Otwarto wystawę o XVIII-wiecznym instrumentarium kapel Jasnej Góry i Poznania

Wystawę prezentującą barokowe rękopisy muzyczne oraz instrumentarium dwóch wybitnych zespołów muzycznych tego czasu – kapeli klasztoru oo. Paulinów na Jasnej Górze oraz poznańskiej kapeli kościoła św. Marii Magdaleny – otwarto 30 grudnia w Muzeum Narodowym w Poznaniu.

– Miejscami, które sprzyjały polskiej twórczości lokalnej, w przeciwieństwie do dworu królewskiego czy dworów magnackich, były ośrodki kościelne – zarówno zakonne, jak i diecezjalne – mówi KAI Aleksandra Sobocińska. Rzecznik prasowy Muzeum Narodowego w Poznaniu podkreśla, że w XVIII-wiecznej Polsce rządzonej przez Sasów oraz Stanisława Augusta Poniatowskiego preferowano kompozytorów francuskich, włoskich czy niemieckich. Lokalna twórczość muzyczna mogła rozwijać się dzięki wsparciu miejskich włodarzy. – W kapelach klasztornych czy parafialnych nie tylko zatrudniano muzyków, ale i dbano o ich edukację, kupowano instrumentarium i zapewniano codzienną egzystencję – zauważa Sobocińska. Typowym zespołem działającym przy parafii, a wspieranym przez władze miejskie, była m.in. poznańska kapela kościoła św. Marii Magdaleny.

Na wystawie w Muzeum Narodowym będzie można obejrzeć rękopisy muzyczne, które stanowiły jej repertuar i zachowały się do naszych czasów w Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu. Najstarsze pochodzą z lat 60. XVIII w. Instrumenty, którymi posługiwał się poznański zespół, zostały odtworzone na podstawie kolekcji Muzeum Instrumentów Muzycznych. – Z jedynego dostępnego jeszcze w latach 50. XX w. spisu inwentarza kościelnego z 1748 r. dowiadujemy się, że były to: organy, pozytyw, skrzypce, wiola, trąbki, waltornie i kotły – mówi Sobocińska.

Na ekspozycji zostaną też zaprezentowane instrumenty niezwykle cenne, bo te, które rzeczywiście były używane przez muzyków kapeli jasnogórskiej. – Podstawową obsadę instrumentalną w kompozycjach jasnogórskich stanowiło tzw. Kirchentrio, w którego skład wchodziły pierwsze i drugie skrzypce oraz grupa basso continuo. Tę basową partię z zaznaczonymi za pomocą cyfr nad nutami współbrzmieniami mogły wykonywać różne zestawy instrumentów: organy, organy i violone, organy i wiolonczela, organy i fagot oraz inne możliwe zestawienia wymienionych instrumentów – opowiada rzecznik Muzeum Narodowego w Poznaniu. Ważną funkcję pełniły też trąbki: grano na nich fanfary podczas odsłaniania Cudownego Obrazu Matki Boskiej oraz wykonywano tzw. ganki – pieśni i hymny rozbrzmiewające z wieży bazyliki jasnogórskiej.
Oprócz instrumentów zwiedzający wystawę obejrzą też rękopisy muzyczne zachowane w Archiwum oo. paulinów na Jasnej Górze.

Wystawa „W służbie sacrum… Z kultury muzycznej Jasnej Góry i Poznania w XVIII wieku” współorganizowana jest przez klasztor oo. Paulinów na Jasnej Górze i Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu.
Ekspozycja w Muzeum Narodowym czynna będzie do 10 marca 2013 r.