O. Wójtowicz SJ: wierność Ewangelii i charyzmatowi założycieli warunkiem żywotności wspólnot zakonnych

Warunkiem żywotności zakonów jest zwrócenie uwagi na działanie Boga w Kościele i w świecie oraz wierność charyzmatowi założycieli – ocenia o. Marek Wójtowicz SJ, referent w Wydziale Spraw Zakonnych Krakowskiej Kurii. Z okazji Dnia Życia Konsekrowanego zakonnicy i siostry zakonne zgromadzą się 2 lutego na wspólnym czuwaniu modlitewnym w bazylice Mariackiej, po którym Eucharystię odprawi bp Damian Muskus OFM.

Zdaniem o. Marka Wójtowicza, żywotność zgromadzeń zakonnych zależy od wsłuchiwania się w Słowo Boże oraz od wierności charyzmatowi założycielskiemu i umiejętności czerpania inspiracji z życia świętych i błogosławionych. „To sprawia, że zakony są twórcze i aktywne w świecie” – podkreśla duchowny. Jego zdaniem, prawdziwym wyzwaniem dzisiaj jest umiejętność pogodzenia nowych środków i metod ewangelizacji ze skarbem wiary i tradycji. „Młodzi mają dziś na starcie więcej możliwości niż my kiedyś. Mają wiele do zaoferowania, ale brakuje im doświadczenia” – ocenia z perspektywy własnych doświadczeń zakonnych.

Jezuita zauważa, że do największych zagrożeń dla życia zakonnego należą dziś szukanie własnej wygody, egoizm oraz aktywizm, który nie idzie w parze z pogłębianiem wiary i modlitwą. „Tymczasem bez ducha ofiary życie zakonne nie jest możliwe” – stwierdza i dodaje, że fundamentem jest żywa i autentyczna relacja z Jezusem. „Źródłem naszej radości jest świadomość, że Pan Bóg o nas pamięta” – zaznacza zakonnik.

Według niego, zbliżający się synod biskupów, który poświęcony będzie młodzieży w perspektywie odkrywania powołania, daje niepowtarzalną okazję do zebrania najlepszych doświadczeń Kościoła. „Oczywiście, potrzebna jest też krytyczna analiza sytuacji trudnych, ale warto skupić się na tym, w czym jesteśmy ekspertami, na tym, co jako zakonnicy wnosimy w życie Kościoła” – wyjaśnia. Jezuicką receptą na rozeznawanie powołania są, jak wskazuje, Ćwiczenia Duchowne św. Ignacego Loyoli , o czym przypomina postać św. Stanisława Kostki, młodego jezuity, którego rok właśnie trwa w polskim Kościele. „Eucharystia, prymat Pana Boga i powrót do świętych – to są trzy zasady, które sprawiają, że nasze zakonne życie będzie bogate i twórcze” – podsumowuje duchowny.

Na terenie archidiecezji krakowskiej żyje ponad 4 tys. osób konsekrowanych, w tym ok. 2,5 tys. sióstr zakonnych, ponad 1,5 tys. zakonników i 124 świeckich konsekrowanych. Zgromadzeni są oni w 369 domach zakonnych: 128 męskich i 241 żeńskich, oraz w 20 świeckich instytutach życia konsekrowanego.

W stosunku do lat poprzednich, w Archidiecezji Krakowskiej przybyło stu zakonników. Ich ogólna liczba wynosi dzisiaj 1579, w tym kapłanów – 985 i braci zakonnych – 178. Liczba kleryków utrzymuje się na stałym poziomie. Jest ich w sumie 385. Przygotowują się do święceń w 18 wyższych seminariach zakonnych. Wzrost powołań zauważono w zakonie ojców paulinów. Jak sami podkreślają, 18 nowych paulinów to owoc jubileuszu 300-lecia koronacji Jasnogórskiego Wizerunku Matki Bożej.

Na stałym poziomie utrzymuje się liczba mniszek żyjących w klasztorach kontemplacyjnych, których na terenie archidiecezji jest 9. Żyje w nich 166 sióstr: klarysek, karmelitanek bosych, norbertanek, bernardynek, dominikanek, benedyktynek, wizytek i klarysek kapucynek.

Jak powiedział KAI o. Marek Wójtowicz, spadek powołań zauważalny jest w żeńskich zgromadzeniach zakonnych o charakterze apostolskim. Siostry prowadzą dzieła o różnorodnym charakterze. Są to przytuliska otwarte dla bezdomnych, domy opieki dla osób starszych i samotnych, domy pomocy społecznej dla dorosłych i dzieci, kuchnie dla ubogich, świetlice i ochronki dla dzieci z rodzin wielodzietnych i dysfunkcyjnych, domy księży emerytów, domy samotnej matki, hospicja dla terminalnie chorych oraz placówki parafialne. „Siostry obecne są wszędzie tam, gdzie jest najtrudniej” – podkreśla o. Wójtowicz.

Na szczególną uwagę zasługuje bogata oferta edukacyjna zakonów. Popularne są przedszkola prowadzone przez siostry. W niemal 50 placówkach opiekę znajduje ok. 3200 dzieci. W sumie ok. 8 tys. dzieci i młodzieży objętych jest nauczaniem prowadzonym przez zakony żeńskie i męskie. Istnieją również 4 wyższe fakultety zakonne, w których studiuje blisko 3700 słuchaczy.