„Palace” – Katownia Podhala zostało nowym oddziałem Muzeum Tatrzańskiego

„Palace” zwane Katownią Podhala z okresu II wojny światowej zostało dziś oficjalnie otwarte jako oddział Muzeum Tatrzańskiego. To tutaj był przesłuchiwany m.in. bł. ks. Piotr Dańkowski. Wydarzenie rozpoczęło się uroczystą Mszą św. w kościele Św. Krzyża w Zakopanem. Liturgii przewodniczył ks. infułat Stanisław Olszówka.

Eucharystii, w czasie której modlono się w intencji bohaterów walczących za wolność naszej ojczyzny, współprzewodniczył także ks. Władysław Zązel, kapelan Związku Podhalan, a także inni kapłani z terenu Zakopanego.

Na uroczystości otwarcia budynku Muzeum Palace zebrali się parlamentarzyści, przedstawiciele władz samorządowych, duchownych oraz licznych instytucji i stowarzyszeń, a także miłośnicy i przyjaciele Muzeum.

Po wspólnej modlitwie uczestnicy przeszli na plac przed budynkiem Muzeum Palace, gdzie rozpoczęło się oficjalne otwarcie. Przybyłych gości powitał dyrektor Muzeum Tatrzańskiego Michał Murzyn. – Oddział naszego muzeum będzie miejsce pamięci, miejscem ze stałą ekspozycją, ale przede wszystkim miejscem, które ma budzić refleksje – powiedział. Zapewnił, że górale nigdy nie zapomną o historii tego miejsca. – Będzie ona przekazywana następnym pokoleniom – mówił dyrektor placówki.

Podczas uroczystości wspomnieniami z czasów wojny podzielili się Barbara Grocholska Kurkowiak, Stefania Hajdukiewicz i Józef Pitoń. Towarzyszyli im w strojach regionalnych młodzi górale, potomkowie ofiar nazistowskiego systemu. Kolejnym ważnym akcentem wydarzenia było przekazanie na ręce dyrektora Muzeum Tatrzańskiego Michała Murzyna kluczy oraz księgi więźniów, które wręczyli burmistrz Leszek Dorula.

Historię przejęcia dawnej Katowni Podhala z rąk prywatnego właściciela przypomniał burmistrz Leszek Dorula i Lucyna Galica-Jurecka, córka więźnia Palace. Budynek w 2017 r. został zakupiony przez miasto. Wcześniej był tam pensjonat. 9 mln zł na zakup budynku przeznaczyła ówczesna premier Beata Szydło, a całkowita cena zakupu wyniosła 11,5 mln zł.

Na zakończenie odczytano Apel Poległych oraz oddano salwę honorową. Zwieńczeniem uroczystości było złożenie kwiatów i uroczyste przecięcie wstęgi oraz poświęcenie budynku przez dziekana zakopiańskiego ks. Bogusława Filipiaka.

Wystawa stała, na której zaprezentowana zostanie opowieść o skomplikowanych losach mieszkańców Podtatrza w trakcie niemieckiej okupacji zostanie zaprezentowana jeszcze przed Świętami Wielkanocnymi – 27 marca.

Wieczorem odbył się koncert pieśni patriotycznych. Na scenie pojawiła się Anna Malacina-Karpiel i zespół Holeviaters. Był też wykład dr Dawida Golika z Instytutu Pamięci Narodowej. Fasadę budynku oświetlono w barwach narodowych.

Od listopada 1939 roku, w „Palace” przy ul. Chałubińskiego 7, niedaleko dworca PKP, znajdowała się siedziba Gestapo, a piwnice zostały zaadoptowane na cele więzienne. Przez „Palace” zwane „Katownią Podhala” przeszło kilka tysięcy Polaków. Większość męczono, ok. 250 osób zabito na miejscu, wielu kierowano do innych więzień i obozów koncentracyjnych.

Wśród więźniów „Palace” byli m.in. bł. ks. Piotr Dańkowski, Franciszek Gajowniczek, Kurierzy Tatrzańscy – Stanisław Marusarz, Helena Marusarzówna, Bronisław Czech, a także dr Wincenty Galica, Marian Polaczyk i Władysław Szepelak, z których inicjatywy w 1994 r. w podziemiach powstało niewielkie muzeum prowadzone przez Stowarzyszenie Muzeum Walki i Męczeństwa „Palace”. Kilka godzin w „Palace” spędził też na przesłuchaniach młody duchowny ks. Stefan Wyszyński, późniejszy Prymas Polski.

Galeria zdjęć (11 zdjęć)