O. Kentenich oskarżony o molestowanie. Trwa jego proces beatyfikacyjny

Ruch Szensztacki odpowiedział na oskarżenia o manipulację, nadużycia władzy i przemoc seksualną wobec kobiet, jakie postawiono jego założycielowi, o. Józefowi Kentenichowi. W oświadczeniu stwierdza się, że zarzuty te zostały oddalone przed rozpoczęciem jego procesu beatyfikacyjnego.

„Wiadomo, że w trakcie kościelnego audytu Ruchu Szensztackiego w latach 50. XX w. niektóre osoby wniosły do władz watykańskich oskarżenia przeciwko założycielowi Szensztatu, z których wszystkie zostały rozpatrzone i unieważnione podczas 14-letniego zesłania założyciela. Również te tematy zostały ponownie podjęte i wyjaśnione w postępowaniu beatyfikacyjnym wszczętym w 1975 roku” – oświadczył o. Juan Pablo Catoggio, przełożony generalny Ruchu Szensztackiego.

Jak poinformował niemiecki tygodnik katolicki „Tagespost”, włoski watykanista Sandro Magister i inne media, za teolog i historykiem Kościoła Alexandrą von Teuffenbach podnieśli zarzuty na podstawie wcześniej nieupublicznionych dokumentów z archiwum watykańskiego z czasów pontyfikatu papieża Piusa XII. Wynika z nich, że oprócz manipulacyjnych zachowań założyciela, istniał przynajmniej jeden udokumentowany przypadek wykorzystania seksualnego w stosunku do członkini Instytutu Sióstr Maryi.

W raporcie z pierwszej wizytacji w Schönstatt, biskup pomocniczy diecezji trewirskiej Bernhard Stein w lutym 1949 r. zauważył, że „spotkał wśród sióstr cenne i częściowo wybitne duchowo osoby”, ale także „kilka osobowości o prawdziwie niezależnym myśleniu i prawdziwej wolności wewnętrznej”. U wielu sióstr zdiagnozował jednak „charakterystyczne wewnętrzne niezadowolenie, brak samodzielności i niepewność”.

Kolejną wizytację, z ramienia Stolicy Apostolskiej, przeprowadził holenderski jezuita o. Sebastian Tromp w latach 1951–1953. Stwierdził on, że ks. Kentenich, który przez swoich zwolenników był nazywany „ojcem”, nie tylko nadużywał władzy. Historyczka von Teuffenbach cytuje fragment dokumentów watykańskich: „Ten ojciec jest charyzmatyczny i kochający, ale dosłownie jest «właścicielem» rodziny i tą «własnością» zarządza według własnego uznania. Według akt obejmuje to również wykorzystywanie seksualne. Jedna z sióstr, która próbuje się temu przeciwstawić, pisze do przełożonej generalnej: «Uspokoił mnie i powiedział: Ojcowie mogą to robić»”.

Święte Oficjum, jak nazywała się wówczas Kongregacja Nauki Wiary, ostatecznie nakazało oddzielić ks. Kentenicha od jego domniemanych ofiar. W latach 1952–1965 założyciel Ruchu Szensztackiego mieszkał w Milwaukee w Stanach Zjednoczonych. Według historyczki również „inne powody” były wystarczające, aby uzasadnić usunięcie ks. Kentenicha z jego dzieła, nie tylko nadużycie władzy. Wprawdzie w dekrecie Świętego Oficjum nie wspomniano o wykorzystaniu seksualnym, ale poinformowano o nim przełożoną generalną, aby ułatwić siostrom odcięcie się od ks. Kentenicha. Von Teuffenbach podkreśla, że odsuwając założyciela od kontaktu z siostrami, Kościół za czasów Piusa XII chronił Instytut Sióstr Maryi.

Jednak, według historyczki Kościoła, siostry stały po stronie ks. Kentenicha. Domniemana ofiara wykorzystywania seksualnego została nawet oskarżona przez ówczesną przełożoną generalną o opętanie przez diabła. Sprawa ta stanowiła temat tabu we wspólnocie, a siostry, które go poruszały, były oczerniane. Również w Stowarzyszeniu Apostolstwa Katolickiego, którego ks. Kentenich był wówczas członkiem, zarzut wobec niego o wykorzystanie seksualne był najpierw odrzucany, a następnie usprawiedliwiany. „Początkowo zaprzeczano wykorzystywaniu seksualnemu, które później wyjaśniono faktem, że ks. Kentenich chciał jedynie rozładować napięcia seksualne sióstr, za pomocą «metody psychologii głębi»” – napisała von Teuffenbach.

Założyciel Ruchu był gorliwym kapłanem, bardzo zaangażowanym w odnowę Kościoła, a zwłaszcza w uaktywnienie świeckich. Niemal całą II wojnę światową (lata 1941-1445) spędził w więzieniach hitlerowskich i w obozie koncentracyjnym w Dachau.