Zmarł kard. Miguel Obando y Bravo – bohater narodowy Nikaragui

W wieku 92 lat zmarł w Managui były arcybiskup tego miasta kard. Miguel Obando y Bravo. Był zdecydowanym krytykiem łączenia marksistowskiego reżimu Sandynistów z tzw. „Kościołem ludowym” inspirującym się tzw. „teologią wyzwolenia”.

Przyszły kardynał urodził się 2 lutego 1926 w miejscowości La Libertad koło Chontales na terenie administratury apostolskiej Juigalpa. Od najmłodszych lat miał kontakt ze szkołami salezjańskimi zarówno w swoim kraju, jak i w Salwadorze, Gwatemali, Kolumbii i Wenezueli. Również święcenia kapłańskie przyjął w Zgromadzeniu św. Franciszka Salezego 10 sierpnia 1958 w Gwatemali z rąk nuncjusza apostolskiego w tym kraju i Salwadorze abp. Giuseppe Paupiniego. Pracował następnie jako nauczyciel matematyki i fizyki w szkołach w Nikaragui i w Salwadorze a w latach 1959-61 odpowiadał za dyscyplinę w salezjańskim seminarium duchownym w San Salvadorze. W latach 1962-68 pełnił różne stanowiska w swym zgromadzeniu zakonnym.

18 stycznia 1968 Paweł VI mianował go biskupem pomocniczym Matagalpy (sakrę nowy biskup otrzymał 31 marca tegoż roku). 16 lutego 1970 ten sam Papież powołał go na stołeczną katedrę metropolitalną. W latach 1971-74 i 1979-83 był przewodniczącym episkopatu swego kraju, a w okresie 1976-80 stał na czele Sekretariatu Biskupiego Ameryki Środkowej i Panamy.

Brał czynny udział w społeczno-politycznym życiu Nikaragui, m.in. broniąc praw człowieka i ludzi pracy zarówno w okresie dyktatorskich rządów rodziny Somozów, jak i po obaleniu ich w lipcu 1976 i objęciu władzy przez lewicowy, marksistowski Front Wyzwolenia Narodowego im. A. Sandino. Ściągało to nań i na innych biskupów wielokrotnie ostrą krytykę ze strony lewicy w kraju i za granicą, zarzucającej mu mieszanie się do polityki lub – odwrotnie – brak zaangażowania społecznego. Ale postawa ta znalazła też uznanie w postaci przyznania arcybiskupowi Managui kilku prestiżowych nagród, np. austriackiej im. Brunona Kreisky’ego w 1979, Plakietki na rzecz Pokoju i Wolności (USA) w rok później oraz szeregu innych wyróżnień. W 2007 r. stanął na czele Narodowej Rady Pojednania i Pokoju, której celem było uleczenie wciąż jeszcze niezabliźnionych ran wojny domowej z lat 80. A w 2016 r. został ogłoszony Bohaterem Narodowym Pojednania i Pokoju.

Kardynałowie – najbliżsi współpracownicy papieża

Na konsystorzu 25 maja 1985 Jan Paweł II mianował abp. Obando kardynałem – pierwszym w dziejach Kościoła nikaraguańskiego. Decyzja ta natychmiast wywołała krytyczne uwagi ze strony lewicowych mediów w Ameryce Łacińskiej i w Europie, jakoby Papież zrobił to na złość sandinistom i lewicy nie tylko w tym kraju, ale w całym tym regionie.

Jako biskup i kardynał hierarcha uczestniczył m.in. w kilku posiedzeniach Synodu Biskupów, w IV konferencji generalnej Latynoamerykańskiej Rady Biskupiej (CELAM) w Santo Domingo w 1992 i był osobistym wysłannikiem papieskim na obchody 400. rocznicy kultu „Czarnego” Chrystusa z Esquipulas w Gwatemali w marcu 1995.

Po przekroczeniu 75. (dokładniej – 79) roku życia ustąpił z urzędu arcybiskupa Managui 12 marca 2005. Wziął jednak udział w konklawe, które 19 kwietnia ub.r. wybrało Benedykta XVI. Nowy Papież mianował sędziwego hierarchę jednym z uczestników XI Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów nt. eucharystii w październiku 2005 r.

Po śmierci kard. Miguel Obando y Bravo Kolegium Kardynalskie liczy 212 członków, z których 115 może brać udział w ewentualnym konklawe. W gronie tym jest 20 kreowanych przez Jana Pawła II, 47 Benedykta XVI i 48 przez Franciszka.

W gronie 97 kardynałów-nie elektorów, 57 mianował Jan Paweł II, 28 – Benedykt XVI i 12 – Franciszek.

Najstarszymi wiekowo kardynałami są obecnie Kolumbijczyk José Pimiento Rodríguez (18 II 1919), Libańczyk Nasrallah Pierre Sfeir (15 V 1920) i Francuz Roger Etchegaray (25 IX 1922), najmłodszymi zaś Środkowoafrykańczyk Dieudonné Nzapalainga (ur. 14 III 1967), Tongańczyk Soane Patita Paini Mafi (19 XII 1961) i Urugwajczyk Daniel Fernando Sturla Berhouet SDB (4 VII 1959). Najdłuższy staż w Kolegium ma obecnie kard. R. Etchegaray, mianowany kardynałem 30 czerwca 1979. Ponadto należy pamiętać, że Benedykta XVI mianował kardynałem Paweł VI dnia 27 VI 1977 a Franciszka – św. Jan Paweł II w dniu 21 II 2001.