Ogólnopolska Pielgrzymka Nauczycieli i Wychowawców

Pod hasłem „W imię przyszłości kultury” W dniach 1-2 lipca odbędzie się Ogólnopolska Pielgrzymka Nauczycieli i Wychowawców na Jasną Górę. Pielgrzymki te odbywają się od 1937 r. Od 1971 r. pedagogom towarzyszył kard. Karol Wojtyła, po raz ostatni – 2 VII 1978 r.

W ramach pielgrzymki odbędzie się sympozjum ewangelizacyjne. O kulturze jako sposobie bycia człowieka w świecie mówić będzie prof. Henryk Kiereś z KUL. Temat przyszłości kultury polskiej i chrześcijańskiej w świecie odwróconym na opak podejmie ks. Henryk Zieliński, redaktor naczelny tygodnika „Idziemy”. Natomiast o tym, że wszelkie prawo ustanawia się ze względu na człowieka wykład wygłosi ks. prof. dr hab. Franciszek Longchamps de Bérier z UJ.

2 lipca będzie sprawowana Msz św. na jasnogórskim szczycie o godz. 12.00.

Dwudniowy czas modlitewno-formacyjny zakończy nabożeństwo rozesłania w Kaplicy Matki Bożej.

Pielgrzymki polskich nauczycieli na Jasną Górę trwają od 1937 r. Już w latach trzydziestych środowiska katolickich pedagogów drążyła myśl zorganizowania Ogólnopolskiej Pielgrzymki na Jasną Górę. Rodziła się ona zarówno w grupach sodalicyjnych, jak i w Stowarzyszeniu Chrześcijańsko-Narodowym Nauczycieli. Zdawano sobie sprawę z małego zaangażowania religijnego polskiej inteligencji nastawionej antyklerykalnie i ulegającej prądom laicyzacji. W szkolnictwie prowadziło to również do antagonizmów, a nawet szykanowania nauczycieli bardziej aktywnych na polu religijnym. Nie bez znaczenia była w tym względzie rywalizacja organizacji nauczycielskich. Te zaś antagonizmy próbowały wygrywać władze państwowe w ramach przeprowadzanych reform szkolnictwa. W tej sytuacji nauczyciele katoliccy przyjmowali często bierną postawę. Ze strony prasy liberalnej nie brakło propagandy przeciwko pielgrzymce. Stąd też nawet utworzony w 1937 r. Komitet Główny Pielgrzymki nie był pewien przedsięwzięcia i planowano odłożenie jej do następnego roku.

Rozstrzygającą rolę odegrała tutaj Akcja Katolicka, która jako temat główny swojej pracy w 1937 r. podjęła sprawę wychowania katolickiego i szkoły. W ten sposób społeczeństwo polskie zostało zainteresowane tą problematyką, co uznano za sprzyjającą okoliczność dla zorganizowania Ogólnopolskiej Pielgrzymki Nauczycieli. Ta oddolna inicjatywa musiała zyskać aprobatę Episkopatu Polski i ostatecznie 23-24 czerwca 1937 r. odbyła się I Ogólnopolska Pielgrzymka Nauczycieli na Jasną Górę. Ok. 20 tys. nauczycieli wypowiedziało rotę ślubowań. W Rocie ślubowań ułożonej przez biskupa Antoniego Szlagowskiego podkreślone zostały takie zadania jak obowiązek obrony religii katolickiej i Kościoła, obowiązek podniesienia etyki zawodowej do poziomu ewangelicznego oraz wychowania i nauczania w duchu zasad katolickich.

Te tradycje nauczyciele starali się kontynuować po II wojnie światowej. Z czasem utworzyła się przy Instytucie Prymasowskim na Jasnej Górze zwarta grupa nauczycieli, która służyła pomocą w organizowaniu pielgrzymek pedagogów i nauczycieli w małych grupach, m.in. na całonocne czuwania w Kaplicy Matki Bożej. W 300 – rocznicę ślubów króla Jana Kazimierza, 26 VIII 1956 r., katoliccy nauczyciele czynnie włączyli się w Jasnogórskie Śluby Narodu, złożone pod nieobecność uwięzionego w Komańczy Prymasa Polski.

Po powrocie z uwięzienia kard. Wyszyński stanął na czele pielgrzymek pedagogów. Szczególnie ważnym owocem Ogólnopolskiej Pielgrzymki w 1956 r. było powołanie Krajowego Duszpasterstwa Nauczycieli i Wychowawców z duszpasterzem ks. Januszem Tarnowskim i opiekunem ze strony Episkopatu Polski, bp. Janem Wosińskim. Zadaniem tego dzieła było, oprócz corocznych ogólnopolskich pielgrzymek na Jasną Górę, inspirowanie i prowadzenie pracy duszpasterskiej w tej grupie stanowo – zawodowej. We wszystkich diecezjach powołano referentów ds. duszpasterstwa nauczycieli i pedagogów.

30 VI 1957 r. przybyło na Jasną Górę 10 tys. nauczycieli i wychowawców. Podczas Mszy św. Prymas Wyszyński ze szczytu Jasnej Góry dziękował w homilii za dzielną postawę religijno-patriotyczną w trudnych latach tzw. błędów i wypaczeń. Nauczyciele ponowili Jasnogórskie Ślubowania Narodu z 26 sierpnia 1956 r.

W czasie Soboru Watykańskiego II formacja nauczycieli została ukierunkowana na pogłębienie świadomej odpowiedzialności za Kościół.

Od 1971 r. dorocznym pielgrzymkom nauczycieli przewodniczył kard. Karol Wojtyła. Po raz ostatni uczestniczył w tej pielgrzymce 2 VII 1978 r.

Odpowiedzialność za duszpasterstwo nauczycieli przejmowali: kard. Franciszek Macharski, bp Edward Materski, abp Stanisław Ziółek, ks. prof. Jan Kowalski, bp Edward Dajczak i bp Piotr Turzyński.

Pielgrzymki Nauczycieli na Jasną Górę stanowią przede wszystkim okazję do pogłębiania życia religijnego. Obok modlitwy towarzyszą im także wykłady, konferencje, wygłaszane przez specjalistów, które ułatwiają głębsze, teologiczne spojrzenie na konkretną polską sytuację społeczną i zawodową.

Mniej typową formą duchowego i zawodowego doskonalenia pedagogów są od 27 lat „Warsztaty w Drodze”. Ruch zrodził na Ziemi Lubuskiej z inicjatywy pedagogów z tamtejszego Duszpasterstwa Nauczycieli.

„Warsztaty w Drodze” to przede wszystkim doskonalenie zawodowe w formie pieszej pielgrzymki nauczycieli na Jasną Górę zatwierdzone przez MEN. Pierwszy przewodnik ks. Eugeniusz Jankiewicz nazywał tę pielgrzymkę „ogólnopolską radą pedagogiczną”.

Pielgrzymka wyrusza z diecezji zielonogórsko-gorzowskiej do Częstochowy w sierpniu.