Patriarcha Bartłomiej wzywa do wrażliwości na niszczenie stworzenia

Módlmy się o szybkie przezwyciężenie skutków kryzysu sanitarnego i oświecenie z nieba rządów całego świata, aby zmieniły swe podejście do gospodarki i wykorzystywania zasobów naturalnych – napisał patriarcha konstantynopolski Bartłomiej w orędziu na Światowy Dzień Modlitwy o Ochronę Dzieła Stworzenia. Ustanowił go Franciszek w liście z 6 sierpnia 2015, wyznaczając jego datę na 1 września, równolegle z podobnym dniem, istniejącym już wcześniej w Kościele prawosławnym. Była to papieska odpowiedź na propozycję metropolity Pergamonu Jana, wyrażoną przy okazji prezentacji encykliki „Laudato si’” z 2015. Jest to więc wspólna inicjatywa katolicko-prawosławna a nawet ogólnochrześcijańska.

Ten oficjalny Dzień Modlitwy o Środowisko Naturalne również w tym roku odbywa się w sytuacji, gdy ludzkość staje twarzą w twarz z intensywnymi zjawiskami atmosferycznymi z powodu postępujących zmian klimatycznych, katastrofalnych powodzi i pożarów na całej kuli ziemskiej oraz pandemii koronawirusa i jego skutków społecznych i gospodarczych – stwierdził na początku autor orędzia. Zauważył, że ograniczenia w poruszaniu się i w produkcji biomechanicznej doprowadziły do zmniejszenia się substancji szkodliwych i wydzielania się gazu, ale też „stanowiły znaczącą naukę w sprawie wzajemnego powiązania każdej rzeczy na świecie i wzajemnego przenikania się wszystkich wymiarów życia”.

„Raz jeszcze okazało się, że inicjatywy ekologiczne Patriarchatu Ekumenicznego, będące rozszerzeniem teologii i tradycji liturgicznej Kościoła, idą w parze ze stwierdzeniami nauki i zachętami ze strony ekspertów do wielostronnej mobilizacji na rzecz ochrony środowiska naturalnego” – głosi dokument patriarszy. Wzywa do modlitwy o szybkie przezwyciężenie skutków kryzysu sanitarnego i oświecenie z nieba rządzących całego świata, aby nie wracali do tych zasad życia gospodarczego, produkcji i spożycia oraz nadmiernego wykorzystywania zasobów naturalnych, które obowiązywały przed pandemią.

Bartłomiej życzył także, aby położyć kres „szerzeniu pseudonaukowych uwag nt. rzekomego zagrożenia ze strony szczepionek przeciw Covidowi-19, oczernianiu ekspertów i niezrównoważonemu niedocenianiu powagi tej choroby”. Wyraził przy tym ubolewanie, że niestety podobne poglądy szerzy się również w odniesieniu do zmian klimatycznych, ich przyczyn i żałosnych skutków. „Rzeczywistość jest całkowicie odmienna a wobec niej potrzebne jest poczucie odpowiedzialności, współpraca, współdziałanie i wspólne marzenie” – podkreślił duchowy zwierzchnik światowego prawosławia.

Za niedopuszczalne uznał on bycie obojętnym, mając przy tym świadomość ogromnych bieżących wspólnych wyzwań dla rodzaju ludzkiego. Tego rodzaju obojętność wobec naszych cierpiących bliskich i wobec niszczenia stworzenia jest zniewagą Boga i nieposłuszeństwem wobec Jego przykazań. Tam, gdzie jest szacunek dla stworzenia i namacalna miłość do człowieka, „umiłowanego przez Boga”, tam On jest obecny – wskazał autor orędzia.

Przypomniał, że zgodnie z duchem i postanowieniami Świętego i Wielkiego Soboru [Wszechprawosławnego] na Krecie w czerwcu 2016 zaraz po jego zakończeniu Patriarchat Konstantynopolski powołał oficjalną komisję teologów w celu przygotowania tekstu nt. społecznych skutków naszej wiary oraz nt. misji społecznej i świadectwa Kościoła prawosławnego we współczesnym świecie. W materiale tym, zatwierdzonym przez Synod Kościoła Konstantynopolskiego do ogłoszenia i zatytułowanym „O życie świata. Ku społecznemu etosowi Kościoła prawosławnego”, podkreślono m.in., iż „Kościół zachęca wiernych do okazywania wdzięczności i przyjmowania odkryć naukowych, także tych, które mogłyby przy okazji zmuszać do nowego spojrzenia na jego rozumienie historii i w środowisku rzeczywistości kosmicznej”. Dokument wskazuje ponadto, że „pragnienie poznania naukowego wypływa z samego źródła pragnienia wiary, coraz głębszego wchodzenia w tajemnicę Boga”.

Święty i Wielki Kościół Chrystusowy wspiera z całą mocą niepodzielność ochrony środowiska naturalnego i filantropijnej pomocy bliźniemu. Zarówno przyjazna postawa wobec środowiska, jak i uznanie świętości osoby ludzkiej są „liturgią po liturgii”, żywotnymi wymiarami eucharystycznej rzeczywistości Kościoła. Jego życie jest namacalnym szacunkiem dla stworzenia oraz miejscem i sposobem kultury osoby i solidarności – zaznaczył patriarcha.

Zauważył, że w tym obecnym trudnym okresie pojawianie się inicjatyw na rzecz ograniczenia pandemii stanowi podstawowy obowiązek duszpasterski Kościoła. Stanowczym nakazem etycznym jest zatem popieranie ogólnego dostępu do szczepień przeciw koronawirusowi przede wszystkim ludów najuboższych, bo – jak powiedział Pan: „Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili” (Mt 25, 40). Mamy kochać siebie nawzajem, „bo i Chrystus nas umiłował” (Ef 5, 2) i mamy się wyróżniać jako „kapłani” stworzenia, strzegąc go i troszcząc się o nie umiejętnie i z uczuciem, wnosząc w ten sposób cenny dar łaski Bożej jako dziękczynienie Twórcy wszelkiej rzeczy – zaapelował Bartłomiej.

Na zakończenie swego przesłania życzył wszystkim „nowego błogosławionego roku kościelnego, zdrowego, z dobrymi owocami oraz przywołał na nich, za wstawiennictwem Dziewicy Radującej się (Pammakaristos), łaskę i miłosierdzie Pana i Zbawiciela Jezusa Chrystusa.