Nowy Żmigród: 50 lat od męczeństwa bł. ks. Władysława Findysza

W 50. rocznicę śmierci pierwszego męczennika komunizmu bł. ks. Władysława Findysza, w parafii w Nowym Żmigrodzie, gdzie przez 22 lata był on proboszczem, odbyły się 23 sierpnia uroczystości jubileuszowe. Specjalny list z tej okazji na ręce biskupa rzeszowskiego Jana Wątroby przekazał papież Franciszek.

Bł. ks. Findysz został oskarżony o zmuszanie parafian do praktyk religijnych i skazany na karę więzienia. Sześć miesięcy po wyjściu na wolność zmarł w dniu 21 sierpnia 1964. W 2005 r. został beatyfikowany. Jest pierwszym polskim męczennikiem komunizmu.

Obchody związane z 50. rocznicą śmierci bł. ks. Findysza rozpoczęły się nadzwyczajną sesją Rady Gminy Nowy Żmigród. W sesji, oprócz gospodarzy, wzięli udział liczni goście, a wśród nich biskupi: Jan Wątroba – ordynariusz diecezji rzeszowskiej, Edward Nowak – były sekretarz Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, Kazimierz Górny – ordynariusz senior diecezji rzeszowskiej i Edward Białogłowski – biskup pomocniczy diecezji rzeszowskiej.

Szczególne wrażenie na zebranych zrobiło bardzo osobiste wystąpienie wójta gminy Nowy Żmigród Krzysztofa Augustyna, w którym ujawnił swoją fascynację postacią bł. ks. Findysza. Uczestnicy sesji wysłuchali także referatu ks. Sławomira Zycha – adiunkta w Instytucie Badań nad Polonią i Duszpasterstwem Polonijnym KUL, który zaprezentował działania ks. Findysza na rzecz współpracy z mniejszościami etnicznymi i wyznaniowymi. Uczestnicy sesji wysłuchali także referatu ks. Bogusława Turka – podsekretarza Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, który przybliżył problematykę postępowań kanonizacyjnych z szczególnym uwzględnieniem przypadków męczeństwa.

Po oficjalnym zamknięciu sesji zebrani udali się na rynek w Nowym Żmigrodzie. Na ustawionej w północnej części rynku scenie przygotowano ołtarz polowy. Mszy św. przewodniczył tam abp Edward Nowak. Obok uczestniczących w sesji biskupów Mszę św. koncelebrował wraz z nimi biskup pomocniczy diecezji kamienieckiej na Ukrainie Jan Niemiec oraz około 60 kapłanów. Ponadto 20 kapłanów reprezentowało kapituły: katedralną, kolegiacką z Biecza i kolegiacką z Jasła.

Na początku Mszy św. biskup rzeszowski Jan Wątroba odczytał list od papieża Franciszka. Ojciec Święty przypominając męczenników: Wojciecha i Stanisława, Maksymiliana Kolbego, Edytę Stein i Władysława Findysza, podkreślił potrzebę odwagi i konsekwencji w kroczeniu drogą wiary. Biskup rzeszowski odczytał ponadto dekret Penitencjarii Apostolskiej o odpustach jakie można zyskiwać w Sanktuarium bł. Władysława Findysza w Nowym Żmigrodzie. Papieskim akcentem było także uroczyste błogosławieństwo. Abp Nowak otrzymał specjalne zezwolenie na udzielenie zebranym w Nowym Żmigrodzie papieskiego błogosławieństwa.

Podczas uroczystej Mszy św. homilię wygłosił dziekan dekanatu Nowy Żmigród – ks. Zygmunt Kudyba, który osobiście znał bł. ks. Findysza. Nawiązując do fragmentu ewangelii wg św. Mateusza , w którym Jezus pyta uczniów za kogo go uważają, kaznodzieja zauważył, że bł. ks. Findysz na każdym etapie swojego życia wyznawał, że Jezus Chrystus jest dla niego Panem i Zbawicielem. Nie zrezygnował z tego wyznania także w obliczu prześladowań, cierpienia i śmierci.
Przed błogosławieństwem abp Nowak, odwołując się do swoich doświadczeń mówił o powszechnym powołaniu do świętości. O powszechnym powołaniu, a raczej obowiązku świętości, pisał do diecezjan także biskup rzeszowski w specjalnym liście poprzedzającym jubileusz w Nowym Żmigrodzie. „Ksiądz Findysz swoją postawą uczy, że niezależnie od czasu i okoliczności, trzeba konsekwentnie wyznawać wiarę i postępować według zasad moralnych (…), że należy bronić prawa Bożego, czasem nawet wbrew utartym zwyczajom, zakusom polityków, czy tzw. politycznej poprawności. Przypomina on też o spoczywającym na każdym wierzącym obowiązku świętości.” Swoistym przypomnieniem drogi do świętości bł. ks. Findysza, była litania, którą na zakończenie liturgii odmówił bp Wątroba polecając wstawiennictwu Błogosławionego całą diecezję rzeszowską.

Ks. Władysław Findysz (1907-1964) był kapłanem diecezji przemyskiej, od 1941 r. proboszczem parafii świętych Apostołów Piotra i Pawła w Nowym Żmigrodzie k. Jasła. W czasie hitlerowskiej okupacji, a potem po wojnie pracował nie tylko duszpastersko, ale i organizował pomoc materialną dla biednych. Jego działalność, m.in. na rzecz wysiedlanej w ramach „Akcji Wisła” ludności łemkowskiej, sprowadziła nań uwagę Urzędu Bezpieczeństwa. Ks. Findysz był inwigilowany i więziony nie tylko w czasach stalinowskich, ale także potem w epoce gomułkowskiej. Aresztowany w 1963 r. za działalność duszpasterską i skazany w pokazowym procesie na 2,5 roku więzienia, zmarł 21 sierpnia 1964 r. z powodu wycieńczenia i choroby. W 2005 r. Benedykt XVI zaliczył go jako męczennika w poczet błogosławionych.