Nowe regulacje prawne dot. sprzedaży dóbr kościelnych (alienacji)

W poniedziałek, 19 kwietnia, wszedł w życie dekret ogólny Konferencji Episkopatu Polski z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie podwyższenia sumy maksymalnej alienacji, który uzyskał recognitio Stolicy Apostolskiej – poinformowało Biuro Prasowe KEP. Dekret ten podwyższa sumę maksymalną alienacji z 1 mln do 1,7 mln euro, której przekroczenie wiąże się z koniecznością uzyskiwania zezwolenia Stolicy Apostolskiej.

Czym jest alienacja w prawie kanonicznym?

Alienacja to przeniesienie prawa własności na inną osobę kościelną czy świecką, w wyniku którego stan posiadania danej osoby kościelnej doznaje jakiegokolwiek uszczuplenia.

Do tego typu czynności prawnych, nazywanych w prawie kanonicznym alienacjami (od łac. alienus – obcy, cudzy), należy m.in. sprzedaż nieruchomości, darowizna, ustanowienie na niej służebności lub hipoteki, zastaw majątku pod zabezpieczenie kredytu.

Kodeks prawa kanonicznego nakazuje, aby przepisy o alienacji były stosowane do wszystkich transakcji, które mogą pogorszyć sytuację majątkową kościelnej osoby prawnej (również np. zaciągnięcie kredytu czy pożyczki).

Kościelne osoby prawne, takie jak diecezje, parafie, domy i prowincje zakonne, publiczne stowarzyszenia wiernych czy wyższe seminaria duchowne, nie mogą bez zezwolenia władzy kościelnej dokonywać transakcji, które uszczuplą ich majątek. W niektórych wypadkach potrzebna jest dodatkowo zgoda Stolicy Apostolskiej.

Zgodnie z kan. 1292 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego, najniższą i najwyższą sumę alienacji dokonywanej przez publiczne kościelne osoby prawne określa dla własnego kraju konferencja episkopatu.

W świetle obowiązującego od poniedziałku dekretu ogólnego KEP każda wymieniona wyżej transakcja kościelnych osób prawnych w Polsce przekraczająca wartość 1 mln 700 tys. euro będzie wymagać zgody Stolicy Apostolskiej.