Papież o potrzebie nowego paktu społecznego na rzecz godnej i zrównoważonej pracy

Papież wezwał do nowego zaangażowania na rzecz sprawiedliwej, zrównoważonej i godnej pracy dla wszystkich ludzi. „Przyszłość pracy leży w ochronie stworzenia oraz we wzajemnej ludzkiej trosce i solidarności”, podkreślił Franciszek przemawiając do uczestników konferencji pt. „Opieka to praca, praca to opieka”. Zorganizowała ją watykańska Dykasteria ds. Integralnego Rozwoju Człowieka i Międzynarodowa Katolicka Komisja Migracyjna (ICMC). Katoliccy i niekatoliccy eksperci z całego świata biorą udział w debacie na temat godności pracy i globalnych zmian, a także wyzwań w tej dziedzinie.

„Wymaga to globalnej zmiany postawy, w której wszyscy powinni uczestniczyć” – podkreślił papież i dodał: „Świat potrzebuje odnowionego zaangażowania, nowego paktu społecznego, który łączy nas – zarówno starsze, jak i młodsze pokolenia – na rzecz integralności stworzenia oraz solidarności i wzajemnej ochrony we wspólnocie ludzkiej”.

W obronie praw podstawowych

W przemówieniu papież wyznał, że jeśli chodzi o jedną z jego serdecznych trosk –  sprawiedliwość społeczną – jest ona ważna dla papieży, ale „nie jest akceptowana przez liberalną gospodarkę głównego nurtu”. Sam wielokrotnie wzywał do zmian w globalnej gospodarce, w tym w swojej encyklice społecznej Laudato sì.  Zachęcił wszystkich, aby nie milczeli w tej dziedzinie, ale bronili podstawowych praw. „Rzeczywiście, w naszych dzisiejszych społeczeństwach istnieje ryzyko, że biernie akceptujemy to, co dzieje się wokół nas, albo z pewną obojętnością albo dlatego, że nie jesteśmy w stanie sformułować często złożonych kwestii i znaleźć na nie odpowiednich odpowiedzi. Oznacza to jednak, że pozwalamy na wzrost nierówności społecznych i niesprawiedliwości, w tym w odniesieniu do stosunków pracy i podstawowych praw pracowników. A to nie jest dobre!” – podkreślił Franciszek.

Głód – pomimo pracy i nadprodukcji

Franciszek często krytykował również fakt, że istnieje globalny kryzys żywnościowy pomimo pracy, a także nadprodukcji i marnotrawstwa w niektórych krajach. „W 2023 r. ponad 280 milionów ludzi w 59 krajach i kilku regionach zostało dotkniętych poważnym brakiem bezpieczeństwa żywnościowego” – powiedział Franciszek, powołując się na dane Światowego Programu Żywnościowego ONZ (WFP). I dodał: „Klęski żywiołowe i ekstremalne warunki pogodowe, zaostrzone przez zmiany klimatu, są innymi ważnymi czynnikami braku bezpieczeństwa żywnościowego, obok wstrząsów gospodarczych, które z kolei są powiązane ze strukturalnymi słabościami, takimi jak ubóstwo, wysoka zależność od importu żywności i słaba infrastruktura”.

Godność migrantów

Papież po raz kolejny zabrał głos w sprawie migrantów, którzy opuszczają swoje kraje w poszukiwaniu pracy lub uciekając przed przemocą i ubóstwem. „Ludzie ci są często postrzegani, częściowo z powodu uprzedzeń i niedokładnych lub ideologicznych informacji, jako problem i koszt dla narodu, podczas gdy w rzeczywistości poprzez swoją pracę przyczyniają się do rozwoju gospodarczego i społecznego kraju przyjmującego i kraju, z którego pochodzą” – powiedział Franciszek.

Zauważył, że podczas gdy wskaźniki urodzeń spadają w wielu bogatych krajach – „to każdy ma szczeniaczka, każdy, ale nie ma dzieci – migracja pomaga złagodzić ten trend”. Zwrócił uwagę, że migranci – w przeciwieństwie do populacji zachodnich krajów – nadal mają dzieci.

Wiele osób, które wyemigrowały z biednych do bogatych krajów i podjęły tam złą pracę, „nadal nie jest w pełni zintegrowanych i nie ma pełnych praw”, ubolewał papież. „Są 'obywatelami drugiej kategorii’ i są wykluczeni z dostępu do usług zdrowotnych, opieki, wsparcia, planów ochrony finansowej i usług psychospołecznych” – powiedział Franciszek..

Konferencja w siedzibie Dykasterii potrwa do piątku. Papież poradził uczestniczącym w niej ekspertom, aby zidentyfikowali „systemowe skargi”, a także wykorzystali „zasoby osobiste i instytucjonalne”, aby wprowadzić pozytywne zmiany we wspólnych wysiłkach na rzecz bardziej sprawiedliwej, zrównoważonej i humanitarnej pracy.