Obchody 70-lecie polskiego duszpasterstwa w Monachium

W Niemczech w wielu parafiach trwają obchody 70. rocznicy powstania duszpasterstwa polskiego w tym kraju. W dniach 21-22 listopada uroczyste obchody rocznicowe odbyły się w Monachium.

Centralne uroczystości z udziałem prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka, Delegata Konferencji Episkopatu Polski ds. Emigracji Polskiej bp. Wiesława Lechowicza, rektora Polskiej Misji Katolickiej w Niemczech ks. prałata Stanisława Budynia i około 60 duszpasterzy polonijnych miały miejsce we Frankfurcie n. Menem 14 listopada br.

Na monachijski jubileusz przybyli z Polski: Delegat KEP ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej bp Wiesław Lechowicz oraz Przełożony Generalny Warszawskiej Prowincji Redemptorystów i równocześnie przewodniczący Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich o. dr Janusz Sok CSsR. W wigilię uroczystości 21 listopada odbyła się Msza św. w kościele św. Moniki w monachijskiej dzielnicy Neuperlach, której przewodniczył bp Wiesław Lechowicz. W homilii biskup z ubolewaniem i troską odniósł się do faktu, że nasi rodacy po przyjeździe do pracy do krajów Unii Europejskiej przestają uczęszczać na Msze św. W Unii Europejskiej średnio w niedzielnych Mszach św. uczestniczy około 10-12 proc Polaków podczas, gdy w USA i Kanadzie średnia jest około trzy razy wyższa. „Potrzeba jest olbrzymiego wysiłku duszpasterskiego ze strony kapłanów i zaangażowanych wiernych świeckich, by w krajach Unii Europejskiej zmienić tę sytuację” – zaznaczył bp Lechowicz.

Po Mszy św. odbyło się spotkanie księdza biskupa z około 40 świeckimi zaangażowanymi w radę parafialną i około 11 różnych grup w parafii. Szczególną rolę odgrywają dwie parafialne Szkoły Przedmiotów Ojczystych, do których w Monachium uczęszcza blisko 400 dzieci. Przekazują one dzieciom wartości chrześcijańskie i patriotyczne, uczą religii i języka polskiego, a przede wszystkim umacniają tożsamość.

W niedzielę Chrystusa Króla w kościele św. Józefa w centrum Monachium odbyła się okolicznościowa Msza św., której przewodniczył bp Lechowicz w koncelebrze z o. dr. J. Sokiem CSsR, proboszczem o. dr. Stanisławem Pławeckim CSsR, pracującymi w parafii księżmi o. Bogdanem Nieciem CSsR i o. Tomaszem Sadowskim CSsR oraz gośćmi ks. dr hab. Grzegorzem Pyźlakiem z KUL i ks. Grzegorzem Sachą SVB. Rozpoczęła ją procesja, do wypełnionego blisko 1,5 tysiącem wiernych kościoła, w której uczestniczyły poczty sztandarowe, dzieci i dorośli w strojach ludowych, ministranci i księża.

Wiernych powitał ks. Markus Gottswinter, proboszcz niemieckiej parafii św. Józefa. Główny celebrans, bp Wiesław Lechowicz, wygłosił okolicznościowe kazanie. Dziękując Bogu za 70 lat istnienia polskiej parafii w Monachium biskup przypomniał wszystkich, którzy po zakończeniu wojny rozpoczęli tworzenie polskiej wspólnoty na terenie Monachium. Zwrócił też uwagę na liczne grupy modlitewne, które istnieją i działają w polskiej parafii i podziękował wszystkim za zaangażowanie w budowaniu parafialnej wspólnoty. Lista z wszystkimi grupami parafialnymi została złożona na ołtarzu podczas procesji z darami. Bp Lechowicz w homilii wiele miejsca poświęcił refleksji nad obrazem Jezusa Miłosiernego, który pod koniec listopada nawiedzi parafię.

Na zakończenie Mszy św. ksiądz proboszcz oraz przewodnicząca Rady Parafialnej pani Joanna Halemba pogratulowali prof. dr. hab. inż. Piotrowi Małoszewskiemu, przedstawicielowi Polaków w gremiach niemieckich katolików świeckich i byłemu przewodniczącemu Rady Parafialnej, najwyższego odznaczenia diecezjalnego przyznanego przez kard. Reinharda Marxa, ordynariusza archidiecezji Monachium i Fryzyngii, Medalu św. Korbiniana przyznanego za jego zaangażowanie w życie Kościoła, a w szczególności za ponad 20-letnią pracę na rzecz misji obcojęzycznych w Monachium. Głos zabrał również o. prowincjał dr Janusz Sok CSsR wyrażając wdzięczność za tak prężną działalność polskiej parafii. Gratulacje i pozdrowienia przekazał duchownym i wiernym Konsul Generalny RP w Monachium pan Andrzej Osiak.

Po Mszy św. rozdawany był jubileuszowy biuletyn „Nasza Misja”, wydany specjalnie na tę okazję, który zawierał m.in. apostolskie błogosławieństwo dla duszpasterzy i wiernych od papieża Franciszka oraz listy gratulacyjne przysłane dla polskiej wspólnoty od kard. Reinharda Marxa, ks. Ruperta Grafa zu Stolberg wikariusza biskupiego Regionu Monachium, ks. prałata Josefa Obermaiera, kierownika Referatu Duszpasterstwa Obcojęzycznego miejscowej kurii i ks. prałata Stanisława Budynia rektora Polskiej Misji Katolickiej w Niemczech.

Późnym popołudniem w sali parafialnej przy kościele św. Józefa odbył się koncert jubileuszowy, podczas którego wystąpiły parafialne zespoły muzyczne i taneczne. Bogaty i urozmaicony repertuar koncertu pokazał wielkie zaangażowanie i przywiązanie do tradycji i kultury polskiej miejscowej Polonii. W koncercie wzięły udział: Chór Polskiej Parafii Katolickiej w Monachium pod kierownictwem Józefa Obuchowskiego, Dziecięcy Zespół Pieśni i Tańca „Krakowiak”, prowadzony przez panią Barbarę Menhard, Jan Niedringhaus (skrzypce) i Valentin Steffens (fortepian), Zespół Taneczny „Polonia”, prowadzony przez panią Elżbietę Zawadzką, Zespół „Te Deum” pod kierownictwem pana Zdzisława Tulikowskiego, Zespół „Semper Fidelis”, prowadzony przez panią dr Joannę Lange oraz Zespół „Redemptor”, prowadzony przez panią Jadwigę Tyszkiewicz-Niedringhaus. Koncert poprowadzili: Olivia Szpetkowska i Mariusz Sienkiewicz.

Na zakończenie ksiądz proboszcz podziękował serdecznie wszystkim wykonawcom i organizatorom. Również bp Wiesław Lechowicz wyraził wdzięczność za przygotowanie koncertu oraz podziękował parafianom za mocne trwanie w tradycji i krzewienie polskiej kultury na obczyźnie.

Powojenna historia polskiego duszpasterstwa ma swój początek w męczeństwie polskich księży w KZ Dachau – „Golgoty polskiego duchowieństwa w Europie Zachodniej“. W tym niemieckim obozie koncentracyjnym na blisko 2700 więzionych duchownych dwie trzecie stanowili Polacy, a na ok. tysiąc kapłanów zamęczonych w obozie ponad 900 to też byli Polacy. W chwili wyzwolenia 29 kwietnia 1945 r. w obozie pod Monachium przebywało około 800 polskich księży. Blisko 500 podjęło natychmiast pracę duszpasterską dla ponad dwumilionowej rzeszy Polaków byłych więźniów obozów koncentracyjnych, robotników przymusowych, uciekinierów przed sowiecką władzą. Wyzwoleni z KZ Dachau polscy więźniowie zostali przeniesieni do byłych koszar na północnym obrzeżu Monachium, Freimann, gdzie jeszcze w maju ks. Franciszek Jedwabski powołał do życia Centralę Duszpasterstwa Polskiego. Na początku czerwca 1945 r. papież Pius XII powołał do życia samodzielną polską diecezję i mianował jej ordynariuszem Biskupa Polowego Wojska Polskiego na Zachodzie abp. Józefa Gawlinę. Polską Parafię w Monachium ustanowiono 17 czerwca 1945 r. a jej proboszczem zostaje ks. Stefan Leciejewski, kapłan diecezji poznańskiej, więzień KZ Dachau. W listopadzie 1945 Centrala Polskiego Duszpasterstwa – Kuria Biskupia zostaje przeniesiona do Frankfurtu. W 1976 roku po zlikwidowaniu samodzielnej polskiej diecezji w Niemczech powołano w jej miejsce Polską Misję Katolicką podległą Kościołowi lokalnemu. Jej pierwszym rektorem, Delegatem Konferencji Biskupów Niemieckich ds. Duszpasterstwa Polaków, został z dniem 21 maja 1976 r., ks. infułat Stefan Leciejewski.

W Monachium jesienią 1946 r. parafię polską przeniesiono z Freimann do kościoła św. Barbary, dawnego kościoła garnizonowego. Kościół ten został po wojnie wyremontowany przez Brygadę Świętokrzyską Narodowych Sił Zbrojnych oraz żołnierzy 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. W 1948 r. Polska Kompania Wartownicza z Dachau ufundowała dzwon dla kościoła św. Barbary. Kościół św. Barbary służył naszym rodakom nieprzerwanie przez 31 lat. W październiku 1979 r. został zwrócony Niemcom, a dziś odbywają się w nim tylko uroczystości z okazji świąt 3 maja i 11 listopada. Najdłużej, bo 26 lat, proboszczem polskiej parafii w Monachium był ks. prałat Paweł Kajka, kapłan diecezji siedleckiej, więzień obozów Auschwitz i Dachau. Dziś w Monachium Polacy korzystają z gościny w czterech kościołach oraz kaplicy w Misji, a w 7 niedzielnych Mszach św. uczestniczy ponad 3 tysiące wiernych. Od 1978 roku parafię prowadzą księża ze zgromadzenia redemptorystów.