Odsłonięcie wyremontowanych kwater wojennych żołnierzy września 1939 roku

W rocznicę kapitulacji Twierdzy Modlin na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach odbyła się uroczystość odsłonięcia i poświęcenie wyremontowanych kwater wojennych żołnierzy wojny obronnej 1939 r. Kwaterę poświęcił ks. płk Kryspin Rak, wikariusz generalny biskupa polowego.

Na cmentarz wojskowy przybyli m.in. Konstanty Radziwiłł, wojewoda mazowiecki, Wojciech Labuda, pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. ochrony miejsc pamięci, Leonard Kapiszewski, prezes Federacji Stowarzyszeń Weteranów i Sukcesorów Walk o Niepodległość RP, Jacek Kowalski, burmistrz Nowego Dworu Mazowieckiego, Ewa Kruk, zastępca dyrektora Cmentarzy Komunalnych w Warszawie oraz Patryk Markuszewski, prezes Fundacji „Nie zapomnij o nas, Powstańcach Warszawskich”.

List od premiera Mateusz Morawieckiego odczytał Wojciech Labuda. Premier podkreślił, że wyremontowanie kwatery żołnierzy września 1939 r. i obrońców Twierdzy Modlin „wynika nie tylko z potrzeby serca, ale również naszego zobowiązania wobec przyszłych pokoleń”. Podkreślił, że przez wiele lat ta powinność nie została wypełniona. „Jako spadkobiercy narodowej tradycji, depozytariusze polskiego dziedzictwa wolności jesteśmy to winni naszym bohaterom”, napisał. Dodał, że dbałość o historię jest ważnym elementem budowania tożsamości historycznej narodu.

Konstanty Radziwiłł podziękował osobom i instytucjom, które doprowadziły remont kwatery do końca. – Bardzo się cieszę, że to co było zaniedbane i zapomniane dzisiaj odzyskuje nowy blask i cieszę się, że przywracając imiona bezimiennym bohaterom budujemy tę wspólną pamięć. W ten sposób oddajemy hołd tym, dzięki którym istniejemy – powiedział. Wojewoda mazowiecki zaapelował, aby nasza pamięć o żołnierzach września 1939 r. nie ograniczyła się do otwarcia kwatery, ale także do refleksji nad imponderabiliami życia społecznego, wokół których powinniśmy być zjednoczeni.

Burmistrz Jacek Kowalski przypomniał słowa z ostatniego rozkazu gen. Wiktora Thommée, obrońcy Twierdzy Modlin. „Upaść może naród każdy, ale zginąć tylko nikczemny”. – My, Polacy zdajemy sobie sprawę z tego, że nie zginiemy. Musiało minąć kilkadziesiąt lat, żeby słowa tego ostatniego rozkazu, testament w nich zawarty i zadanie dla nas mogło być zrealizowane. Patryk, Markuszewski, prezes Fundacji „Nie zapomnij o nas, Powstańcach Warszawskich” przypomniał, że wśród pochowanych w kwaterze osób, znajdują się m.in. żołnierze września wywodzący się z Legionów Polskich i wojny polsko-bolszewickiej. Wymienił m.in. płk. Stanisława Królickiego, jednego z najwybitniejszych polskich kawalerzystów, odznaczonego trzykrotnie Krzyżem Virtuti Militari i pięciokrotnie Krzyżem Walecznych. – Dziś z dumą i wzruszeniem możemy powiedzieć, że przywróciliśmy o nich pamięć i zobowiązujemy się do dbania o nią – powiedział.

Modlitwę poświęcenia kwatery odmówił ks. płk Kryspin Rak, wikariusz generalny biskupa polowego. – Wszechmogący, wieczny Boże, Ty nigdy nie zapominasz o tych, którzy służąc Ojczyźnie oddali swoje życie, a Twoje słowo uświęca wszystko. Prosimy Cię, ześlij swoje błogosławieństwo na te kwatery wojenne żołnierzy Wojska Polskiego, którzy polegli w obronie Ojczyzny we wrześniu 1939 r. – modlił się kapelan, błogosławiąc odnowione groby. Zebrani odmówili także modlitwę w intencji zmarłych i poległych żołnierzy września. Psalm 23 zaśpiewał Michael Schudrich, Naczelny Rabin Polski.

Uroczystość zakończyło złożenie kwiatów przez delegacje biorące udział w uroczystości.

Kwatery wojenne żołnierzy Wojska Polskiego, którzy polegli we wrześniu 1939 r. są zlokalizowane na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie(C25 i C27). Znajdują się obok pomnika upamiętniającego żołnierzy i mieszkańców Warszawy poległych w wojnie obronnej 1939 r. W obu kwaterach pochowanych jest ponad 900 żołnierzy poległych w obronie Warszawy i Twierdzy Modlin.

Po długim procesie weryfikacji, do znanej listy 518 nazwisk, udało się dodać i trwale upamiętnić na nowych pomnikach nazwiska ponad 100 żołnierzy, w tym 13 narodowości żydowskiej. W kwaterze wzniesiono kilkaset nowych pomników z granitu – krzyży i macew zwieńczonych symbolami orła wojskowego.