Obchody 150. rocznicy urodzin św. Urszuli Ledóchowskiej

W Pniewach k. Poznania, w domu macierzystym Zgromadzenia Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego tzw. urszulanek szarych, odbyło się w piątek sympozjum naukowe poświęcone św. Urszuli Ledóchowskiej. Wydarzeniem tym rozpoczęto jednocześnie obchody 150. rocznicy urodzin założycielki zgromadzenia urszulanek szarych.

Sympozjum pt. „Św. Urszula Ledóchowska – kobieta w Kościele i społeczeństwie”, które odbyło się w auli domu macierzystego zgromadzenia urszulanek szarych w Pniewach, przy którym znajduje się także Sanktuarium św. Urszuli Ledóchowskiej, rozpoczęła przełożona generalna zgromadzenia Franciszka Sagun.

– To sympozjum zapoczątkowuje w naszym zgromadzeniu, nie tylko w Polsce, ale także na świecie, wszędzie tam, gdzie znajdują się nasze wspólnoty, świętowanie 150. rocznicy urodzin naszej Matki Założycielki – podkreśliła m. Sagun, która wyraziła ufność, że obchodom tym towarzyszy „świeży i mocny powiew Ducha Świętego, który sam wskaże, jak właściwie odczytywać znaki czasu i jak je urzeczywistniać we współczesnym świecie”. – Wierzymy też, że wśród nas obecna jest św. Urszula i że nie przestaje wstawiać się do Boga za wszystkimi jej czcicielami – przyznała przełożona generalna urszulanek.

Wśród licznych prelegentów, którzy podczas sympozjum starali się pokazać aktualność myśli i wskazań św. Urszuli Ledóchowskiej, był biskup pomocniczy archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej prof. Henryk Wejman. W swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na wzajemną relację modlitwy i pracy w życiu i pismach świętej.

– Św. Urszula Ledóchowska nie przeciwstawiała pracy modlitwie, traktując obydwie te czynności jako wartości wzajemnie się dopełniające. Pisała ona do swoich sióstr: „Niejednej duszy wydaje się, że hasło zakonne to dużo się modlić, mało pracować. Ale to pojęcie jest zupełnie mylne, szczególnie dla zgromadzenia oddanego pracy. Trzeba by powiedzieć inaczej: ciągle się modlić i dużo pracować” – wyjaśnił bp Wejman.

Biskup podkreślił też, że św. Urszula zachęcała siostry z założonego przez siebie zgromadzenia, co jednocześnie stanowi wezwanie dla wszystkich chrześcijan, do stopniowego dążenia do tego, by pracę zamienić w modlitwę, zaczynając od rozpoczynania jej z dobrą intencją, a potem dobrze ją wykonując dla dobra ludzi.

Z kolei klaretyn, o. prof. Jacek Kiciński z Instytutu Teologii Duchowości Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, mówił o aktualności wizji życia konsekrowanego św. Urszuli w czasach współczesnych.

– Wizja życia zakonnego św. Urszuli oparta na miłości Boga i człowieka, ma wymiar ponadczasowy. Charakteryzuje ją wyjście na peryferie, troska o biednych, dostrzeżenie potrzebujących, a zarazem formowanie przyszłych nauczycieli i wychowawców oraz troska o wzajemne wzrastanie sióstr we wspólnocie – przekonywał o. prof. Kiciński dodając, że święta pokazuje, również nam dzisiaj, że każdy czas jest dobry, by realizować powołanie do świętości.

– Podstawą była dla niej więź z Bogiem, doświadczenie miłości Bożej, dzięki któremu człowiek jest w stanie podjąć wysiłek pracy nad sobą, a następnie nawiązać więź ze wspólnotą. Dopiero potem widziała czas na podejmowanie posługi apostolskiej, której potrzeba rodziła się sama z faktu, że samemu doświadczając miłości, po prostu pragniemy dzielić się nią z innymi – zauważył prelegent.

Natomiast urszulanka szara s. Małgorzata Krupecka z Centrum Duchowości św. Urszuli Ledóchowskiej w Warszawie, przybliżyła sylwetkę założycielki, jako kobiety, zakonnicy i Polki podkreślając, że była ona kobietą potrafiącą „przenikliwie rozeznawać znaki czasu i szukać rozwiązań aktualnych dla jej czasów problemów”.

– Wyprzedzając w myśleniu i działaniu wielu innych przedstawicieli Kościoła, na przełomie XIX i XX w. dostrzegła narastającą tzw. kwestię kobiecą. Jej reakcją na słuszne aspiracje ówczesnego pokolenia młodych kobiet do zdobycia wykształcenia, była odpowiednia adaptacja programu i metod wychowania i nauczania w szkole urszulanek krakowskich, zasłużenie cieszącej się bardzo dobrą opinią – przyznała s. Krupecka.

Prelegentka zwróciła też uwagę, że jednym z priorytetów dla św. Urszuli i jej zgromadzenia, obok służby ubogim, była formacja dziewcząt i młodych kobiet w zakładanych przez nią różnego rodzaju placówkach wychowawczych i edukacyjnych. – Św. Urszula miała dobrze przemyślaną koncepcję formacji chrześcijańskiej elity wśród kobiet, której nagląca potrzeba dostrzegana jest także dzisiaj, zwłaszcza wobec konieczności stawienia oporu radykalnemu, agresywnemu feminizmowi – stwierdziła urszulanka zwracając uwagę, że matka założycielka zdawała sobie przy tym sprawę z potrzeby łączenia rozwoju intelektualnego z dojrzewaniem duchowym.

– Możemy postrzegać św. Urszulę jako wybitną feministkę w duchu feminizmu chrześcijańskiego, która swoim życiem i działaniem wytyczała nowe drogi obecności kobiety w społeczeństwie i w Kościele oraz wychowywała kobiety w poczuciu własnej tożsamości i godności oraz w przekonaniu o znaczącej roli w społeczeństwie – podkreśliła s. Małgorzata Krupecka.

Świętowanie obchodów jubileuszowych 150. rocznicy urodzin św. Urszuli Ledóchowskiej zaplanowano do połowy listopada. W tym czasie odprawione zostaną liczne Msze św. w kościołach, którym patronuje św. Urszula i kaplicach zgromadzenia, m.in. w Warszawie, Poznaniu, Łodzi, Lipnicy Murowanej, Częstochowie, Lublinie i poza granicami kraju: w Loosdorf (Austria) czy w Kopenhadze (Dania). W Lublinie w dniach 18-19 kwietnia odbędzie się też ogólnopolski konkurs piosenki religijnej „Święty to przyjaciel”, a w Warszawie 24 maja – koncert poetycko-muzyczny „Miłować – dopokąd idę”, z tekstami św. Urszuli i św. Jana Pawła II, w którym wezmą udział m.in. Wiesław Komasa i Maja Komorowska.

Julia Maria Ledóchowska, która później przyjęła imię zakonne Maria Urszula, urodziła się 17 kwietnia 1865 r. w Loosdorf k. Wiednia. Była rodzoną siostrą Marii Teresy Ledóchowskiej, powszechnie nazywanej matką czarnej Afryki, założycielki sióstr klawerianek, beatyfikowanej przez Pawła VI w 1975 r. oraz siostrą Włodzimierza Ledóchowskiego, przyszłego przełożonego generalnego Towarzystwa Jezusowego i bratanicą prymasa Polski kard. Mieczysława Ledóchowskiego.

W wieku 21 lat wstąpiła do klasztoru urszulanek w Krakowie, zgromadzenia założonego przez św. Anielę Merici w XVI w., a w 1889 r. złożyła pierwszą profesję zakonną. Następnie pracowała m.in. w Rosji i Skandynawii, prowadząc szkoły dla dziewcząt i ochronki dla osieroconych dzieci. W 1920 r. Urszula osiedliła się w Pniewach k. Poznania. Tam założyła nowe zgromadzenie – Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego, które kontynuowało życie w duchowości urszulańskiej, a działalność ewangelizacyjną podejmowało głównie poprzez pracę wychowawczą. Zgromadzenie to zatwierdził papież Benedykt XV 7 czerwca 1920 r.

W domu zgromadzenia w Pniewach w Wielkopolsce matka Urszula mieszkała i pracowała przez 19 lat, od 1920 do 1939 r. Do tego też domu wróciła w swoich relikwiach w. 1989 r. Tu również znajduje się duchowe centrum zgromadzenia, którego domy rozsiane są obecnie w 14 krajach świata.

Św. Urszula Ledóchowska zmarła w opinii świętości 29 maja 1939 r. podczas wizyty w domu generalnym w Rzymie. Beatyfikował ją bł. Jan Paweł II 20 czerwca 1983 r. w Poznaniu, a 18 maja 2003 r. ogłosił ją w Rzymie świętą.

***

– Św. Urszula Ledóchowska była człowiekiem ośmiu błogosławieństw – stwierdził bp Zdzisław Fortuniak wskazując na świętą założycielkę Zgromadzenia Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego jako na tę, która w swoim życiu naśladowała Chrystusa. Poznański biskup senior przewodniczył wieczorem 17 kwietnia w Sanktuarium św. Urszuli w Pniewach jubileuszowej Mszy św. – pierwszej z zaplanowanych podczas tegorocznych obchodów 150. rocznicy jej urodzin.

– W czasie tej Eucharystii inaugurującej jubileusz naszej Matki Założycielki, pragniemy wielbić Boga i Jemu dziękować za wielkie rzeczy, których dokonał w życiu św. Urszuli i które z pewnością pragnie kontynuować poprzez dziedzictwo pozostawione przez naszą Matkę nam i całemu Kościołowi – zaznaczyła na początku liturgii matka generalna zgromadzenia Franciszka Sagun.

– Świętując 150. rocznicę urodzin św. matki Urszuli przebiegamy drogi jej życia, przyglądamy się bogactwu jej osobowości, ale patrzymy też na to, co po sobie pozostawiła – zauważył natomiast w homilii bp Fortuniak odnosząc się do biografii świętej, która, jak podkreślił, „była człowiekiem ośmiu błogosławieństw”.

– Kiedy chrześcijanie naśladują Chrystusa stają się błogosławieni, czyli szczęśliwi, bo są otoczeni szczególną troską Boga, który umacnia, pociesza, udziela miłosierdzia i wzywa do siebie – tłumaczył kaznodzieja.

Po zakończonej liturgii św. Urszula Ledóchowska w znaku relikwii wyruszyła w wędrówkę po domach rodzin, które ją do siebie zaprosiły. Peregrynacja ta rozpoczęła się w domu macierzystym będącym duchowym centrum zgromadzenia, w którym matka założycielka mieszkała i pracowała w latach 1920-1939. Do tego też domu wróciła w swoich relikwiach w 1989 r.