Opactwo Westminsterskie – kościół koronacyjny królów Anglii

Historyczne Opactwo Westminsterskie w sercu Londynu jest miejscem, które w tych dniach szczególnie skupia na sobie uwagę świata: tam bowiem 6 maja odbędą się uroczystości koronacyjne króla Karola III.

Opactwo Westminsterskie jest kościołem koronacyjnym królów Anglii od czasu przejęcia władzy przez Normanów w 1066 roku. Jak wynika z zapisów kościelnych, Karol III będzie 40. panującym monarchą, który zostanie tam koronowany. Poprzednie uroczystości koronacyjne jego matki, królowej Elżbiety II, odbyły się w 1953 roku.

Dawny kościół klasztorny benedyktynów jest jednym z najbardziej zabytkowych miejsc kultu w kraju przesiąkniętym historią. Do 1790 roku pochowano tu ponad 100 królów. To, że we wspaniałej gotyckiej budowli odbywają się również królewskie śluby, jest jednak zjawiskiem stosunkowo nowoczesnym: odbyło się tu zaledwie 15 takich ceremonii.

Obecny wygląd kościoła sięga czasów króla Henryka III. W 1245 roku zlecił on wybudowanie nowego budynku dla istniejącego już we wczesnym średniowieczu kościoła opactwa. Henryk III zażyczył, aby nową świątynię w budować w bardzo nowoczesnym wówczas stylu francuskiego gotyku katedralnego. Znaczna część prac budowlanych została ukończona do konsekracji kościoła w 1269 roku, ale nawa została ostatecznie ukończona dopiero w 1506 roku. Po II wojnie światowej naprawiono zniszczenia spowodowane przez niemieckie bomby w maju 1941 roku.

W średniowieczu w Opactwie Westminsterskim niedaleko Tamizy odbywały się sesje parlamentarne. Przechowywano tu również skarb koronny. W 1540 roku, w trakcie anglikańskiej secesji króla Henryka VIII od Rzymu, a ostatecznie w 1559 roku, klasztor został rozwiązany. Do dziś przetrwała jednak jedna tradycja: utrzymywany tu benedyktyński rytm modlitwy. Co godzinę w licznie odwiedzanym obiekcie na minutę zapada cisza.

Oficjalna nazwa kościoła to właściwie „Collegiate Church of St. Peter, Westminster” – „Kolegiata św. Piotra, Westminster”. Nazwa „Westminster” może jednak wprowadzać w błąd: anglikański kościół koronacyjny często mylony jest z katedrą westminsterską, od początku XX wieku kościołem biskupim rzymskokatolickiego arcybiskupa Westminsteru i głównym kościołem katolickim dla Anglii i Walii.

Opactwo Westminsterskie ma status tzw. własnego kościoła króla – „Royal Peculiar” – i dlatego nie podlega diecezji. Jego główny duchowny, dziekan Westminsteru, jest mianowany bezpośrednio przez monarchę. Atrakcją wewnątrz kościoła jest używany od wieków tron koronacyjny królów szkockich.

Honorowe groby mają tu liczni brytyjscy mężowie stanu, poeci, muzycy i naukowcy (ostatnio w 2018 roku geniusz fizyki Stephen Hawking). W Poets’ Corner (zakątku poetów) w południowym skrzydle są pochowani znani pisarze, tacy jak Geoffrey Chaucer, Charles Dickens i Rudyard Kipling czy kompozytor George Friderich Händel.

Inni, jak William Shakespeare, John Keats, Robert Burns czy Lord Byron, zostali uhonorowani kamieniem pamiątkowym. Wyróżnienie w Poets’ Corner jest traktowane jako przyjęcie na Olimp literatury brytyjskiej. W 2013 roku, w 50. Rocznicę śmierci, do tego grona dołączył Clive Staples Lewis (1898-1963), autor cyklu siedmiu powieści fantasy „Opowieści Narnii”.

Opactwo Westminsterskie słynie również z portalu wejściowego. Oprócz przedstawień czterech cnót chrześcijańskich: prawdy, sprawiedliwości, miłosierdzia i pokoju, znajdują się w nim również rzeźby dziesięciu męczenników XX wieku z różnych wyznań chrześcijańskich, wśród nich są św. Maksymilian Kolbe, Martin Luther King, Oscar Romero i Dietrich Bonhoeffer.