Nowy patriarcha łaciński Jerozolimy oficjalnie objął swój urząd

W piątek 4 grudnia objął urząd nowy łaciński patriarcha Jerozolimy abp Pierbattista Pizzaballa. Odbyło się to w Bazylice Grobu Pańskiego, dokąd uczestnicy ceremonii przybyli w uroczystej procesji ulicami miasta. W związku z ograniczeniami, związanymi z pandemią koronawirusa wielka historyczna świątynia była prawie pusta. Za główne swe zadania i wyzwania nowy zwierzchnik Kościoła katolickiego w Ziemi Świętej uznał m.in. konieczność dodania nowego bodźca wierze, który uwzględni różne regiony i kultury, istniejące w jego diecezji.

Po wejściu do bazyliki swego brata zakonnego powitał na nowym stanowisku przełożony franciszkańskiej Kustodii Ziemi Świętej o. Francesco Patton. Wyraził nadzieję, że jako pasterz Kościoła-matki w Jerozolimie arcybiskup będzie pomagał wszystkim w zachowaniu wiary i otwarciu na cały świat.

Z kolei nuncjusz apostolski w Izraelu abp Leopoldo Girelli odczytał wystawioną przez Franciszka bullę nominacyjną, podkreślającą, że abp Pizzaballa jako człowiek zdolny i doświadczony będzie z pewnością dobrze pełnił „tę ważną rolę patriarchy”. Następnie emerytowany wikariusz generalny Patriarchatu bp Giacinto-Boulos Marcuzzo wręczył pastorał nowemu patriarsze, który po chwili zasiadł na tronie patriarszym, obejmując w ten sposób rządy w diecezji.

W przemówieniu inauguracyjnym abp Pizzaballa określił swoją dotychczasową posługę w Ziemi Świętej jako „lata intensywne i trudne, ale również bogate we wspaniałe doświadczenia”. Przyznał, że nowy urząd napełnia go „uczuciami niepokoju w obliczu misji, która przekracza jego kompetencje”.

W uroczystości uczestniczyli również przedstawiciele różnych Kościołów chrześcijańskich, obecnych w Jerozolimie i dyplomaci.

W sobotę 5 grudnia w Bazylice Grobu Pańskiego nowy patriarcha odprawi swoją pierwszą Mszę św. w tym charakterze. Przez następne dni będzie przyjmował gratulacje i życzenia od delegacji i pojedynczych osób, przy czym z powodu koronawirusa, trzeba było się wcześniej zgłosić, a na miejscu należy przestrzegać rządowych środków bezpieczeństwa i ochrony.

Pierbattista Pizzaballa urodził się 21 kwietnia 1965 w Cologno al Serio we włoskiej Lombardii. W wieku 19 lat – 5 września 1984 rozpoczął nowicjat w zakonie franciszkańskim. 15 września 1990 przyjął święcenia kapłańskie i wkrótce potem wyjechał do Ziemi Świętej. W Jerozolimie ukończył Franciszkańskie Studium Biblijne i studia hebraistyczne na Uniwersytecie Hebrajskim, po czym pracował naukowo w Studium Teologicznym i był duszpasterzem katolików języka hebrajskiego.

15 maja 2004 wybrano go na przełożonego Kustodii Ziemi Świętej i urząd ten pełnił do 20 maja 2016. W chwili wyboru miał 38 lat i był drugim spośród najmłodszych na tym stanowisku w kilkusetletniej historii franciszkańskiej obecności w Ziemi Świętej. 24 czerwca 2016 Franciszek mianował go arcybiskupem i administratorem apostolskim Łacińskiego Patriarchatu Jerozolimy (sakrę nominat przyjął 10 września 2016 w Bergamo z rąk kard. Leonardo Sandriego, prefekta Kongregacji Kościołów Wschodnich). 24 października br. papież powołał abp. Pizzaballę na nowego łacińskiego patriarchę Jerozolimy i w 4 dni później wręczył mu w domu św. Marty w Watykanie paliusz metropolity. Został w ten sposób dziesiątym następcą ap. Paulusa Augusta Foscolo – pierwszego rządcy Patriarchatu Łacińskiego od czasu ustanowienia go przez Piusa IX w 1847 roku. Obecnie, po dwóch uroczystych ingresach do Bazyliki Grobu Pańskiego 4 i 5 grudnia, 6 bm. nowy patriarcha oficjalnie rozpocznie swe urzędowanie.

Na tym stanowisku będzie on także wielkim przeorem Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie (bożogrobców). Ponadto od 24 czerwca 2016 abp Pizzaballa stoi na czele Zgromadzenia Ordynariuszy Katolickich Ziemi Świętej a od 17 lutego 2017 przewodniczy także Konferencji Biskupów Łacińskich Regionów Arabskich.

Katolicy w regionie „z radością i wdzięcznością” przyjęli wiadomość o nominacji patriarchy Pizzabalii. Życzą mu „sukcesów w wypełnianiu tych niezwykłych zadań, zwłaszcza w tak niezwyczajnych okolicznościach” – stwierdził oficjalny komunikat Patriarchatu z 24 października br.

Arcybiskup świetnie zna skomplikowane i napełnione konfliktami realia na Bliskim Wschodzie. Jego zdaniem w regionie tym nie będzie stabilizacji do czasu „znalezienia wyraźnego i godnego rozwiązania problemu i narodu palestyńskiego”. Zwrócił przy tym uwagę, że „kwestia izraelsko-palestyńska od dłuższego już czasu nie pojawia się na porządku dziennym spraw międzynarodowych”, co doprowadziło do izolacji Palestyńczyków.

Patriarcha uważa, że jedyną możliwą perspektywą dla rozwiązania tego konfliktu jest istnienie dwóch państw, co jednak wydaje się odległym celem, gdyż między Izraelczykami a Palestyńczykami nie ma dialogu ani zaufania. Wiadomo też, że nie można go oczekiwać z dnia na dzień. „O dialogu nie można tylko mówić, lecz trzeba go prowadzić i to w konkretnych realiach, na konkretnym terytorium, bo inaczej dialog pozostanie tylko sloganem” – stwierdził włoski arcybiskup-franciszkanin. Dodał, że „chrześcijanie w Ziemi Świętej starają się o ten dialog, który opiera się na wspólnym życiu”.

Początki patriarchatu łacińskiego w Jerozolimie sięgają czasów krzyżowców, czyli końca XI w. Przestał on jednak istnieć wraz z upadkiem Akki w 1291 i dopiero w 1847 Pius IX utworzył na nowo Łaciński Patriarchat Jerozolimy. Obecnie należy doń 321,5 tys. katolików w 71 parafiach w Izraelu, Jordanii, na Cyprze i Terytoriach Palestyńskich. Dochodzą do tego „misje duszpasterskie” dla wiernych mówiących innymi językami, wśród nich kilka wspólnot hebrajskojęzycznych, skupiających zarówno katolików pochodzenia żydowskiego, jak i katolickich małżonków Żydów.

W Ziemi Świętej działa też wiele placówek katolickich zgromadzeń zakonnych, w których żyje pomad 1 000 zakonnic i ok. 500 zakonników. Wspólnoty te prowadzą wiele dzieł w zakresie oświaty i opieki zdrowotnej, w tym ok. 40 przedszkoli i szkół.

Patriarchę wspierają w jego posłudze biskup pomocniczy William Hanna Shomali (urzędujący w Jordanii) oraz wikariusze patriarszy: ks. Hanna Kildani – dla północnego Izraela, nasz rodak o. Jerzy Kraj – na Cyprze oraz mający swoją siedzibę w Jerozolimie wikariusz dla katolików hebrajskojęzycznych o. Rafic Nahra; nieobsadzone są chwilowo stanowiska wikariuszy dla Jerozolimy i Palestyny. Ponadto na terenie Patriarchatu przebywa jeszcze sześciu biskupów seniorów i emerytów, w tym dwóch byłych patriarchów: Michel Sabbah i Fouad Boutros Twal oraz biskupi – Kamal Hanna Bathish, Maroun Elias Nimeh Lahham, Giacinto-Boulos Marcuzzo i Salim Sayegh.