Nowe wezwanie w Litanii Loretańskiej: ,,Matko Miłosierdzia”

Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów zezwoliła, by w Polsce w Litanii do Najświętszej Maryi Panny, zwanej Litanią Loretańską, mogło być dodane wezwanie: „Matko Miłosierdzia”. Będzie ono umiejscowione po wezwaniu: „Matko Łaski Bożej”.

Za wprowadzeniem nowego tytułu Matki Bożej w Litanii Loretańskiej przemawiają racje teologiczne, liturgiczne i pastoralne. Maryja, będąc matką Jezusa Chrystusa, jest matką okazanego w Nim Bożego Miłosierdzia (Ef 2,4-10). Dała temu wyraz w słowach wypowiedzianych do św. Elżbiety: „miłosierdzie Jego z pokolenia na pokolenie” (Łk 1,50).

Już w średniowiecznej antyfonie „Salve Regina” znajduje się wezwanie „Matko Miłosierdzia”. Potem pojawiało się ono w różnych innych modlitwach liturgicznych. Obraz Maryi, czczony w Ostrej Bramie w Wilnie, od początku nosi tytuł „Matki Miłosierdzia”.

Kult Matki Miłosierdzia w Polsce zapoczątkował abp Romuald Jabłrzykowski po przesiedleniu z Wilna do Białegostoku w 1945 r. W prokatedrze białostockiej w 1977 r. utworzono kaplicę z wierną kopią wizerunku Matki Bożej Ostrobramskiej. Dziś Białystok posiada swe sanktuarium Matki Miłosierdzia, jako wspomnienie wileńskiego i kontynuację wiekowej tradycji czci Matki Ostrobramskiej w części dawnej diecezji wileńskiej, pozostającej w granicach Polski. Również na terenie diecezji radomskiej, w Skarżysku-Kamiennej, istnieje Sanktuarium Matki Bożej Ostrobramskiej, które stanowi wierną kopię z Wilna. Sanktuarium powstało w 1989 r. i jest odpowiedzią bp. Edwarda Materskiego, z pochodzenia wilnianina, na prośbę diecezjan.

Z inicjatywą wprowadzenia wezwania „Matko Miłosierdzia” do Litanii Loretańskiej zwróciła się do bp. Edwarda Ozorowskiego Białostocka Kapituła Metropolitalna. Podczas 363. zebrania plenarnego Konferencji Episkopatu Polski sprawę tę przedstawił bp Adam Bałabuch, przewodniczący Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. Następnie abp Józef Michalik, ówczesny przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, napisał do watykańskiej Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów: „W opinii biskupów polskich, umieszczenie takiego tytułu w polskim tekście Litanii Loretańskiej wyrażałoby głęboką i żywą wiarę wiernych w Polsce nie tylko w tajemnicę Miłosierdzia Bożego objawioną w misterium Jezusa – Syna Najświętszej Maryi Panny, ale byłoby kolejnym potwierdzeniem kultu Matki Bożej Miłosierdzia, czczonej szeroko w Polsce, w cudownym obrazie z Wilna, nazywanym również przez Jana Pawła II obrazem Matki Bożej Miłosierdzia. Rzeczywiście on sam mówił: Maryja jest więc równocześnie Tą, która najpełniej zna tajemnicę Bożego miłosierdzia. Wie, ile ono kosztowało i wie, jak wielkie ono jest. W tym znaczeniu nazywamy Ją również Matką miłosierdzia — Matką Bożą miłosierdzia lub Matką Bożego miłosierdzia… (Dives in Misericordia, 9)”. Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów dekretem z dnia 8 listopada 2014 r. przychyliła się do tej prośby i zezwoliła, aby w polskiej wersji Litanii do Najświętszej Maryi Panny dodać wezwanie: „Matko Miłosierdzia”.