„Paraliż duszy. O głupocie w życiu i duchowości” Odbył się kolejny wykład z cyklu „Duchowość dla Warszawy”

„Paraliż duszy. O głupocie w życiu i duchowości” – tak brzmiał tytuł wykładu z cyklu „Duchowość dla Warszawy”, który odbył się z inicjatywy Akademii Katolickiej 20 lutego w auli Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi.

Prelegent, o. dr hab. Tomasz Gałuszka OP, prof. UP JPII, zachęcił licznie zgromadzonych słuchaczy do podjęcia autorefleksji nad nieczęsto podejmowanym tematem głupoty, gdyż w myśl św. Tomasza z Akwinu „nikt nie chce być głupi, ale wybiera rzeczy, które do głupoty prowadzą”. A człowiek został stworzony w mądrości, nosząc w sobie podobieństwo do Boga. Życie w raju, gdzie „głupoty nie było”, było życiem mądrym, gdyż człowiek miał świadomość celu (mądrość teoretyczna) i właściwie dobierał środki (mądrość praktyczna), aby ten cel osiągnąć. A celem jest poznanie Boga i zjednoczenie z Nim. Stąd „głupi są wszyscy ludzie, którzy nie poznali Boga” (por. Mdr 13,1).

Dominikanin precyzyjnie omówił cechy mądrości teoretycznej, do których należy wiedza (znajomość celu ostatecznego), porządkująca sprawność intelektu, pokój i wolność. Aby osiągnąć cel potrzebna jest również mądrość praktyczna, rozsądek, który pomaga w dobraniu właściwych środków.

Początki głupoty sięgają kuszenia demona, „inteligentnego głupca”, który podjął działanie, aby odsunąć człowieka od jego celu, wprowadzając w iluzoryczny świat pokusy (por. Rdz 3,4-5). Przyjmując postać węża, kusiciel zanegował Boże przykazanie i umiejętnie „rozmontował” w ludziach postawę bojaźni Bożej, która strzegła więzi miłości. Kolejnym kłamstwem było ukazanie Boga jako nie tego, który na człowieka czeka, ale czyha, postrzegając człowieka jako zagrożenie swojej chwały. Odłączając się od Boga, człowiek pozostał sam, a jego nadęte ego przysłoniło mu jego ostateczny cel. Człowiek wszedł w swoisty paraliż duchowy, który zatrzymał go w podążaniu do ostatecznego celu. Celem dla człowieka stał się on sam, doczesność, co w „Pochwale głupoty” Erazm z Rotterdamu ujął słowami „cóż jest szczęśliwszego niż to życie?”.

Głupota przejawia się poprzez wszystko to, co staje się zaprzeczeniem roztropności, czyli mądrości praktycznej. Ojciec Tomasz wymienił kolejno osiem środków, które pomagają by mądrze żyć (rozumność, pojętność, przewidywalność, oględność, uczenie się, ostrożność, pamięć, zapobiegliwość) oraz ich przeciwieństwa, które są przejawem nieroztropności (anarchia, gadulstwo jako przejaw powierzchowności, brak przewidywania, brak harmonii, niechęć do nauki, nieostrożność, brak pamięci i zapobiegliwości).

Ostatecznie najlepszym środkiem, który służy mądremu życiu i wystrzeganiu się głupoty jest trzymanie się Chrystusa i nieustanne kierowanie życia na jego ostateczny cel.

Po wykładzie prelegent odpowiadał na pytania słuchaczy. Akademia Katolicka zaprasza na następny wykład z cyklu „Duchowość dla Warszawy”, który odbędzie się w auli Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi 20 marca.

Galeria zdjęć (22 zdjęć)

Fot. Duchowość dla Warszawy