Odsłonięto pomnik wybitnego polskiego etnografa

W mieście Shiraoi w południowo-zachodniej części wyspy Hokkaido odsłonięto pierwsze w Japonii popiersie wybitnego polskiego etnografa Bronisława Piłsudskiego (1866-1918).

Badał on kultury ludów tubylczych Dalekiego Wschodu, w tym zwyczaje zamieszkującego Sachalin i północną wyspę Japonii ludu Ajnu. Ufundowane przez polski rząd popiersie stanęło na terenie muzeum Ajnu w mieście Shiraoi, gdzie w 1902 roku Bronisław Piłsudski prowadził badania etnograficzne.

Uwieńczeniem ceremonii było zorganizowane w sali konferencyjnej Uniwersytetu Hokkaido sympozjum „Osiągnięcia Bronisława Piłsudskiego – badacza kultury Ajnów”. Wzięli w nim udział naukowcy z Polski i Japonii oraz Dyrektor Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku Krzysztof Jaraczewski.

Aby uczcić dorobek naukowy Piłsudskiego ubrany w rodzimy strój potomek Ajnu, pracownik muzeum przeprowadził tradycyjną ceremonię powiadomienia bóstw w niebie „kamuinori”. W uroczystości odsłonięcia popiersia zasłużonego polskiego etnografa udział wzięli m.in. minister kultury i dziedzictwa narodowego RP Bogdan Zdrojewski, ambasador RP w Japonii Cyryl Kozaczewski oraz dyrektor Muzeum Ajnów Masahiro Nomoto.

Na Sachalinie Piłsudski poślubił ajnuską kobietę Chuhsammę i miał z nią dwoje dzieci. Po utraceniu przez Japonię kontroli nad południowym Sachalinem po drugiej wojnie światowej dzieci Piłsudskiego wraz z mieszkającymi tam Ajnami zostały zmuszone do przeprowadzenia się na wyspę Hokkaido i w ten sposób zostali Japończykami.

W ceremonii odsłonięcia popiersia wziął m.in. udział 58-letni wnuk Bronisława Piłsudskiego Kazuyasu Kimura, który wyraził zadowolenie z uznania dorobku naukowego dziadka. „Dziś jestem tu sam, ale następnym razem przyjadę tu z rodziną” – powiedział prasie japońskiej Kimura, który jest ojcem trzech córek.

Bronisław był starszym bratem marszałka Józefa Piłsudskiego. W 1887 roku za domniemany udział w spisku dotyczącym zamachu na cara Aleksandra III został skazany na śmierć. Wyrok został zamieniony na 15-letnią zsyłkę na Sachalin, miejsce katorgi na najgroźniejszych przestępców. Po śmierci cara w wyniku amnestii karę zamieniono na dożywotni zakaz opuszczania Dalekiego Wschodu.

Bronisław Piłsudski należy do najwybitniejszych na świecie etnografów, który napisał pierwszy słownik języka Ajnu, zajmował się badaniami folklorystycznymi, antropologicznymi i religijnymi ludów tubylczych Dalekiego Wschodu. Jako jedyny etnograf nagrał na fonograf ajnuskie obrzędy. W materiałach do studiów o języku i folklorze ludu Ajnu Bronisław przyznał, że jego emocjonalne zaangażowanie w badania kultury Ajnu wynikały z tęsknoty do własnego kraju. Los przywiązanych do tradycji Ajnów przypominał mu los Polaków.