, prowadzonej przez założony przed 60 laty pokojowy ruch Pax Christi, Maximilian-Kolbe-Werk oraz Akcję Pokuta.