Odsłonięto pomnik „Kobietom Powstania Warszawskiego”

Pomnik „Kobietom Powstania Warszawskiego” odsłonięto 2 października przy wejściu do Ogrodu Krasińskich przy Pałacu Rzeczypospolitej. Monument poświęcił ks. ppor. Andrzej Bawer, wikariusz katedry polowej. 2 października, w rocznicę podpisania układu o zaprzestaniu walk w Warszawie przez przedstawicieli Komendy Głównej AK, obchodzony jest Dzień Pamięci o Cywilnej Ludności Powstańczej Warszawy, ustanowiony przez Sejm w 2015 r.

Wykonany z brązu pomnik przedstawia naturalnej wielkości postacie trzech, trzymających się za ręce kobiet, z których środkowa nosi opaskę powstańczą na przedramieniu. Autorką projektu jest Monika Osiecka.

Uroczystość rozpoczęło odśpiewanie Mazurka Dąbrowskiego i odegranie Hejnału Warszawskiego. List od Prezydenta RP Andrzeja Dudy odczytała doradca prezydenta Barbara Fedyszak-Radziejowska. „Łącząc się z państwem pochylam głowę, składając hołd kobietom Powstania Warszawskiego. Niech ten nowo odsłonięty pomnik będzie znakiem pamięci o losie i bólu, których doznały dla miłości Ojczyzny, rodaków i swoich najbliższych”, napisał prezydent.

Wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska podkreśliła, że pomnik będzie przypominał o tym, że „historię naszego kraju tworzyły także kobiety i ich rola jest ogromna”. – Mam nadzieję, że warszawiacy i odwiedzający nasze miasto goście przechodząc obok tego pomnika, pomyślą o bohaterskich warszawiankach i warszawiakach – powiedziała.

Jerzy Mindziukiewicz, wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich przypomniał, że kobiety w Powstaniu Warszawskim stanowiły niezwykle ważną cześć wszystkich biorących udział w walkach oddziałów. Według walczących wspierało ok. 7000 kobiet. – One walczyły bez broni, ale wszyscy powstańcy twierdzą, że nie wyobrażają sobie działalności konspiracyjnej i walk powstańczych bez nich – powiedział. Wyraził wdzięczność w imieniu powstańców warszawskich za wybudowanie tego pomnika, „znaku pamięci i wdzięczności dla kobiet polskich”.

Rafał Szczepański, prezes Fundacji Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego powiedział, że pomnik „niesie przesłanie pacyfistyczne”. – Największymi ofiarami każdej wojny są osoby cywilne, a szczególnie kobiety. W Powstaniu doświadczyły ogromnych cierpień, były poddawane torturom, odzierane z godności, gwałcone, a potem często zabijane. Przez całe lata mało się o tym mówiło. Gen. Zbigniew Ścibor-Rylski kilka lat temu w imieniu powstańców przeprosił ludność cywilną za te cierpienia, bo on widział tę tragedię. Zostawił nam testament, który realizujemy – podkreślił. Dodał, że inicjatorem pomnika był zmarły przed kilkoma dniami Zbigniew Galperyn „Antek”, prezes Związku Powstańców Warszawskich. Zapowiedział, że w przyszłym roku, w rocznicę śmierci „Antka” odsłonięta zostanie tablica pamiątkowa na jego cześć.

Pomnik odsłonili powstańcy warszawscy, Barbara Fedyszak-Radziejowska, Małgorzata Kidawa-Błońska, wiceprezydent Warszawy Renata Kaznowska, przewodnicząca Ewa Malinowska-Grupińska, prezes Rafał Szczepański oraz Grzegorz Kiełpsz, prezes Polski Związek Firm Deweloperskich, który sfinansował prace nad pomnikiem.

Pomnik pobłogosławił ks. ppor. Andrzej Bawer, wikariusz katedry polowej. – Wdzięczność jest przejawem duchowej kultury człowieka, a zarazem pamięci o otrzymanym dobru. Wszyscy jesteśmy dłużnikami Boga, który dał nam istnienie. Wszyscy też jesteśmy dłużnikami tych, którzy uczyli nas najwyższych wartości. Wspominając kobiety, które brały udział w Powstaniu Warszawskim, pragniemy utrwalić w sercach naszą wdzięczność i pamięć o nich – mówił ks. Bawer. Wraz z nim modlili się przedstawiciele duszpasterstw ewangelickiego i prawosławnego oraz mufti Muzułmańskiego Związku Religijnego.

Uroczystość zakończyła ceremonia złożenia kwiatów pod pomnikiem.

Pomnik „Kobietom Powstania Warszawskiego” jest trzecim upamiętnieniem zrealizowanym przez Fundację Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego we współpracy ze Związkiem Powstańców Warszawskich i Polskim Związkiem Firm Deweloperskich. Dwa poprzednie to pomnik gen. Zbigniewa Ścibora-Rylskiego „Motyla”, prezesa Związku Powstańców Warszawskich, odsłonięty w 2019 r. w parku im. Marszałka Rydza-Śmigłego oraz pomnik Stanisława Jankowskiego „Agatona”, powstańca i architekta, odsłonięty w ubiegłym roku u zbiegu Karowej i Browarnej.

Fot. Krzysztof Stępkowski (Ordynariat Polowy)