Niemieccy biskupi: Synod zainicjował zmiany

„Duży krok naprzód” został zrobiony w pracach Synodu, uważa przewodniczący Konferencji Biskupów Niemiec (DBK), bp Georg Bätzing w odniesieniu do faktu, że nawet kontrowersyjne punkty, takie jak nowe podejście do etyki seksualnej Kościoła i rola kobiet, zostały otwarcie omówione i wymienione w dokumencie końcowym w sformułowaniu, które zdecydowana większość uprawnionych do głosowania mogła poprzeć. Na prośbę papieża opublikowano nie tylko dokument podsumowujący Synod, ale także wyniki głosowania nad poszczególnymi paragrafami, które można obejrzeć na stronie internetowej Watykanu.

Jeśli chodzi o kwestię etyki seksualnej w Kościele katolickim, tekst zawiera prośbę o cierpliwe dalsze badanie tego tematu. Bp Bätzing przyznał, że istnieje tu pewne napięcie, które utrzymuje się również w odniesieniu do publicznej dyskusji na ten temat w Niemczech. „Ale powiedziałbym, że sformułowanie, że pracujemy nad tymi kwestiami z cierpliwością, gdzie czujemy, że być może poprzednie sformułowania antropologii nie są wystarczające w Kościele i potrzebują wsparcia naukowego i dalszych ruchów – to  ogromny krok naprzód” – powiedział bp Bätzing. W porozumieniu z bp Stefanem Osterem z Passau podkreślił, że „przytłaczająca większość Kościoła powszechnego wybrała dla siebie to sformułowanie i uczyniła je swoim własnym. To wielki krok dla Kościoła powszechnego”.

W szczególności rozdział dotyczący roli kobiet w Kościele wyróżniał się stosunkowo dużą liczbą głosów sprzeciwu w porównaniu z innymi zagadnieniami. Chociaż temat roli kobiet w Kościele był „aktualny wszędzie”, temat „kapłaństwa kobiet” prawie nie pojawił się w obradach, gdzie chodziło głównie o temat diakonatu, sprecyzował bp Oster, który również przyciągnął uwagę krytycznymi komentarzami podczas „drogi synodalnej” w Niemczech.

Jest jednak przekonany, że prace Synodu zmieniły również jego uczestników, co powtórzył również relator generalny kard. Jean-Claude Hollerich podczas sobotniej prezentacji dokumentu podsumowującego. „Spojrzenie poza własny nos, inne postrzeganie sytuacji Kościoła powszechnego. Oczywiście, że to coś z tobą robi i zmienia cię – nie ma co do tego wątpliwości” – powiedział bp Oster . Dodał, że Synod kierował się przede wszystkim tym, jak radzić sobie ze sobą nawzajem i z ludźmi, którzy „czują się wykluczeni lub zranieni przez Kościół”. „Kiedy naprawdę wchodzisz w duchową rozmowę, naprawdę słuchasz, to zmienia cię to coraz bardziej” – zaznaczył.

Duch Święty promuje w szczególności dwa ruchy, podkreślił bp Bätzing w swoim oświadczeniu podsumowującym pracę pierwszej sesji synodalnej: „Jednym z nich jest uczciwość, a drugim odwaga”. Przewodniczący Konferencji Episkopatu Niemiec powiedział, że Synod w uczciwy sposób „postawił na stole” pytania ludu Bożego, które były również zadawane w Kościele niemieckim. „Kwestia udziału ludzi w decyzjach w Kościele, kwestia kobiet i ich rzeczywistego uczestnictwa w Kościele, kwestia tożsamości płciowej i orientacji oraz pytania, które z tego wynikają” – powiedział bp Bätzing.

W tym kontekście szczególnie podkreślił, że udało się sformułować „że nadużycia seksualne w Kościele katolickim mają przyczyny strukturalne”. – To wszystko są rzeczy, które są ważne i nie są dla nas nowe. Ale teraz Synod Biskupów, wzmocniony przez 70 świeckich, podjął te pytania – zaznaczył biskup.

Jego zdaniem Synod był również uczciwy, ponieważ nie było jednomyślności w tych kwestiach. „Raczej bardzo dobrze sformułowaliśmy, gdzie jesteśmy na wspólnej drodze, gdzie jest wspólna płaszczyzna, gdzie są różnice, gdzie są dalsze pytania i prośby o wyjaśnienie” – powiedział. Biskup Limburga wyraził zadowolenie, że wszystko to zostało zapisane w dokumencie pierwszej sesji Synodu.

Niemiecki duchowny wyznał, że życzyłby sobie więcej odwagi, jeśli chodzi o zmiany w Kościele, „aby przezwyciężyć strach, który również był wielokrotnie odczuwany”: „W nadchodzącej fazie do jesieni przyszłego roku, a następnie jesienią następnego roku, życzę sobie również odwagi, aby zidentyfikować jasne pytania i doprowadzić je do wyjaśnienia, które zmieni Kościół. Dla dobra ludzi” – powiedział bp Bätzing, który jednak przyznał, że druga sesja w 2024 r. prawdopodobnie również nie zostanie wykorzystana do podejmowania konkretnych decyzji, nawet jeśli miałaby pójść „w tym kierunku”.

Dla bp. Franz-Josef a Overbecka z Essen wybuch wojny w Ziemi Świętej podczas prac Synodu dał początek założeniu, że „wszystko, co zrobiliśmy, musi przetrwać również w obliczu tak strasznych wydarzeń”.

„Taka opcja na rzecz pokoju jest tak samo częścią Kościoła synodalnego, jak troska o to, w jaki sposób młodzi ludzie i cyfrowość mogą zostać włączeni w życie Kościoła przyszłości. W takim ujęciu jest to po prostu kwestia znaków czasu” – powiedział bp Overbeck, który w tym kontekście umiejscawia również dyskusje o roli kobiet w Kościele „Wierzę, że cała wspólnota wszystkich, którzy tworzą Kościół, będzie naprawdę bardzo poruszająca i imponująca w dłuższej perspektywie” – stwierdził biskup Essen.

Biskupi zwrócili uwagę, że wciąż nie jest jasne, jak szczegółowo będzie wyglądać dalsza praca w diecezjach, a także na zgromadzeniu w Rzymie w przyszłym roku. Wraz z innymi uczestnikami Synodu przedstawili propozycje i pomysły Sekretariatowi Synodu na osobnym spotkaniu. Jak podkreślili była wielka zgoda, co do chęci kontynuowania metodologii wydarzenia, które właśnie się zakończyło.

Druga sesja Synodu Biskupów odbędzie się w październiku 2024 r.