Nowy podręcznik chrystologii kard. Schönborna

„Boga poznaje się tylko w miłości” – napisał kard. Christoph Schönborn w swej najnowszej książce „Bóg zesłał Syna swego”. Jej polski przekład autor przedstawił podczas konferencji prasowej w Warszawie.

Książka ukazała się nakładem wydawnictwa Pallottinum, a jej tłumaczem jest ks. prof. Lucjan Balter SAC.
Zdaniem obecnego na promocji Prymasa Polski kard. Józefa Glempa, dobra teologia wyłożona jasnym językiem potrzebna jest dla rozwoju duchowego człowieka i przyszłości Europy. W konferencji uczestniczył też nuncjusz apostolski w Polsce abp Józef Kowalczyk, a także warszawski biskup pomocniczy Piotr Jarecki.
Ks. Stefan Dusza, dyrektor Pallottinum wyjaśnił, że jest książka kard. Schönborna jest jednym z serii podręczników teologii AMATECA, wydawanych pod egidą Stowarzyszenia Podręczników Teologii Katolickiej, i której patronuje kard. Schönborn. Z 22 planowanych pozycji opublikowano dotąd 13.

*Podręcznik do medytacji*
– To podręcznik teologii do medytacji – uważa pallotyn ks. Henryk Kietliński. Książkę kard. Schönborna, która jest podręcznikiem chrystologii, czyli działu teologii traktującego o Chrystusie, przedstawili dwaj teologowie: ks. prof. Henryk Seweryniak z UKSW w Warszawie i ks. prof. Tomasz Węcławski z UAM w Poznaniu, członek Międzynarodowej Komisji Teologicznej.
%img_r(4)Ks. Seweryniak podkreślił, że „Bóg zesłał Syna swego” jest owocem 16 lat wykładów i 30 lat zajmowania się tematyką chrystologiczną przez kard. Schönborna. Książka jest „syntezą chrystologii katolickiej”, a zarazem przykładem „rozmyślania naszego pokolenia nad «tajemnicą tajemnic»”. Podkreślił, że autentyczna chrystologia „dostrzega i uwzględnia jedność Pisma Świętego, Tradycji i doświadczenia”. Wielokrotnie autor mówi o „chrystologii przeżytej”, „chrystologii doświadczenia”, która jest uwierzytelniona życiem świętych.
Ks. Seweryniak podkreślił zawartą w książce myśl, że nie da się dziś uprawiać chrystologii bez znajomości „żydowskiej ziemi matczynej Jezusa i nowego Testamentu”. W swej książce kard. Schönborn posuwa się nawet do stwierdzenia, że chrystologiczna formuła wiary Soboru Chalcedońskiego: Jesus Chrystus „vere Deus, vere homo” (prawdziwy Bóg, prawdziwy człowiek), wymaga z uwagi na żydowskość Jezusa uzupełnienia: Jezus Chrystus „vere Deus, vere homo iudaeus”.
Potwierdził to w swym wystąpieniu sam kardynał, stwierdzając, że zadaniem teologii jest dziś patrzenie na Jezusa jako Żyda – spadkobiercę obietnic Starego Testamentu.
Z kolei ks. Węcławski zaznaczył, że choć książka jest podręcznikiem dla studentów teologii, to jednocześnie kard. Schönborn staje przy człowieku pełnym pytań, który chce zrozumieć i zgłębić tajemnicę Chrystusa, a zarazem samemu ją przeżywać. Bierze go za rękę i do tej tajemnicy prowadzi, wychodząc od wiary człowieka, taką jaka ona jest.
Ks. Węcławski uważa, że głównym problemem egzystencjalnym współczesnego człowieka postawionego w obliczu zła dziejącego się w świecie, jest pytanie, co w tej sytuacji czyni Chrystus. – To On nadaje sens naszemu spotkaniu ze światem – stwierdził poznański teolog.

*Umiłować Chrystusa*
%img_l(2)W swoim wystąpieniu kard. Schönborn zaznaczył, że teologia ciągle winna wracać do swego przedmiotu: ma mówić o Chrystusie, a nie referować opinie na dany temat. To dlatego podręcznik nie zawiera historii chrystologii, lecz stanowi spojrzenie na Chrystusa z różnych punktów widzenia. Podręcznik kończy się świadectwem św. Teresy od Dzieciątka Jezus, która nigdy nie studiowała teologii, a została ogłoszona doktorem Kościoła.
Kardynał przywołał także wypowiedź Hansa Ursa von Balthasara: „Spośród teologów interesują mnie tylko święci”. Nazwał to dobrym programem dla profesorów teologii, gdyż teologia powinna się zajmować doświadczeniem przeżytej wiary. Najpierw jest świadectwo, a potem następuje refleksja nad nim. – Mam nadzieję, że ten podręcznik przyczyni się nie tylko do wiedzy o Chrystusie, ale i umiłowania Go – podkreślił metropolita Wiednia. Chciałby jej czytelnikowi pomóc w rozważaniach tajemnic życia Jezusa Chrystusa tak, aby dostrzegł w każdej z nich, że jest On prawdziwym Bogiem i prawdziwym człowiekiem.
Przyznał, że w swej refleksji wiele zawdzięcza teologii prawosławnej, zwłaszcza swym profesorom Instytutu Teologii Prawosławnej św. Sergiusza w Paryżu: Nicolasowi Lossky’emy i ks. Borisowi Bobrinskoy’owi.

*Polska wyjątkowa*
– Nie ma drugiego takiego kraju jak Polska, w którym tak silnie dostrzega się obecność Chrystusa pośród ludzi – mówił metropolita Wiednia. – Pochylam się z wielkim szacunkiem nad doświadczeniem waszego kraju. Sądzę, że Polska dała świadectwo o Chrystusie, jakie rzadko zdarza się w historii.
Specyfiki polskiego świadectwa kard. Schönborn upatruje w tym, że teologia jest w Polsce nie teorią, lecz doświadczeniem. Zgodne jest to z nauczaniem Soboru Watykańskiego II, iż człowiek może zrozumieć siebie jedynie w świetle tajemnicy Chrystusa.

*Prorockie wołanie o pokój*
Pytany przez dziennikarzy o ocenę sytuacji w Iraku, metropolita Wiednia przyznał, że sytuacja humanitarna na południu tego kraju jest katastrofalna. Ubóstwo mieszkańców jest dramatyczne – mówił kardynał, powołując się na niedawne spotkanie z chaldejskim arcybiskupem Basry Djibrailem (Gabrielem) Kassabem, który przebywał z wizytą w Austrii.
Zdaniem kardynała w konflikcie irackim należy postępować tak, jak przed laty w sprawie upadku komunizmu. – Ojcu Świętemu i prezydentowi Ronaldowi Reaganowi udało się doprowadzić do rozpadu Związku Radzieckiego bez użycia siły – i tak powinna zakończyć się sprawa Iraku – mówił austriacki hierarcha. – Dlatego nawoływanie Papieża o pokój jest wołaniem prorockim – oświadczył kard. Schönborn.

*Kim jest kardynał?*
Kard. Christoph Schönborn, jeden z najlepszych teologów katolickich, urodził się w 1945 roku w Skalken w byłej Czechosłowacji. Jest dominikaninem. Studiował filozofię, psychologię i teologię w Niemczech i we Francji. Uzyskał doktorat z teologii w Paryżu w 1974 roku na podstawie rozprawy wydanej dopiero w 1984 roku w języku niemieckim i udostępnionej polskim czytelnikom przez dominikańskie wydawnictwo „W drodze” pt. „Ikona Chrystusa” (Poznań 2001). W tej samej oficynie wydano też jego książkę o problematyce eschatologicznej, pt. „Przebóstwienie, życie i śmierć” (Poznań 2001). Jako sekretarz specjalnej Komisji Kongregacji Nauki Wiary przygotowywał do druku Katechizm Kościoła Katolickiego. We wrześniu 1995 roku został mianowany przez Jana Pawła II arcybiskupem Wiednia. W lutym następnego roku na zaproszenie papieża wygłosił w Watykanie rekolekcje, będące wnikliwym komentarzem do katechizmu (wydane w Polsce pt. „Miłować Kościół”, Częstochowa 2000). Książka ukazała się w międzynarodowej serii AMATECA (Associazzione Manuali di Teologia Cattolica), wydającej podręczniki teologii w nawiązaniu do nowego Katechizmu Kościoła Katolickiego. Podręczniki AMATECA mają wprowadzić czytelnika w świat współczesnej teologii, przekazywać wiedzę i inspirować do dalszych dociekań i poszukiwań teologicznych. Polskie tłumaczenia podręczników AMATECA wydaje Pallottinum. Wśród ich autorów nie ma Polaków.